از سال 1953 میلادی با کشف ساختار دی ان ای توسط واتسون و کریک گروهی از فیلسوفان علم و زیست شناسی را به رویکردی تقلیل گرایانه امیدوار کرد تا در نتیجه آن بتوانند اصول، نظریه ها، ویژگی ها، کارکردها، واژگان، مفاهیم و نهایتاً تبیین های زیست شناسی را با معادل های آنها در شیمی و فیزیک تقلیل دهند، چراکه معتقد بودند قدرت تبیینی و پیش بینی فیزیک به همراه شفافیت در تبیین های آن، امکان معرفت ما را افزایش می ...

این مقاله با هدف واکاوی نظام معنایی جامعۀ کشاورزی از پدیدۀ خشکسالی، می‌کوشد تا نشان دهد کشاورزان، این پدیده و پیامدهای مربوط به آن را چگونه درک، تفسیر و ارزیابی می‌کنند، چه دلایلی برای بروز این پدیده در ذهن دارند و بر اساس این دلایل و تفاسیر چگونه به آن واکنش نشان داده‌اند. روش مطالعه کیفی از نوع نظریۀ بنیادی است. پس از کشف مفاهیم اولیه و مقولات عمده، در مرحله کدگذاری محوری فرایند اتصال مقوله­ه...

موضوع مورد نظر این مقاله «معرفت­ شناسی جامعه ­شناسی آکادمیک در ایران» است. در واقع، با نگاهی پروبلماتیک به این رشته دانشگاهی، مقاله در پی تأملی در وضعیت آن برای فهم شرایطی است که منجر به تکوین یا عدم تکوین سنت فکری حاکم بر جامعه­ شناسی آکادمیک شده است. روش­ شناسی پژوهش کیفی است: ابتدا به شیوه استقرا از تکنیک مصاحبه عمیق با استادان منتخب بهره گرفته، سپس با استفاده از روش نظریه­ مبنایی داده­های خ...

موضوع این مقاله دوباره خوانی دو مفهوم کلاسیک در تاریخ هنر است. جرمی گیلبرت رُلف منتقد و هنرمند معاصر به یاری نقادیِ نقد هنر، سعی می کند از یک سو به دنبال گواهی هنری بر وجود غرابت چالش برانگیز زیبا در قالب دیالکتیک نامتعین رنگ ها باشد و از سوی دیگر ضمن به چالش کشیدن اندیشه های متفکرانی چون کانت و لیوتار به بازخوانی رسالت هنر انتزاعی درباره امکان تجسم انتزاعی رویداد والا بپردازد، به زبانی بصری به آ...

مفهوم «ذات نامتناهی» که هم از جنبۀ فلسفی و هم الهیاتی اهمیت دارد، تطورات بنیادین زیادی را در طول تاریخ تفکر در غرب پشت سر گذاشته است. پیشاسقراطیان برخورد دوگانه ای با آن داشته اند. برخی چون آناکسیمندر و ملیسوس به دیدۀ پذیرش به آن نگریسته اند. این آرخه از نظر آنان، منشأ، الهی ، فناناپذیر، درون ماندگار در جهان طبیعت و سابق بر کثرات و مشتمل بر آنهاست، اما در عین حال «شخص» نیست. در مقابل، فیثاغورس،...

در تفکر جان ‌لاک، ذهن در عملکردی فعال صورت‌های محسوس و متوالی کسب‌شده از حواس بیرونی و درونی را با هم تألیف می‌کند و دربرابر اعیان خارجی، اعیانی علمی (ذهنی) می‌سازد و بدین‌ترتیب به مفاهیم ماهوی از اعیان دست می‌یابد. در ادامه، فاهمة برخی از تصورات مشترک مربوط به چند عین مشابه را گزینش می‌کند و آن‌ها را ذاتیات اعیان مذکور و بنابراین «نوع» آن‌ها معرفی می‌کند. بنابه این عقیده، مؤلفه‌های انواع را ما...

موضوع این مقاله دوباره خوانی دو مفهوم کلاسیک در تاریخ هنر است. جرمی گیلبرت رُلف منتقد و هنرمند معاصر به یاری نقادیِ نقد هنر، سعی می کند از یک سو به دنبال گواهی هنری بر وجود غرابت چالش برانگیز زیبا در قالب دیالکتیک نامتعین رنگ ها باشد و از سوی دیگر ضمن به چالش کشیدن اندیشه های متفکرانی چون کانت و لیوتار به بازخوانی رسالت هنر انتزاعی درباره امکان تجسم انتزاعی رویدادِ والا بپردازد، به زبانی بصری ...

در مقاله حاضر، عوامل و روندهای تعیین‌کننده در نظم امنیتی منطقه غرب آسیا در سه عرصه ساختارها، بازیگران و فرآیندها به‌عنوان پارامترهایی درهم‌تنیده و مرتبط با یکدیگر واکاوی می‌شود. چارچوب‌ نظری تحقیق بر موازنه همه‌جانبه با بهره‌گیری از دیدگاه استیون دیوید استوار است، بدین معنا که دولت‌ها نه‌تنها تهدیدات نظامی بیرونی را در محاسبات امنیتی خود مدنظر قرار می‌دهند بلکه به مخاطرات داخلی نیز اهتمام می‌ور...

در این پژوهش به بررسی بنیاد یکی از قواعد مشهور فلسفة اسلامی در منظومةثئوگونی هسیودس پرداخته شده است؛ برای پیگیری این امر، نخست چارچوب‌های ممکنی که به بررسی چنین امری اختصاص دارند، مورد پژوهش قرار گرفته‌اند و از میان آنها دیدگاهی که نه بر انفکاک قطعی و تاریخی اندیشة اسطوره‌ای از اندیشة فلسفی، بلکه بر تداوم و تطور آنها رأی داده است، به عنوان منظری متناسب‌تر انتخاب شده است. در بخش دوم این پژوهش بر...

هیلاری پاتنم (۱۹۲۶-۲۰۱۶)، فیلسوف برجسته‌ی تحلیلی، بخش مهمی از دوران طولانی تفلسفش را به این سوال می‌پردازد که «ذهن و زبان چگونه به جهان خارج چنگ می‌زنند؟» در مقام پاسخ به این سوال، در حوزه‌ی سمنتیک، برون‌گرایی معنایی را طرح می‌کند و در حوزه‌ی متافیزیک و انتولوژی، علیه رئالسیم متافیزیکی به پا می‌خیزد و دو استدلال ارائه می‌کند که یکی از آن‌ها استدلال مدل‌تئورتیک است. در این مقاله نشان خواهم داد ک...