این مقاله به معرفی بخشی از یک کتاب منتشر نشده از ابوریحان بیرونی به نام کتاب فی علم الاسطرلاب می‌پردازد. این بخش دربارة یافتن سمت قبله با استفاده از اسطرلاب است. همچنین از این رهگذار، ارتباط سنّت‌های مختلف نجومی با عنصر دینی و تأثیر متقابل دین اسلام و اخترشناسی بررسی شده است. نقشه‌های مربوط به یافتن سمت قبله و اضافاتی که دانشوران مسلمان به منظور کاربردهای دینی بر اسطرلاب انجام داده‌اند، به عنوان...

امروزه بدون تکیه بر سبک های نوین رهبری نمی توان حیات بلند مدت سازمانها را تضمین نمود.از سوی دیگر بدون بهره گیری از سبک هایی که کارکنان را ترغیب نماید تا رفتارهایی فعالانه در قبال حرکت در جهت اهداف سازمان داشته باشندنمی توان به موفقیت سازمان امید داشت .بر پایه این نگرش این تحقیق در نظر دارد با مطالعه ی سبک های رهبری از دیدگاه لیکرت, به کشف تاثیرات این سبک ها بر رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان د...

سابقۀ توجه پزشکان و داروشناسان به اِبدال (جایگزینی) داروهای ساده با داروهای دیگر دست کم به سدۀ یکم میلادی و اشارات پراکندۀ دیوسکوریدس در ماتریا مدیکا (در متون دورۀ اسلامی: هیولی الطب یا الحشائش) بازمی گردد. اما کهن ترین سیاهه ای که از داروهای قابل جایگزینی با یکدیگر به دست آمده، فصل بیست و پنجم از مقالۀ هفتم کُنّاش پاولوس آیگینایی (بولس اجانیطی) است که در میانۀ سده هفتم میلادی و بر اساس دیدگاه های...

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر مثبت یادگیری همیاری گروهی با ملاحظات هوش چندگانه بر پیشرفت تحصیلی،نگرش و انگیزه دانش آموزان نامتجانس دبیرستانی می باشد. آزمودنی ها 96 دانش آموز سال اول دبیرستان، از سه کلاس محقق در دبیرستان ابوریحان در شهر تهران بودند. ترکیبی از آموزش همیاری گروهی و فعالیت های هوش چندگانه در کلاس های درس گروه گواه بکار گرفته شد. داده ها به دو گونه ابتدا از طریق نمره اکتسابی دانش آمو...

مشاهدات منظومه دوتائی کسوفی (44i - عوآ (hr 5618) در سال 1978 در رصدخانه ابوریحان بیرونی انجام گرفت . صافی (فیلتر) های استفاده شده از نوع استاندارد فرا بنفش ، بنفش ، آبی و زرد اشترومگن بودند. ستاره مقایسه در خلال مشاهدات ستاره 47k - عوآ (2262 درجه bd+48) بود. آثار میرائی جوی (atmospheric extinction) ضمن reduction در نظر گرفته شده است . در نتیجه نزدیکی مختصات ستاره متغیر 44i - عوآ و ستاره مقایسه ...

نفوذپذیری یکی از مهم‌ترین پارامترهای فیزیکی خاک‌ها و از داده‌های بنیادی طرح‌های آبیاری و زه‌کشی است. اگرچه برای توصیف این پدیده، تاکنون روش‌ها و روابط مختلف تئوری و یا تجربی ارایه شده، ولی هنوز هم از جنبه‌های تطابق و امکان کاربرد علوم جدیدی نظیر روش شبکه‌های عصبی مصنوعی در پیش‌بینی این پدیده، جای تحقیق و بررسی وجود دارد. در تمام روش‌های موجود برای تعیین روابط نفوذ، انجام آزمایش‌های زمان‌بر و پر...

نورسنجی یکی از شاخه های ستاره شناسی است که به اندازه گیری شار تابشی جرم سماوی می پردازد. با توجه به ناحی? طیفی مورد مطالعه، از ابزار گوناگونی برای نورسنجی استفاده می شود. "چشم" به عنوان قدیمی ترین وسیله نورسنجی، مدتها تنها راه کسب اطلاع از آسمان بود. با پیشرفت علم آشکارسازهای دیگری به کمک چشم آمدند. ستاره شناسی به کمک این ابزار جدید توانست گامهای بلندی در راه شناخت جهان و کیهان بردارد. قدیمی تر...

نورسنجی سیستم دوتایی گرفتی go cyg طی 12 شب در تابستان 74 با استفاده از تلسکوپ 20 اینچی رصدخانه ابوریحان بیرونی شیراز در سه صافی u، b و v انجام گرفت . پس از پردازش اطلاعات ، منحنی های نوری برای سه فیلتر رسم شده و زمان تناوب جدید سیستم به دست آورده شد. زمان تناوب جدید سیستم نشان می دهد که زمان تناوب سیستم در حال افزایش است . سپس منحنی های نوری به دست آمده به روش ویلسون - دوینی (1971) مورد تجزیه و...

پژوهندگان کیش مانی بسیار اشاره کرده‌اند که کیش مانی از جمله فرقه‌های گنوسی است. گنوسی‌ها از میان انجیل‌های رسمی، انجیل یوحنّا را برگزیده‌اند؛ از آن‌روی که دربردارندۀ عناصر گنوسی دربارۀ تصلیب و رستاخیز عیسی مسیح است. از آنجا که مانی و مانویان انجیل‌های رسمی را به گفتۀ ابوریحان بیرونی مجعول می‌دانستند، از اصلِ انجیل‌های رسمی استفاده نکرده‌اند. نگارنده در پژوهش پیش رو نشان خواهد داد که مانی و مانویا...

در این مقاله، ضمن شرح مختصری از سیر تطوّر روابط تعیین وقت نمازها در اسلام، دو رابط? نویافته و یک ضابطه برای تعیین وقت نمازهای پنجگانه، که از خلال نسخه های خطّی استخراج شده است، مورد بررسی قرار گرفته اند. این متون عبارتند از: (1) صدباب در معرفت اسطرلاب سیّد ضیاء الدّین شوشتری؛ (2) استیعاب فی علم الاصطرلاب ابوریحان بیرونی؛ (3) انیس الطّلّاب فی معرفة الاصطرلاب محمّد مجدالدّین بن زین الدّین محمد همدانی؛ (4)...