«توصیف أثری قرآن» دانش مستقلّی است که موضوع آن، روایات معصومین(ع) در بیان توصیفی آیات وسوره های قرآن است. این روایات را می توان به دسته های مختلف تقسیم کرده و مورد مطالعه قرار داد. دسته ای از این روایات توصیفی، مربوط به بیان تفضیل هاو برتری هایی است که برخی از آیات قرآن بر آیات دیگر پیدا کرده اند. براساس این دسته از روایات، معلوم می شود که برخی از آیات قرآن از لحاظ مقصود یا مضمونی خاص، بر آیات د...

چهل و هفتمین آیه از سوره ذاریات به چگونگی پیدایش فضا و جهان‌گستری خداوند تصریح دارد، و آیه یازده سوره فصلت شکل پرداختن خداوند به آسمان‌ها را بیان می‌کند. مسأله گسترش جهان از آغاز تا انجام که مورد اشاره قرآن کریم است، مسأله‌ای است که دانشمندان علم نجوم در کشفیات جدید خود به آن دست یافته‌اند. یافته‌های جدید حاکی از آن است که در بازه زمانی ادامه‌داری که از لحظه پیدایش آغاز شده، کهکشان‌ها با سرعت ف...

 تبیین نقش اسباب نزول در تفسیر قرآن و تعیین حوزه‌هاى کاربرد آن در فهم معانى آیات است. یکى از دانشهاى مورد نیاز مفسّر، علم اسباب نزول است. آشنایى با موقعیّت زمانى، مکانى، فردى و اجتماعى نزول آیه‌اى یا بخشى از آیات، این امکان را به مفسّر مى‌دهد تا حقایق و معارف وحى را در زمینه‌هاى پیشینى و مقارن با آن مورد بررسى، تحلیل و نتیجه‌گیرى قرار دهد. از سوى دیگر، اسباب نزول در فهم مقاصد و اسلوب تعابیر قرآن ک...

این نوشتار با هدف عرضه قرائت های نو از آیات حجاب و نقد و بررسی آنها به سامان رسیده است. قرائت محمد عابد الجابری، محمد شحرور، محمد سعید القدال، محمد سعید العشماوی، عبدالفتّاح عبدالقادر و احمد عقیله، در این پژوهش عرضه شده است. مستندات اصلی این دگراندیشان در قرائت های نو عبارتند از: 1- عرف و عادت عرب جاهلی 2- علت حکم 3- واژگان و جملات آیات 4- اسباب نزول 5- آیات قرآن مجموع آیاتی که در این نوشتار به ...

ارزشمندترین سرمایه ما مسلمانان قرآن مجید است و یکی از منابع مهم بهره وری از قرآن به کارگیری سنت یعنی احادیث پیامبر( ص) و اهل بیت(ع) اوست. ما روایات زیادی در زمینه های مختلف داریم. احادیث و روایاتی که از راویان شیعه و سنی نقل گردیده که از جمله آنها روایاتی است که در تفسیر قرآن می باشد و اکنون تحت عنوان کتب تفسیر روایی در اختیار ما قرار داده شده است. رساله حاضر پژوهشی است به ذکر و بررسی روایتهای ...

سوره عنکبوت به گواه سیاق غالب آیات آن، مکی است اما وجود چند شأن نزول ذیل آیات ابتدایی آن و برخی قرائن درون‌متنی مانند اشاره به مسئله نفاق، موجب شده تا برخی مفسران قائل به نزول آیات 10 ـ 1 این سوره در مدینه و نزول آیه هشتم آن در سال نخست بعثت در مکه شوند. این باور منجر به پذیرش نزول گسسته این سوره از ابتدای بعثت تا حداقل 13 سال بعد از آن که پیامبر هجرت نموده، شده است، درحالی که شأن نزول آیه 8 در...

چهل و هفتمین آیه از سوره ذاریات به چگونگی پیدایش فضا و جهان‌گستری خداوند تصریح دارد، و آیه یازده سوره فصلت شکل پرداختن خداوند به آسمان‌ها را بیان می‌کند. مسأله گسترش جهان از آغاز تا انجام که مورد اشاره قرآن کریم است، مسأله‌ای است که دانشمندان علم نجوم در کشفیات جدید خود به آن دست یافته‌اند. یافته‌های جدید حاکی از آن است که در بازه زمانی ادامه‌داری که از لحظه پیدایش آغاز شده، کهکشان‌ها با سرعت ف...

دیدگاههای متفاوت و گاه متناقض مفسران، بیانگر اختلاف نظری عجیب درباره مفهوم آیه «یخرج من بین الصلب و الترائب» است. این اختلاف نظرها را با توجه به ارتباط آیات و تعیین هدف این سوره می توان از بین برد؛ زیرا تنها در این صورت، بین مفهوم آیات پنجم تا هفتم این سوره، با مفهوم آیه هشتم، ارتباط معنایی مطلوبی برقرارمی شود.

در این مقاله، دیدگاه ابن عربی در باب تفسیر آیه چهار سوره تحریم بیان گردیده است. همچنین، نویسنده مقاله، نظر ابن عربی را در آثار معروف وی در باب شخصیت عایشه و حفصه و پدرانشان مورد تحقیق و بررسی قرار داده و نشان داده که وی این شخصیت ها را بیش از حد معقول مدح و ستایش کرده است تا آنجا که عیوب و نقایصشان را حمل بر کمالاتشان نموده و مسیری مخالف جمیع مفسران اسلام پیموده است. خطای دیدگاه ابن عربی در ستا...

مطالعات زبانشناختی، دو رهیافت برای مطالعه روابط متنی اتخاذ می کنند، یکی از آن ها نظریه انسجام (حسن و هلیدی، 1976) و دیگری نظریه ربط (اسپربر و ویلسون ، 1986) است. این دو رهیافت کاربردی هستند و متن را تنها بر مبنای ساختارهای زبانی توصیف نمی کنند، بلکه عوامل کاربردی را نیز در فهم ما از زبان دخیل می کنند. یک تفاوت عمده بین نظریه ربط و نظریه انسجام، این است که نظریه انسجام، رابطه میان واحدهای زبانی ...