بحث از انعقاد و عدم انعقاد ظهور اطلاقی نوع آیات الأحکام و برخی روایات که مبیّن کلیاتی از احکام است، از مسائل لازم اصول فقه می باشد. منکران ظهور اطلاقی یکسان نمی اندیشند. برخی منکران بر آنند که بعضی آیات فقط اشاره به تفصیلاتی است که بعداً داده می شود و هیچ اطلاقی مد نظر آن نیست و برخی دیگر از آیات، اشاره به آن چیزی است که پیش تر در خطاب یا خطابات دیگر بیان گردیده است، بی آنکه اطلاقی در این باره دا...

قرآن کریم در آیات: بقره / 228، 229، 231 و 232، احزاب / 49 و طلاق / 1، 2، 4، 6 و 7 به موضوع طلاق و عده آن پرداخته است. از این رو عدّه طلاق یکی از بایسته های قرآن کریم است. مطابق این آموزه، بیشتر زنان پس از طلاق باید مدتی صبر نموده و از ازدواج با دیگران خودداری ورزند. مقاله حاضر به دنبال تبیین حکمت این انتظار و چرایی ضرورت آن برای زنان و علت عدم نیاز برخی زنان به نگهداری این عده پس از اجرای حکم طل...

سیر تاریخی »آیات الأحکام« در عصر صحابه مورد بررسی قرار گرفته است. پس از رحلت پیامبر(ص)،حفظ و حراست قرآن از هر گونه تحریف و تبیین و تفسیر آیات قرآن از مهم ترین مسؤولیّت های صحابه در ارتباط با قرآن، تلقّی می شد.آیات الأحکام نیز به عنوان بخشی از آیات مورد توجه صحابه قرار داشت.شماری از صحابه با دانشهای قرآنی و تفسیر قرآن آشنا بودند و علی(ع) به عنوان سرآمد این افراد شناخته می شد. آن حضرت با استناد به ...

حج از عبادات و تکالیف شرعی اسلام است که علاوه بر جنبه‌های فردی و نقش آن بر تزکیة نفس و سیر و سلوک معنوی برای حج‌گزاران، از بُعد اجتماعی نیز نقش اساسی در حیات امت اسلامی دارد؛ همانگونه که آیات کریمة قرآن کریم، حج را عامل قیام و پابرجایی مردم خوانده و روایات نیز از تأثیر این فریضة جهان‌شمول بر تعیین همبستگی آحاد مسلمین از سراسر جهان و چاره جویی برای مشکلات خود و ساماندهی وضع فرهنگی، اجتماعی و سیاس...

یکی از مباحث مطرح شده در کتاب های علوم قرآن و تفاسیر، موضوع ناسازگاری آیات قرآن است. میزان قوت اشکالات مطرح شده در این باب به یک اندازه نیست و برخی از آن ها بسیار سطحی و برخی دیگر بسیار جدی و بحث برانگیز است، مفسران مسلمان در مواجهه با ناسازگاری و اختلاف آیات قرآن با یکدیگر، رویکردهای متفاتی داشته اند. در این پایان نامه سعی شده است تا زمینه ها و همچنین نحوه و روش پاسخ دادن به ناسازگاری درونی آی...

الف: موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): تعامل معرفت سیاسی و واقعیت سیاسی در قرآن هدف، بررسی چگونگی ارتباط نزول آیات سیاسی قرآن کریم و واقعیت هایی است که در محیط نزول این آیات وجود داشته است و اهمیت این موضوع در بررسی جایگاه عقل در تصمیم گیریهای سیاسی در سایر زمان ها و مکان ها می باشد. ب: مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: در این نوشتار از دو روش هر...

قدر متیقّن آن است که قرآن، مشتمل برآیات متشابه است ومتشابه،آن است که درعین روشن بودن معنای ظاهری آن، ظاهرش مراد نیست و عمل به ظاهر آن منشأ فتنه و فساد است ومراد واقعی آن را سایرمحکمات قران روشن می کند. بنابر این (متشابه بما هو متشابه ،قبل ازارجاع به محکم قابل عمل نیست . مفسران قرآن کریم باتوجه به موضع گیریهای مختلف کلامی، فلسفی،عرفانی و حتی فقهی خود مبانی و روش های گوناگونی را در تبیین آیات محکم...

قاعده نفی عسر و حرج از جمله قواعد فقهی است که فقها در موارد فراوان به آن استناد کرده اند و به موجب آن، حکم به نفی تکالیفی که مستلزم عسر و حرج برای مکلف است ، داده اند. استناد به این قاعده ، اختصاص به باب خاصی از ابواب فقه ندارد بلکه در مباحث مختلف ، اعم از عبادات و معاملات مورد استناد قرار گرفته است. اهمیت این قاعده تا به آن حد می باشد که درفقه امامیه کاربرد زیادی داشته و آیات و روایات متعددی ک...

برای فهم جامع سوره های قرآن، به مانند هر کلام منسجم دیگر باید اجزاء آن(آیات) را شناخت و ارتباط و انسجام بین این اجزاء را درک کرد. فهم آیات سوره ها امری مرسوم است و در علم تفسیر تا حد زیادی به آن پرداخته شده است. اما برای ورود صحیح به بحث ارتباط و انسجام آیات درون سوره ها چه باید کرد؟ بنا به دیدگاه این تحقیق پاسخ صحیح به 3 سوال کلیدی، مبانی محکمی برای ورود به بحث تناسب آیات در سوره ها و فهم جام...