چکیده محققان در مقالۀ حاضر به نقد و تحلیل یکی از آثار محوری فوکو با عنوان باید از جامعه دفاع کرد پرداخته‌اند. در این پژوهش، پس از معرفی کلی اندیشه، روش، و آثار فوکو، عوامل بیرونی تأثیرگذار بر اندیشۀ نویسنده و ساختار اثر بررسی شده‌ است که از جملۀ این عوامل می‌‌توان به تحولات اجتماعی و سیاسی دوران حیات او و اندیشه‌‌های مارکس، وبر، و نیچه اشاره کرد. سپس، به تحلیل درونی اثر پرداخته شده است و نقاط ...

مقاله حاضر به مطالعه نسبت میان تن زنانه و ساختارهای سیاسی در گفتمان انقلاب اسلامی می پردازد. در این راستا تلاش شده با تأکید بر نظریه فوکو در مورد مناسبات قدرت و بدن و نیز مطالعه تجربی وجوه نمادین بدن زنانه در ارتباط با گفتمان انقلابی به فهمی از الگوی ساماندهی نمادین به تن زنانه دست یابیم. این تحلیل نشان داد که گفتمان انقلابی بنا به ضرورت های اجتماعی و سیاسی مقتضی در دوره تکوین خود با الگوی خاصی...

گفتمان قدرت در اندیشه میشل فوکو تابع نظریه ” دانش، قدرت، رژیم حقیقت “ است .اندیشه پرسشگر وی از یک سو کار اندیشیدن را دشوار می کند و از سوی دیگر لذتاندیشیدن را به محقق می چشاند . وی در تلاش است تا انسان ها را به قلمرو نااندیشیده هاببرد . از راه اندیشیدن به نااندیشیده ها، چیزهایی کشف می شود که در حالت طبیعی صامتهستند . لذا باید اندیشه ها ی او را مخالف همه چیزهایی دانست که جهان شمول و بدیهیمی نمای...

میشل فوکو ازجمله اندیشمندان بسیار تأثیرگذار معاصر در جهان بود. او نقدهایی جدی به اندیشمندان پیش از خود مطرح کرد و از بسیاری از آن ها نیز تأثیر پذیرفت. این مقاله در پی بررسی مبانی معرفتی تبارشناسی اوست. در بررسی مبانی معرفتی به این پرسش ها پاسخ داده می شود که تعریف فوکو از حقیقت چه بود؟ برای دستیابی به حقیقت چه راهی را برگزید؟ آیا فوکو نسبی نگر بود؟ فوکو در چه ساحتی نسبی نگر بود و مبنای نسبی گرا...

هدف اصلی این مقاله نوع مواجهه با زن به منزله سوژه شناسا در سه اثر سینمایی اخیر اصغر فرهادی در چهارچوب گفتمان های غالب اجتماعی حاکم بر جامعه ایران است. بدین منظور با بهره گیری از نظریات میشل فوکو در باب سوژه و قدرت و همچنین نظریات گفتمان لاکلا و موف سعی شده است تحلیلی جامعه شناختی از این سه فیلم ارائه شود. فوکو تأکید دارد که گفتمان با روابط قدرت پیوند خورده است و برای بررسی روابط آدمیان در فضای ...

پایان نامه ی حاضر مفهوم قدرت از دیدگاه فوکو را در دو نمایشنامه گلن گری گلن راس و اولئانا اثر دیوید ممت بررسی می کند. قدرت از دیدگاه فوکو مفهومی است مثبت و مولد که از طریق فرایند بهنجارسازی افراد را در جهت منافع خود کنترل می کند. مقاومت در برابر چنین قدرتی ناگزیر باید از درون خود شبکه ی قدرت صورت گیرد و به عبارتی صورتی درون زا به خود بگیرد. چراکه فوکو اذعان دارد که قدرت به شکل مویرگ هایی درهم تن...

قدرت، از دیرباز، نقش بسزایی در انتشار دانش داشته است و متقابلاً دانش نیز تمام همت خویش را در تولید قدرت به کار برده است. برهمکنش و تولید متقابل این دو قدرت پایدار و جاودان شرایطی را پدید می آورد که در آن بسیاری از دانش های جمعی ظاهراً اعتباری بدیهی و اصیل بدست آوردند. رساله ی حاضر در صدد است خوانشی انتقادی از دو نمایشنامه تام استاپارد تحت عنوان آرکاریا و رزنکرنتس و گیلدنسترن مردند را در چهارچوب ن...

فرضیه کلی مقاله این است که خوانش فرهنگی فوکو در خصوص انقلاب اسلامی، ریشه در دستگاه نظری او دارد. جنبش انقلابی مردم ایران، در بعد نظری توجه متفکران، فیلسوفان، جامعه‌شناسان و... را به خود معطوف نموده و تئوری‌ها و پارادایم‌های زیادی بواسطه حرکت مردمی ایران، تعدیل شدند. در میان تئوری‌های مزبور، خوانشِ فرهنگی میشل فوکو به حاشیه‌رانی تبیین اقتصادی و برجسته‌سازی تبیین فرهنگی می‌پردازد. برساخت فرهنگی فو...

گفتمان قدرت و سازوکارهای تکنولوژی انضباطی مطالعه موردی: «قصههای مجید» چکیده: قدرت را نباید به یک ساختار یا نهاد واحد تقلیل داد. قدرت فرایندی است، که در همة مناسبات و در ظریفترین سازوکارهای تبادل اجتماعی جریان دارد و بر آنها تأثیر میگذارد؛ قدرت با تولید گفتمان، ایجاد لذت میکند و با صورتبندیهای معرفتی ـ زبانی، نظامهای فکری و حقیقت خلق میکند و پروژة سوژهشدگی را اجرایی مین...