الجامع­الصغیر سیوطی، یکی از جوامع روایی معروف اهل سنت است که با روش معجم­نگاری الفبایی (بر حسب ابتدای روایات) تدوین شده است. این تحقیق به بررسی میزان روشمندی کتاب مذکور در تقطیع روایات پرداخته است.پژوهش حاضر، با روش تحلیل محتوای کمّی و بر اساس نمونه­ای که به روش سیستماتیک و طبقاتی تهیه شده، به بررسی 400 روایت از روایات این کتاب پرداخته و طبق قوانین علم احتمال، نتایج آن را با خطای پنج درصد به کل ...

روایات پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت(ع) از مهم ترین منابع تفسیر قرآن است. در مجامع و تفاسیر روایی ما هیچ تفکیکی بین انواع روایات تفسیری صورت نگرفته است و همین باعث بروز مشکلاتی گردیده است. در این تحقیق ضمن بررسی اقوال دانشمندان و مفسران در رابطه با تفسیر، تأویل و تطبیق و ارائه دیدگاه برگزیده، شاخص هایی از هر سه حوزه معرفی می شوند تا به کمک آنها بتوان روایات تفسیری، تأویلی و تطبیقی را تفکیک کرد. روا...

روایات تفسیری ضعیف السند فراوان اند. این نوشته به ارائه شیوه صحیح تعامل با آنها و اثبات کارآمدی بخشی از آنها، به کمک قراین قرآنی و شواهد حدیثی، پرداخته است؛ برای نمونه، شیوه وثوق صدوری، مشابه یابی روایات نبوی در احادیث شیعی و گردآوری قرینه های دیگر، اطمینان به مضمونشان را به ارمغان آورده است. اخبار موقوف و مقطوع نیز به شرط حصول اطمینان نسبی به آنها، در قلمرو دانش های قرآنی، مانند بیان سبب نزول،...

حالات پیامبرe هنگام نزول قرآن و دریافت وحی، از مسائل مهم در زمینه علوم قرآن است؛ چه این‌که در جوامع روایی و کتاب‌های تفسیری، روایات فراوانی- که گاه به استفاضه می‌رسند- در این زمینه گزارش شده است. بیش‌تر این روایات را اهل سنت گزارش کرده‌اند و مجموع آن‌ها در شش دسته قابل تقسیم‌اند: 1- ترس و اضطراب پیامبرe هنگام نزول قرآن؛ 2- نزول قرآن بر پیامبرr هنگام خواب؛ 3- عرق‌ریزی پیامبرr هنگام نزول قرآن؛ 4-...

 آسیب‌شناسى روایات تفسیرى از زوایاى گوناگون است. نویسنده پس از ذکر اهمیّت آسیب‌شناسى و پاکسازى تفاسیر روایى موجود، به روش پالایش روایت تفسیرى در حوزه سندشناسى و بازکاوى محتوایى اشاره مى‌کند و دو مرحله آسیب‌شناسى روایات تفسیرى و روش‌شناسى تفسیر در تفاسیر معصومان )ع( را داراى اهمّیت مى‌داند. سپس به بحث آسیبهاى تفاسیر روایى مى‌پردازد و نکاتى از این جمله را برشمرده است: 1. در آمیختگى تفسیر، تأویل - ظ...

در جوامع روایی و تفسیری، 10 روایت درباره مواجهه حضرت یوسف(ع) با پدر وجود دارد که در آنها از بی احترامی حضرت یوسف(ع) به پدر، سخن به میان آمده است. پنج روایت در منابع امامیه و پنج روایت در منابع اهل سنت نقل شده اند. روایات امامیه با اهل سنت تفاوت ماهوی دارند، هرچند یکی از روایات اهل سنت مشابه روایات شیعه است، اما همگی حکایت از این دارند که حضرت یوسف(ع) به پدرش احترام نکرد. در این نوشتار، اسناد و ...

چکیده دعا و مناجات دری از درهای رحمت خداوند است که پس از ارسال رسل و انزال کتب بزرگترین باب همیشه گشود? رحمت و بخشایش پروردگار بر روی همه بندگانش می باشد. دعا خود عین اجابت هم هست؛ یعنی توفیق مناجات با خداوند خود استجابت و لبیک خداوند است. از جمله این مناجات ها، مناجات المطیعین از مناجات خمس عشر است که از نظر مضمون بسیار عالی، حاوی مطالب بلند عرفانی و از جلوه های عالی حق می باشد. امام سجاد?...

تفسیر المیزان به عنوان نمونه کامل یک تفسیر قرآن به قرآن است. از قواعد مهم تفسیری که صاحب المیزان به طور گسترده در تعیین معنای آیات از آن بهره برده، قاعد? سیاق می باشد. روایات نیز حدود یک ششم حجمِ این تفسیر قرآن به قرآن را در برگرفته است. پژوهش حاضر به طور مشخص به بررسی تعاملِ میانِ سیاق با روایات در تفسیر المیزان می پردازد، از این روی در ابتدا به تبیین مسأله پژوهش، اهداف و ضرورت ها و همچنین پیشین?...

روش تفسیر روایی، یکی از رایج ترین و استوارترین روش های تفسیری قرآن است که جایگاه ویژه ای در بین روش های تفسیری داشته و همواره مورد توجه مفسران بوده است. پژوهش حاضر با استناد به روایات تفسیری و منبع قرار دادن آن ها، به تبیین آیات 66 تا 111 سوره إسرا می پردازد. تفسیر قمی، عیاشی، صافی و البرهان، از تفاسیر روایی شیعه و روایات نبوی درالمنثور از منابع اهل سنت، مستند پژوهش پیش رو می باشد. در این آیات ...