فرهنگ، براساس تبادل معانی و مفاهیمی که با استفاده از کلمات و قراردادها بین مردم می‌گذرد، خلق می‌شود و زندگی اجتماعی‌ را شکل می‌دهد. در واقع فرهنگ، مبادله‌ معناهای خلق‌شده در جامعه از طریق نشانه­ها (نمادها، شعارها، الگوها، شمایل، مثل­ها، علامت­های رفتاری و غیره) است. بسیاری از نمادها و نشانه‌هایی که در جریان مبارزات مردم در انقلاب اسلامی خلق شد، در جمهوری اسلامی نیز نقش و معنای خود را حفظ کرده­ا...

ﺑﻲ ﺗﺮدﻳﺪ ﻛﻠﻴﻔﻮرد ﮔﻴﺮﺗﺰ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ و اﺛﺮﮔﺬارﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﻌﺎﺻﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻗﺮارﻛﺮدن ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻴﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻗﺪﻣﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه در ارﺗﻘﺎی ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻲ در ﻣﻴﺎن داﻧﺸﻬﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﺟﺎﻳﮕﺎه او را در ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻲ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ و دﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﺎﻛﺲ وﺑﺮ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﺮد .او از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺎﻟﻜﻮت ﭘﺎرﺳﻨﺰ ﺑﺎ آرای ﻣﺎﻛﺲ وﺑﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪ و ﺗﻼش ﻛﺮد ﺗﻔﻬﻴﻢ و ﺗﻔﺴﻴﺮ را در ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻓﺮ...

روش‌شناسی تفسیری با تمایزگذاری میان پدیده‌های انسانی و طبیعی، بر این اصل استوار است که موضوع جامعه‌شناسی دین، بعد ذهنی و معنایی صورت‌های تجلی‌یافته دین در تاریخ، جامعه و رفتار انسان‌هاست. این الگو، بر خلاف الگوی اثباتی که به منشأ دین و کارکردهای آن در سطح کلان جامعه توجه دارد، به بررسی ماهیت نمادها و اعتقادات دینی و نقش آن‌ها در معنابخشی به زندگی فردی و اجتماعی می‌پردازد. پژوهش حاضر با رویکرد ت...

آیین‎های سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده‌ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار می‎سازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل به‌عنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردم‏شناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. مقالۀ حاضر می‎کوشد با تکیه به روش مردم‎نگاری، توصیفی جامع، عینی و بدون ...

دین به منزله ی یکی از ارکان زندگی انسان، مورد مطالعه ی رویکردهای مختلف علوم انسانی و اجتماعی ازمنظر درون دینی و برون دینی قرار گرفته است. تفسیرگرایی با جهت گیری برون دینی، از جملهفراگیرترین این رویکردهاست که کلیفوردگیرتز را می توان یکی از اندیشمندان برجسته ی آن به شمار آورد؛ وی انسان شناسی است که با رویکرد تفسیرگرایانه و گرایش نمادگرا به مطالعه ی دین در جوامع مختلف پرداخته است. از دیگر سو، مرتض...

شاهنامه فردوسی از یک سوی مشتمل بر فرهنگ و خرد ایرانیان باستان است و از سوی دیگر بیانگر روح زندگی ایرانی است ، این جوهر زندگی در آیین پهلوانان نمودی خاص دارد. از بررسی آیین های پهلوانی و جوانمردی می توان فهمید که اعتقاد ایرانیان باستان در رفتار پهلوانان موثر است . از دیدگاه فردوسی دین و اخلاق با پهلوان و پادشاه به هم پیوند خورده است و این حاصل نوع زندگی ایرانیان در سرزمینی است که حفظ آن ، پهلو...

این مقاله به دنبال مطالعة فنومنی از عناصر فرهنگی مرتبط با فرهنگ عامه همدانی تحت عنوان ضرب‌المثل است. این پژوهش می‌خواهد بداند که ضرب‌المثل‌های همدانی بیان‌کنندة کدام مسایل و مفاهیم اجتماعی و فرهنگی برای شهر همدان می‌باشد. بنابراین، مقاله بر مبنای پژوهش‌های کیفی تهیه شده است. چارچوب نظری این مقاله نظریة تفسیر فرهنگی کلیفورد گیرتز است بر این مبنا مقاله حاضر اطلاعات جمع‌آوری شده را با توج...

موضوع نوشتار حاضر بررسی نسبت میان هرمنوتیک حقوقی، تکثر حقوقی و حاکمیت قانون است. به بیان دیگر ، این جستار در پی پاسخ به این پرسش است که نقش "هرمنوتیک حقوقی" به عنوان حلقۀ ارتباطی میان "حفظ وحدت و صلابت نظام حقوقی" از طرفی و "اجرای کارکردهای اصلی حاکمیت قانون" از طرف دیگر چیست و چگونه می‌توان آن را مورد تبیین و تحلیل قرار داد. بدین منظور از مفهوم "هرمنوتیک تکثر حقوقی"، که توسط انسان‌شناس ص...

مقاله پیش‌رو به تحلیل جامعه‌شناختی گفتمان فولکلور قوم آذری در ایران از منظر تحلیل گفتمان انتقادی می‌پردازد. این تحقیق داستان‌ها و ضرب‌المثل‌های زبان قوم آذری را بر اساس رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف در سطح توصیف، تفسیر و تبیین واکاوی کرده است. در این تحقیق مسئله اساسی این است که داستان‌ها و ضرب‌المثل‌های فولکلور قوم آذری دارای چه گفتمان‌هایی بوده است و شرایط، زمینه‌های شکل‌گیری آن گف...