در این نوشتار درصددیم اخلاق عرفانی عطار را در قالب یک نظریۀ اخلاقی منسجم تبیین سازیم تا براساس آن ملاک تعیین ارزش اخلاقی افعال از نظر وی مشخص شود. بررسی و تأمّل در اشعار عطار بیان‌گر آن است که سه نظریۀ متعارف اخلاق هنجاری یعنی نتیجه­گرایی، وظیفه­گرایی و فضیلت­گرایی از دل آثار او استخراج­پذیر است، امّا این سه نظریه هم با برخی مبانی خداشناختی و انسان­شناختی اخلاق عرفانی عطار و هم با یکدیگر سازگار ن...

اقتباس از آثار ادبی گذشته برای کودکان و نوجوانان، هم به رشد توانمندی های آنها کمک می کند و هم در انتقال ‏فرهنگ گذشته به آنها موثر است. در این میان آثار منظوم عطار اهمیتی انکارنشدنی دارند. اما متأسفانه الگویی ‏کامل و همه جانبه برای چگونگی انجام این کار ارائه نشده است. در پژوهش حاضر ابتدا کوشیده ایم که پس از ‏شفاف ساختن مفاهیم کلی پژوهش (ادبیات کودک و اقتباس) به بررسی خصوصیات روان شناختی کودکان و...

چکیده: عطار یکی از نام آوران عرصه ی فرهنگ و ادبیات ایران زمین است و «منطق الطیر» بی گمان مهم ترین اثر اوست که هنوز هزاران حرف نا گفته درباره ی آن باقی ست. توجه به این اثر از منظر ساختارگرایی می تواند جلوه های بیشتری از هنر این شاعر نام آور را آشکار سازد. عطار در این کتاب از اسلوب «قصه در قصه» بهره گرفته است. این روش ریشه در مشرق زمین دارد و بسیاری از آثار ادب فارسی مانند: «کلیله ودمنه»، «مرزبا...

حکایات موسیقایی در آثار عطار، حکایاتی است که بافت و ساختاری موسیقایی دارند و برای طرح و درک مبانی و مفاهیم عرفانی، امکانی مهم به شمار می‌روند. بررسی تعامل عرفان و موسیقی از منظر منظومه‌های عطار و نیز تذکرة‌الاولیاء، فضا و دیدگاه‌های موسیقایی عطار را نیز مشخص می‌کند. در منظومه‌ها و تذکرة‌الاولیاء عطار، 19 حکایت موسیقایی ذکر شده که در این میان، الهی‌نامه با 9 حکایت موسیقایی بیشترین بسامد را به خو...

آرکی تایپ (کهن الگو) مهم ترین اصطلاح مکتب روانکاوی کارل گوستاویونگ، روان پزشک سوئیسی، (1875-1961 میلادی)، است و شامل تصاویر کهن و افکار غریزی است که در ناخودآگاه جمعی مشترک انسان ها وجود دارد. این صور ازلی به شیوه¬ای نمادین در رویا و اسطوره خود را آشکار می کنند. با توجه به اینکه آثار حماسی و عرفانی با ناخودآگاه در ارتباط هستند، پس این آثار جایگاه مناسبی برای تجلی کهن الگوها است.از آنجا که مثنوی...

منطق الطیر عطار، یکی از معروف ترین آثار کلاسیک فارسی است که در کارنامه ی آثار وی، خوش درخشیده و بسیار مورد توجه می باشد. سیر پرندگان برای دستیابی به عنقایا سیمرغ، ابتکار عطار نیست و در آثار پیش از او نیز به کرّات می توان این موضوع را ملاحظه کرد. توجه عطار به روح انسان و استفاده از این داستان، به گونه ای سمبولیک، برای دعوت انسان گم شده در دنیای دام و دانه، به کمال و خودشکوفایی، نکته ای است که اثر...

چیستی و اقسام مرگ از منظر عطار    چکیده                       مرگ از جمله رویدادهای رازآلود بشر از آغاز آفرینش بوده است. از آن­جا که بشر همیشه خود را با این پدیده مواجه ­دیده و از آن گریزان و ترسان بوده، دغدغه­ای همیشگی برای شناختن و شناساندن آن داشته است. بررسی اندیشه­ی مرگ از دیدگاه عطار، عارف توانمند قرن ششم هجری، توجه به این دغدغه­ی مشترک بشری است. مرور و تأمل بر کاربردهای واژه­ی مرگ و متر...

ترس از مرگ دلایل گوناگونی دارد؛ زیرا مرگ امری مجهول است که هیچ کس نه آن را شناخته و نه تجربه کرده است. مرگ تنها چیزی است که انسان‌ها را با هم برابر و یکسان می­کند و برای هیچ کسی استثنا قائل نمی­شود. انسان‌ها از مرگ می‌ترسند؛ زیرا به جهان آخرت اعتقاد دارند و در آنجا باید نتیجة اعمالشان را ببینند. چون انسان‌ها زندگی جاوید را با دنیای زودگذر معامله کرده‌اند و در آنجا توشه­ای ندارند، ناگزیر از مرگ ...

چکیده: تقابل­های دوگانه، یکی از بنیادها و مفاهیم اساسی در نقد ساختارگرایی و نظریات زبان­شناسی و نشانه­شناسی است. این روش می­کوشد تقابل­ها را در محور جانشینی بیابد و با یافتن تقابل­های بنیادین به بافت­های کلان برسد و از طریق رسیدن به بافت­های کلان، اندیشه­ها و تئوری­های اصلی را تشخیص دهد. عطار یکی از بزرگ‌ترین عارفان شاعر است که احوال و اندیشه­های ویژه خود را دارد؛ درنتیجه زبان عرفانی او نیز نشا...

پژوهش حاضر تحقیقی است پیرامون پدیده «عقلای مجانین» در آثار شیخ فریدالدین محمد بن ابراهیم نیشابوری. ما در این پژوهش بر آنیم که جایگاه خاص این شخصیت ها را در آثار عطار تبیین نمائیم و تأثیر حضور آنها را در شکل گیری این آثار نشان دهیم و نقش این شخصیت ها را در انتقال و القای پیغام های عطار در مثنوی های وی نشان دهیم و تا آنجا که ممکن است به تبیین دلایل فرهنگی و اجتماعی ظهور و حضور این شخصیت ها در آثا...