ادب فارسی سرشار از حکایت‌های واقعی یا ساختگی است که شاعران و نویسندگان برای بیان مفاهیم اخلاقی، عرفانی، اجتماعی و... از آن سود جسته‌اند. اسرارنامۀ عطار نیشابوری از جمله آثاری است که در آن، روایت‌های تمثیلی در انتقال اندیشه‌های تعلیمی شاعر اهمیت ویژه‌ای دارند. تمثیل‌ها علاوه بر کاربرد تعلیمی و سرگرم‌کنندگی، ایجاد التذاذ ادبی در مخاطب و...، ابزاری برای تبلیغ گفتمان عرفانی نیز به ‌شمار می...

الهیات­اعصاب به­عنوان برنامه­ای تحقیقاتی، امکان جدیدی برای پیوند علم و دین مطرح می­سازد، به­گونه­ای که با حفظ اصالت و استقلال نسبی علم و دین، هیچ­یک به دیگری تقلیل نیابد. نیوبرگ که از شاخص­ترین چهره­های این حوزه است، درصدد تعیین تأثیرات مثبت باورها و مناسک دینی بر سلامت جسم و روان است. او تجربه عرفانی را منشاء تمان ادیان می­داند و با تلفیق پدیدارشناسی تجربه عرفانی و عصب­شناسی، می­خواهد رابطه هر...

کتاب تحلیل گفتمان انتقادی، یک پژوهش یا رسالۀ دکتری است که نویسنده بدون ذکر آن به چاپ‫اش همت گماشته است. از این‫رو فصل پنجم که خلاصۀ فصول چهارگانۀ کتاب است، زائد به‫نظر می‫رسد. کتاب به مباحث مختلف مربوط به نقش‫گرایی و صورت‫گرایی، تحلیل‫گفتمان و تحلیل متن در زبان‫شناسی می پردازد و با توجه به کاستی‫های رویکردهای مذکور در تجزیه و تحلیل متن، رویکرد جدید تحلیل گفتمان انتقادی را مطرح می کند و آن را کا...

پژوهش حاضر با روشی توصیفی – تحلیلی و تکیه بر رویکرد نقشگرایی هلیدی در زمینة ارتباط بافت موقعیتی و بافت متن، به مطالعة گفتمان مکاشفة عیانی در مراحل مختلف تجربیات عرفانی روزبهان بقلی پرداخته است. «کشف­الاسرار و مکاشفات­الانوار» زندگی­نامة خودنوشت روزبهان بقلی است که محتوای آن براساس «شیوة بازگویی، بدون دغدغة انتقال ذهنیت به مخاطب»، شکل گرفته است. روزبهانی بقلی در جایگاه تجربه­گر، با ترجیح مشاهده ...

چکیده آثار عین القضات همدانی عارف قرن پنجم ه.ق. را بایست نمودار پیوند عرفان و تصوف اسلامی- ایرانی با سیاست دانست. گرچه این آثار در نگاه نخستین، در ردیف آثاری چون رساله قشیریه و کشف المحجوب قرار می گیرند که با هدف آسیب شناسانه و جلوگیری از کجروی مریدان و سالکان از مسیر درست تصوف نوشته شده اند، با تأمل و ژرف اندیشی بیشتر و یاری جستن از شگردهای علمی جدید چون تحلیل گفتمان انتقادی می توان دریافت که...

پژوهش حاضر در نظر دارد پدید? رد و انکار و مفاهیم وابسته به آن را در حکایات منثور تصوف بررسی کند. رد و انکار یکی از مقولاتی است که صوفیان از همان ابتدای شکل گیری تصوف و نهضت زهد با آن مواجه بوده اند. این مقوله در مراحل پیشرفت تصوف شکل جدی تری به خود می گیرد و صوفیان هریک متناسب با شخصیت خود، شیوه ای خاصی در برخورد با منکران در پیش می گیرند. منکران که از هم? گروه ها و اقشار جامعه بوده اند، متناسب...

پژوهش حاضر در نظر دارد پدیده رد و انکار و مفاهیم وابسته به آن را در حکایات منثور تصوف بررسی کند. رد و انکار یکی از مقولاتی است که صوفیان از همان ابتدای شکلگیری تصوف و نهضت زهد با آن مواجه بودهاند. این مقوله در مراحل پیشرفت تصوف شکل جدیتری به خود میگیرد و صوفیان هریک متناسب با شخصیت خود، شیوهای خاصی در برخورد با منکران در پیش میگیرند. منکران که از هم? گروهها و اقشار جامعه بودهاند، متناسب با ...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تحولات گسترده ی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در ایران، منجر به شکل گیری گفتمان های مختلف شد. هدف از این پژوهش، بررسی جامعه شناختی این تحولات در دو سال آغازین پس از انقلاب و چگونگی انعکاس آنها در شعر مقطع زمانی مذکور است. بر اساس دیدگاه های سیاسی- اجتماعی، این گفتمان ها را می توان به سه دسته ی کلی 1- لیبرال- دموکرات 2- مارکسیستی و سوسیالیستی و 3- اسلامگرا و مکتبی تقسیم کرد...

هدف این پژوهش خوانش انتقادی فرقه حلمانیه، یکی از فرق صوفیه، است. مشخصه اصلی این مکتب جمال پرستی است که زیباروی زمینی را پلی برای رسیدن به ذات احدیت قلمداد نموده و شعار «المجاز قنطره الحقیقه» را مطرح نموده اند. با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به بررسی عقاید و افکار دو گفتمان رقیب حلمانیه و مذهبی با توجه به آثار شخصیت¬های این گفتمان ها؛ اوحدالدین کرمانی و ابن جوزی می پردازیم. اوحدالدین از ش...

جنگ تحمیلی عراق و دفاع یکپارچۀ مردم ایران از سرزمین و اعتقاداتشان، از مهم‌ترین رخدادها در تاریخ معاصر ایران است که ابعاد اجتماعی پیچیده و چندوجهی دارد. یکی از بسترهای بازتاب‌دهندۀ روندِ تحول صورت‌بندی‌های گفتمانی این رخداد، متون نمایشی است. در این پژوهش که برپایۀ الگوی تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف انجام‌ گرفته است، شخصیت‌های محوری نمایشنامه‌های وقت وصال (حسین جع...