یکی از کاربردهای مهم و ارزشمند علم ژئودزی فضایی بررسی میدان گرانی زمین و تغییرات آن از راه تجزیه و تحلیل مدار ماهواره ها به صورت عام و ماهواره های گرانی سنجی به صورت خاص است. ماهواره های گرانی سنجی اغلب در مدارهای پایین قرار می گیرند تا تأثیرات میدان گرانی را بیشتر درک کنند و لذا بررسی و مدل سازی میدان گرانی زمین از روی اطلاعات مداری آنها با دقت بیشتری صورت گیرد. در این راستا به بررسی داده های ...

تانسور گرادیان گرانی، ماتریسی مشتمل بر مشتقات مرتبه­ی دوم گرانی می­باشد که کاربردهای فراوانی درعلوم ژئودزی و ژئوفیزیک دارد. تا به امروز تلاش­های زیادی برای اندازه­گیری و برآورد تانسور گرادیان گرانی با دقت مناسب صورت گرفته است. این کمیت تانسوری از روش­های متنوعی قابل برآورد بوده که یکی از این روش­ها استفاده از مشاهدات ثقلی و به کارگیری روش تفاضل محدود است. روش تفاضل محدود با استفاده مستقیم از مف...

نظریة پواسون منجر به ایجاد رابطه‌ای ساده بین پتانسیل گرانی و مغناطیسی می‌شود که نتیجه آن امکان تبدیل هم‌زمان بی‌هنجاری‌‌‌های مغناطیسی و گرانی به یکدیگر است. بر طبق این رابطه پتانسیل مغناطیسی با گرادیان پتانسیل گرانی در امتداد مغناطش توده متناسب است. یکی از ضرایب تناسب فوق نسبت مغناطش به چگالی توده (MDR) است که می‌توان آن را به این روش برآورد کرد. در این نوشتار با ترکیب رابطه پواسون با مفهوم سیگ...

مدل‌سازی جهانی میدان ثقل زمین با استفاده از مشاهدات ماهواره‌های ثقل‌سنجی و داده‌های گرانی زمینی و دیگر داده‌های ژئودتیکی انجام شده است که مدل­های جهانیEGM2008 و EIGEN-6C4 نمونه‌ای از آن‌ها هستند که تا درجه و مرتبه 2190 بسط یافته‌اند. به‌علت دقت محدود و ناهمگن این مدل‌ها در مناطق مختلف، مدل‌سازی محلی میدان ثقل از طریق حل مسأله مقدار مرزی ژئودتیکی با استفاده از داده‌های گرانی زمینی همواره مورد تو...

با استفاده از رابطه پواسون بین پتانسیل گرانی و پتانسیل مغناطیسی می‌توان بی‌هنجاری‌های مغناطیس‌سنجی و گرانی‌سنجی را به هم تبدیل کرد. تولید بی‌هنجاری گرانی از روی بی‌هنجاری مغناطیسی تبدیل شبه‌گرانی (Pseudogravity Transformation) و تولید بی‌هنجاری مغناطیسی از روی بی‌هنجاری گرانی تبدیل شبه‌مغناطیس (Pseudomagnetic Transformation) نام دارد. تبدیل شبه‌گرانی یک فیلتر، خطی است که معمولاً در حوزه بسامد رو...

در تحقیق حاضر حل عددی معادلات حاکم بر جریان گرانی در قالب شارش تبادلی (lock-exchange) با استفاده از روش فشرده مرتبه چهارم عرضه می‌شود. برای سنجش توانایی روش فشرده مرتبه چهارم در مسائل غیر‌خطی که به حالت واقعی نزدیک‌تر هستند از مسئله موردی جریان گرانی در قالب شارش گرانی تبادلی به‌صورت جریان گرانی مسطح و استوانه‌ای استفاده می‌کنیم. در این کار علاوه بر عرضه نحوه اِعمال روش فشرده مرتبه چهارم به معاد...

در تحقیق حاضر حل عددی معادلات حاکم بر جریان گرانی در قالب شارش تبادلی (lock-exchange) با استفاده از روش فشرده مرتبه چهارم عرضه می شود. برای سنجش توانایی روش فشرده مرتبه چهارم در مسائل غیر خطی که به حالت واقعی نزدیک تر هستند از مسئله موردی جریان گرانی در قالب شارش گرانی تبادلی به صورت جریان گرانی مسطح و استوانه ای استفاده می کنیم. در این کار علاوه بر عرضه نحوه اِعمال روش فشرده مرتبه چهارم به معاد...

یکی از اهداف اصلی در اکتشافات ژئوفیزیکی، تعیین عمق و گسترش توده معدنی در زیر زمین می‌باشد. بدلیل عدم یکتایی جواب در وارون‌سازی میدان گرانی، روش‌های زیادی برای حذف یا کاهش خطای مدل‌سازی ارائه شده است. تشبیه کردن شکل توده مولد بی‌هنجاری به یکی از شکل‌های هندسی، تا حد زیادی ابهام موجود در مدل‌سازی وارون را کاهش می‌دهد. همانند سازی ساختار توده معدنی مولد بی‌هنجاری گرانی به یک شکل هندسی، نیازمند مطا...

روش جدیدی که سالم و همکاران (2004) در تفسیر داده‌های گرانی و مغناطیسی برای برآورد عمق و فاکتور شکل بی‌هنجاری‌های گرانی به کار برده است. عمق و فاکتور شکل مدل‌های مکعبی درحکم بی‌هنجاری‌های مصنوعی با این روش برآورد شده است. سپس نوفه‌های تصادفی به اثر گرانی این مدل‌ها اضافه شده و پارامترهای مجهول شامل عمق و فاکتور شکل با روش پیش‌گفته برآورد شده ‌است. در مجموعه‌ای از داده صحرایی نیز این پارامترها...

چکیده: روش‎های ژئوفیزیکی همواره روش‎های توانمندی در تعیین مکان و شناسایی اولیۀ مناطق مورد بررسی می‎باشند. روش ثقل‎سنجی (گرانی‎سنجی) با استفاده از تباین چگالی موجود در مناطق مختلف در شناسایی سازه‎ها و حفره‎های زیرزمینی کاربرد فراوانی دارد. در این مقاله ابتدا به معرفی روش گرانی‎سنجی و گرادیان سنجی هوابرد، تصحیحات مورد نیاز و دستگاه‎های امروزیبا کاربردهای اکتشافی- نظامی پرداخته می‎شود. سپس جهت برر...