اعراب جاهلی نسبت به آفرینش های ادبی روزگار خود، بی تفاوت نبوده اند و آنچه امروزه نقد ادبی نامیده می شود، ریشه در فرهنگ دوره ی جاهلی دارد. مهم ترین بازارهای فرهنگی آن دوره مانند بازار عکاظ، عرصه ی نقد آثار ادبی بوده است. از آن زمان تا کنون، آثار و مکاتب نقدی معروفی ایجاد شده اند. ابن سلام و کتاب طبقات شعراء، جاحظ و کتاب « البیان و التبیین»، ابن قتیبه و کتاب « الشعر و الشعراء»، ابن معتز و کتاب « ...

عنوان پایان نامه معجز احمد و مسائل زبانشناسی بین متنبی و معری همراه با ترجمه نیمه ی اول جلد دوم می باشد.این پایان نامه به بررسی مسائل لغوی و به خصوص دید معناشناسانه ابوالعلا معری در این شرح و تحلیل کلمات و الفاظی که متنبی در سرودن اشعارش به کار برده است می پردازد.از جمله این مسائل می توان از ترادف و اشتراک لفظی و تضاد و تعریب و ریشه شناسی معنایی و دگرگونی معنایی نام برد. منابع مورد استفاده شرح...

ابوطیب متنبی(303هـ-354هـ) شاعر و ادیب بزرگ عرب، درعصرعباسی، اشعار غنی و پر بار خویش را، با تمامی فنون زیبایی ساز بلاغت، آراسته است. وی برای آنکه قصاید بی مانندی را خلق نماید، قدرت و وسعت تخیل خویش را به همراه، هوش و ذکاوت کم نظیرش به کار گرفته، و با چیره دستی هر چه تمام تر انواع ابزار بلاغی، از جمله معانی و بیان را در دیوان خویش به خوبی، به نمایش گذاشته است. تصویر سازی هنری در قالب استفهام و آر...

لقد عنی الباحثون و النقاد بالهجاء کفن من فنون الأدب الرفیعه، غیر أنهم اهتموا بجوانبه اللغویه و تطوره الأدبیه کغرض شعری، دون الاهتمام بالتذوق الفنی و التلقی التصویری الذی یعبّر عن عاطفه الشاعر و انفعالاته و خلجات قلبه أکثر من الأغراض الشعریه الأخری، و یصوّر الحیاه الفردیه و الاجتماعیه تصویرا صادقا بلغه سهله قریبه من الفهم. ولکن هذا لا یعنی أنه لم یُهتم بالجوانب الأخری فی الهجاء، بل هناک بعض الکتب ا...

إنّ نفسیه المتنبی وسَعدی من أهمّ المؤثّرات علی حِکمه الشاعرین. لأنها تؤثّر علی حِکمتهما من جهتین، الأولی بتأثیرها علی إقبالهما علی الحِکمه، والثانیه بتأثیرها علی المضامین والموضوعات الحکمیّه الملائمه لنفسیّتهما.    واتّضح لنا أخیرا أنّ الشاعرین مختلفان فی هذا الجانب کلّ الاختلاف، إذ لا نلاحظ أیّ تشابه بینهما، فکلّ ما ذکرنا فی هذه المقاله هو تفاوت وتباعد، بل تناقض وتعاکس أحیاناً. لأنّ تواضع سَعدی یناقض غرور المتن...

من المیزات اللسانیهلشعرأمل دنقل هی المفارقه الفنیه التی یتشکل من خلال ها المفاکهه و التناص. العامل الأساس لهذه المفارقه الفکهه المره، هو ظروف السیاسیه التی حاول الشاعر أن ینقد ها و یردّ ها بشمّه السیاسی القوی. تلک الظروف التی أدت إلی الخیبه المتزایده للمصریین و العرب فی العقدین الستین و السبعین للقرن العشرین المیلادی؛ و إن کانت جذور مفارقته فی ماضی حیاته السیاسی المتحول و المتغبر، لکن فی جانب ذلک...

فخر در زبان و ادبیات عرب یکی از اغراض شعر به شمار می آید که شاعر در آن به مدح خود و قبیله خویش میپردازد و نیکیها و مکارم و فضایل اخلاقی خویش را میستاید و به جاه و مال و سلطه مباهات مینماید. شعر عربی از زمان جاهلیت با فخرسرایی آشنا بود و تا عصر عباسی که در آن شعر و ادب به شکوفایی رسید فخرسرایی نیز به شکلی فعال ادامه داشت. ابو الطیب المتنبی یکی از بزرگترین و برجسته ترین فخرسرایان عصر عباسی به شم...