گورستان تاج­امیر بر دامنة جنوبی رشته کوه­ دنا و در شرق یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد جای دارد. این گورستان به دنبال پی­ریزی ساختمان کتابخانة دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در 1388 شناسایی شد. ساخت­و­سازهای گستردة دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در دهة 80 خورشیدی سبب تخریب بخش­هایی از این گورستان شد. پراکندگی گورهای تخریب شده در گستره­ای بیش از هفت هکتار است و آنچه امروزه از گورستان باقی مانده کمتر از س...

سیستان سرزمینی با وسعت حدود 8200 کیلومتر مربع در شمال سیستان و بلوچستان واقع شده است. منطقه¬ای که انسان در آن دائماً در کنش و واکنش با محیط طبیعی قرار داشته، همچنین سیستان سرزمین اسطوره، دین و فرهنگ بوده است. یازدهمین سرزمین خلق شده توسط اهورامزدا، خاستگاه تحولات فرهنگی و مذهبی عمده¬ای بوده است. جنبه-های آیینی و مذهبی سیستان در تمامی این دوران¬ها بسیار حائز اهمیت بوده و تدفین به منزله یکی از هم...

مقاله­ی حاضر بر آن است تا با تکیه بر کاوش‌های انجام شده در گورستان‌های حـوزه­ی تمدنی جنوب­ شرق ایران، به ­بررسی شیوه‌ها و جهات تدفین در طول هزاره­ی چهارم و سوم قبل از میلاد بپردازد. درخصوص آئین تدفین مردگان در محوطه‌های باستانی جنوب ­شرقی ایران به­دلیل محدودیت پراکندگی­ گورستان­های حفاری شده و عدم انتشار گزارش کاوش برخی از این قبور، اظهارنظر قطعی امکان‌پذیر نیست، اما با توجه­ به کاوش‌های شهداد،...

شهر یزد جایگاه تعدادی از دخمه های تاریخی باقیمانده زرتشتیان است، از جمله آنها مجموعه دخمه های صفائیه یزد بوده که از سال 1344 تا کنون بدون استفاده و حفاظت رها شده، تا اینکه درتاریخ 27/05/1377به شماره 2096 به ثبت میراث فرهنگی استان یزد در آمده و جزئی از آثار ارزشمند تاریخی یزد قرار گرفت. با توجه به ارزش های تاریخی و فرهنگی بنا و همچنین معماری زیبا و بکر آن و وسعت مجموعه ی مورد نظر، حفاظت و ارائه ...

عصر آهن یکی از دوره های پرتحول در تاریخ و تمدن سرزمین ایران و کشورهای مجاور آن بشمار می آید که ابهامات زیادی را به همراه دارد، به گونه ای که بسیاری از محققان عبارت عصر تاریک را برای این عصر بکار می برند. واژه های عصر آهن و فرهنگ سفال خاکستری در ذهن محققین و باستان شناسان تداعی کننده موضوعاتی مانند: وجود فرهنگ قبرستان، کمبود بقایای استقراری، مسأله ی مهاجرت ها، به وجود آمدن حکومت هایی چون اورارتو...

مجموعه معماری دست کند زیرزمینی سامن در فاصله ی 15 کیلومتری شهر ملایر و 100 کیلومتری جنوب شهر همدان واقع است. این مجموعه که در زیر بافت مسکونی شهر سامن است، شامل بیش از 50 فضای معماری دست کند زیرزمینی است که با پوشش های قوسی شکل در بستر سنگ های گرانیتی (گرانیت گل پنبه ای) و در عمق 2 تا 8 متری از سطح زمین ایجاد شده است. مهمترین پرسش مطرح در این مجموعه همانند سایر آثار دست کند ایران، موضوع تاریخ گ...

کانون توجه این مقاله، ترکیب ویژه‎ای از مرگ‎اندیشی و فرهنگ‎شناسی در آثار داستانی صادق هدایت ا‎ست. بازپردازی شیوه‎های مختلف تدفین و سازه‎های گورستانی، به یاری دانش باستان شناسی و مردم شناسی و برحسب فرهنگ، تمدن، سنن، آیین‎ها و مناسک مختلف، نشان دهندۀ درنگ شایستۀ او در این‎گونه باورهاست. هدایت در داستان پدران آدم، روایتگر مرگ یک انسان ـ میمون و در داستان‎های تاریک‎خانه، بوف کور، تخت ابونصر، آفرین...

سکاها به عنوان یکی از مهم‌ترین اقوام، در هزاره اول قبل از میلاد، در مطالعات تاریخی و باستان‌شناسی ایران اهمیت بسزایی دارند. این قوم در برهه‌ای از تاریخ ایران، یعنی دورۀ مادها، وارد ایران شدند و برای مدتی کوتاه، قسمت‌هایی از شمال غرب ایران را تحت تسلط خود درآوردند. مطالعات میدانی باستان‌شناختی، در مطالعات سکا­شناسی دنیا، نقش مهمی ایفا می‌کنند. چندی پیش یکی از اولین مدارک متقن از حضور تاریخی اقوا...

در منطقه کشکسرای شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی تا دو دهه پیش، تدفین مردگان به شیوه منحصر به فردی بنام تدفین ”امانتی“ انجام می شد. محققان این مقاله با تکیه بر مشاهده مشارکتی و گفتگو با عاملان مناسک ”امانت“ داده­های مربوط را جمع آوری کرده اند. در مناسک امانت، مرده به طور موقتی در اتاقکی در قبرستان قرار می­ گیرد و چندین سال مورد مراقبت است. سپس در فصل پاییز، استخوان­ های باقی­مانده برای تدف...