نظریة نهادی، به رغم ظرفیت­هایی که برای تحلیل اندیشه و عمل متفکران معاصر دارد، نظریة شناخته شده­ای در مطالعات انقلاب اسلامی و اندیشة سیاسی در ایران نیست. بر این قیاس، تبیین اندیشه و عمل یک اندیشمند و بیان ارتباط آن با انقلاب اسلامی و تأکید بر ابعاد نهادی آن نیز مسبوق به سابقه نیست. مقالة حاضر با فرض چنین وضعیتی برای نخستین­بار به تبیین و بررسی وجوه نهادی اندیشه و عمل آیت الله سید محمد حسینی بهش...

چکیده: در ارتباط با قرآن کریم، دانشی به نام علوم قرآنی شکل گرفته است که برخی از قرآن پژوهان در کتاب های مستقل بدان پرداخته اند، از جمله سید محمدباقر صدر در کتاب «المدرسه القرآنیه»، محمدهادی معرفت در کتاب «التمهید» از این علوم بحث کرده اند. از دیدگاه شهید صدر، وحی ارتباطی است مرموز و پنهان از درک و احساس دیگران که بین خدا و پیامبر صورت می گیرد؛ و وحی قرآنی دارای نزول دفعی در ماه رمضان و نزول تد...

حوزه نجف اشرف که سابقه دیرینه‌ای در تحولات و رویدادهای سیاسی ایران از عصر قاجار و به‌ویژه نهضت مشروطیت داشت، در دوران حکومت پهلوی بنا به دلایلی کمتر از حد انتظار در مسائل ایران دخالت نمود. با آغاز نهضت روحانیون ایران به پیشگامی آیت الله خمینی درمهرماه 1341، این حوزه مجدداً فرصت یافت تا در تحولات سیاسی ایران نقش‌آفرینی کند و در دو رویداد انجمن‌های ایالتی و ولایتی و رفراندم شاه موضع‌گیری‌های م...

حروف مقطعه در دیدگاه مفسران قرآن کریم از گذشته تا کنون ، تحلیل های متفاوتی داشته است. آیت الله معرفت این دیدگاه ها را طبق دو مبنا دسته بندی کرده اند. عده ای حروف مقطعه را از متشابهات مجهول و علم مستوری می دانند که جز خدا برآن واقف نیست و دسته ای دیگر آن را رموزی بین خداوند و پیامبرش می دانند و آن چه از معانی برای این حروف گفته شده نوعی رمزگشایی است. آیت الله جوادی آملی به صورت دیگری دیدگاه مفسر...

موضوع تحریف در قرآن بسیار مورد توجه اندیشمندان و علمای اسلام به‌ ویژه بزرگان شیعه قرار گرفته است و از قرون اولیه اسلام تا کنون همواره مورد بحث و مناقشه بوده و تا کنون کتاب‌های فراوان در این باره به رشته تحریر در آمده است. از میان اهل سنت،‌ حشویه و در شیعیان، غلات و عده‌ای کمی از اخباریان(مثل سید نعمت الله جزایری و محدث نوری) قائل به تحریف در قرآن(تحریف به نقیصه) گردید...

مردمسالاری دینی ازجمله مقولاتی نیست که مسلمانان برای نخستین بار از طریق تجربه مغرب زمین با آن آشنا شده باشند، بلکه تجربه صدر اسلام، حاکی از این است که مسلمانان از گذشته با آن آشنا بودهاند. که حکومت پیامبر (ص) چند سال حکومت امام علی علیهالسلام شاهدی بر این مدعاست. با پیروزی انقلاب اسلامی بار دیگر دانشوران مسلمان به این مقوله توجه کردند. در همین راستا رهبران جمهوری اسلامی با الگوگیری از حکومت نبو...

حدوث و قدم زمانی عالم، از کهن ترین مسائل فلسفی است. صدرالمتألهین بر اساس حرکت جوهری وتجدد مداوم عالم، پاسخی جدید به این مسأله داده است. گفته های فیلسوفان معاصر این مکتب، گامی در تنقیح و پرورش نظریۀ صدرایی است؛ اما در این سخنان اختلاف نظرهایی دیده می شود. در این نوشتار، نظریات حکمای فرزانۀ معاصر، علامه طباطبایی، آیت الله جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی تبیین، بررسی و نقد می شود. این نقد و بررسی...