اندیشه مهدویت از مفاهیم مؤثر قرآنی، روایی، کلامی، سیاسی و از ارکان تاریخ اسلام است که در فرهنگ و تمدن اسلامی و بحران فراگیر و مستمر جهان اسلام، جایگاه ویژه ای داشته است. موعودگرایی در غرب اسلامی که سرزمین هم­زیستی ملل منتظر الظهور است ریشه سنتی دارد. نخستین تجربه پیدایش دولت براساس مهدویت در غرب اسلامی روی داد. گزارش تاریخی از چهارده قرن مهدویت و بررسی مبانی نظری آن، مدعیان مهدویت و دولت­های کل...

کتاب تحلیل گفتمان انتقادی، یک پژوهش یا رسالۀ دکتری است که نویسنده بدون ذکر آن به چاپ‫اش همت گماشته است. از این‫رو فصل پنجم که خلاصۀ فصول چهارگانۀ کتاب است، زائد به‫نظر می‫رسد. کتاب به مباحث مختلف مربوط به نقش‫گرایی و صورت‫گرایی، تحلیل‫گفتمان و تحلیل متن در زبان‫شناسی می پردازد و با توجه به کاستی‫های رویکردهای مذکور در تجزیه و تحلیل متن، رویکرد جدید تحلیل گفتمان انتقادی را مطرح می کند و آن را کا...

چکیده دوگانۀ غیبت ـ امام قائم در تاریخ روایت نگاری‌های صدر اسلام همواره به عنوان یک گفتمان رایج در میان مسلمانان از هر طبقه در زندگی فردی و اجتماعی بروز داشته است. انگاره‌شناسی‌های گفتمانی صورت گرفته حاکی از آن است که این تفکر در روایت‌نگاری‌های صدر اسلام در منابع اهل سنت و شیعه بروز جدی دارد و در میان طبقات مختلف مردم، آن را به یک گفتمان غالب، مبدل ساخته است. دوگانه غیبت ـ امام قائم از جمله م...

از آن‌جا که دین در جامعه‌ی ایران به‌عنوان بخشی مهم از فرهنگ ایرانی به شمار می‌رود و تعداد زیادی از فارسی‌آموزانِ غیرایرانی نیز زبان فارسی را جهت ادامه‌ی تحصیل در رشته‌هایِ دینی می‌آموزند، پژوهش حاضر به بررسی نحوه‌ی بازنمایی و ارائه‌ی عناصر دین به فارسی‌آموزان در چهار کتاب‌ آموزش فارسی به غیرفارسی‌زبانان در سطح پیشرفته می‌پردازد. این کتاب‌ها عبارتند از جلد هفتم کتاب آموزش فارسیِ جامعه‌المصطفی، جلد ...

تحلیل گفتمان یکی از روش های تحقیق کیفی است که به سرعت راه خود را بین تحقیقات اجتماعی باز کرده است و طیف وسیعی از حوزه های معرفتی، نظیر انسان شناسی، قوم نگاری، جامعه شناسی خرد، روان شناسی ادراکی، زبان شناسی، نشانه شناسی و غیره، از آن استقبال کرده و آن را به کار برده اند. کتاب حاضر، در قالب سه فصل به تحلیل گفتمان و روش شناسی و مبانی نظری مرتبط با آن پرداخته است. در فصول سه گانه کتاب، آرای نظریه پ...

ظهور و بروز طیف‌های گسترده و متنوع با اندیشه‌های متقابل در حوزه مدعیان مهدویت، آموزه مهدویت و مهدی‌باوری را، که عامل انسجام‌بخش ملل و فرق اسلامی و حتی سایر ادیان الاهی انگاشته می‌شد، به صورت نوعی مسئله و آسیب دینی و مذهبی در آورده است؛ چه اینکه فقدان مفهوم‌شناسی دقیق مهدویت در عرصه‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اخلاقی، عرفانی و کلامی، و همچنین تفکیک‌نکردن در معانی لغوی و اصطلاحیِ مهدویت و تعیین مص...

از آنجا که انسان بالذات مدنی بالطبع است، فیلسوفان و صاحبان اندیشه همواره در فکر طراحی الگویی بوده اند که ضمن سامان بخشیدن به روابط افراد جامعه، زندگی سعادتمندی را برایشان به ارمغان آورد. این متفکران، تشکیل حکومت واحد جهانی را برای نیل به این هدف ضروری دانسته اند. این پایان نامه ضمن تببین جایگاه حکومت جهانی در اندیشه این متفکران و مکاتب سیاسی برآمده از آن و نیز جایگاه حکومت جهانی در ادیان توحی...

خاطرات مربوط به جنگ تحمیلی، با قلم و سخن راویان مرد گره خورده است. زنان بیش تر به مثابه ی ابژه ای منتسب به مرد جنگ، هم چون همسر و مادر شهید، در این روایات نقش داشته اند. در این میان کتاب دا اثری متفاوت است. در این مقاله سعی شده است تا با کمک روش و نظریه ی تحلیل گفتمان انتقادی به بررسی دا بپردازیم. با توجه به نظریه و روش فرکلاف، یکی از مهم ترین این نظریه پردازان، به تحلیل و بررسی کتاب دا و رابطه...

مقاله حاضر در پی تحلیل و بررسی شالوده­های مفهومی و دال­های مفصل­بندی گفتمان بیداری اسلامی از منظر مقام ­معظم­ رهبری است. در این تحقیق، در چارچوب روشی ترکیبی از نظریۀ زبان­شناسی انتقادی نورمن فرکلاف در تحلیل متون و از نظریهۀ گفتمان لاکلاو و موفه در چگونگی فراآیند هژمونیک شدن و تفوق یافتن گفتمان بیداری ­اسلامی بهره برده شده است. تحلیل متون آثار و سخنرانی­های مقام­ معظم ­رهبری نشان داد که در هندسۀ...

قصص قرآن از دیرباز مورد توجه مفسران، محدثان و دانشمندان علوم قرآنی بوده و از ابعاد گوناگون پژوهش‏های متنوعی با رویکردهای تاریخی، جغرافیایی، زیبایی شناسی و اعجاز بیانی در این موضوع سامان یافته است. لیکن بعد کلامی آن به ویژه در مسائل کلامی امامت و مهدویت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. لذا این نوشتار در صدد است تا بن ‏مایه‏‏‏های کلامی مهدویت در قصص قرآن را مورد بررسی و تبیین قرار دهد. بررسی ها نشا...