از آغاز تاریخ بشر جنگ و خشونت همواره همزاد بشر بوده است. کمتر زمانی بوده که انسانها در جنگ به سر نبرده باشند و یا آثار و پیامدهای جنگ را درک نکرده باشند. بسیاری از اندیشمندان جنگ و در گیری را نتیجه تضاد منافع میدانند که در قالب جنگ و مخاصمه مسلحانه رخ مینماید. امروزه و در پی جنگهای خونین تاریخ بشر همچون جنگ های جهانی اول و دوم، ملتها بدنبال فرار از جنگ و یا به حداقل رساندن تبعات آن هستند. از د...

هیأت تحقیق شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد که در سوم آوریل 2009 به ریاست آقای ریچارد گلدستون مأموریت یافت برای بررسی تمام نقض‌های حقوق بشر و حقوق بشردوستانه در نوار غزه در طی درگیری‌های نظامی 27 دسامبر 2008 تا 17 ژانویه 2009 به تحقیق و بررسی بپردازد با تهیه و ارائه گزارش خویش در 15 سپتامبر 2009، از جمله اعلام داشت که نیروهای اسرائیلی در این درگیری‌ها مرتکب جرایم جنگی مختلف شده‌اند. هیأت تحقیق سا...

از جمله مصادیق بارز حقوق بشردوستانه در مخاصمات بین‌المللی، قواعد مربوط به چگونگی رفتار با اسرای جنگی است که قدرت اجرایی بیشتری نیز نسبت به سایر مقررات مربوط دارد. از میان پیمان‌نامه‌های بین‌المللی، کنوانسیون سوم ژنو، مصوب (1949) مهم‌ترین و جامع‌ترین سند در حمایت از حقوق اسرای جنگی است. بحث اسارت از جمله موضوعات قابل توجه در شاهنامه هم به‌شمار می‌آید که در خلال جنگ‌ها و با نمونه‌های گوناگون و گا...

به دنبال شکل‌‌گیری مادة 3 مشترک کنوانسیون‌های چهارگانة ژنو در سال 1949 و پروتکل الحاقی دوم به این کنوانسیون‌ها در سال 1977، جامعة جهانی به مفهوم آستانۀ مخاصمات مسلحانة غیربین‌المللی، به عنوان مرز عبور از وضعیت‌هایی چون شورش و درگیری‌های پراکندة داخلی و ظرفیتی مؤثر در کاهش حقوق حاکمیتی و حتی پایان بخشیدن به صلاحیت انحصاری محاکم داخلی دول محل وقوع مخاصمه، توجه نشان دادند. دول محل وقوع مخاصمه، به‌...

اقدامات تروریستی و چالش‌های ناشی از آن موجب گردیده جامعه بین‌المللی اسناد متعددی را در مواجهه با آنها به تصویب رساند. در چارچوب تصویب اساسنامة رُم در سال 1998 و تأسیس دیوان کیفری بین‌المللی، سازوکاری برای مقابله با جرایم بین‌المللی مورد اهتمام مقرر گردید. در سال 1994، کمیسیون حقوق بین‌الملل در خصوص پیش‌نویس دیوان کیفری بین‌المللی، پیشنهادی مبنی بر درج یک طبقة دیگر از جرایم در چارچوب صلاحیت قض...

اشغال عراق به همگان نشان داد که اشغال نظامی دیگر یک اصطلاح قدیمی و کهنه در حقوق بین الملل نیست. پیرو اشغال عراق و رأی مشورتی دیوار حایل که بوسیله دیوان بین المللی دادگستری صادر شد، لزوم توجه بیشتر به حقوق اشغال برای همگان به اثبات رسید. یکی از بحثهایی که در حقوق اشغال مطرح است میزان اختیارات اشغالگر در زمینه قوانین سرزمین اشغالی و قانونگذاری های جدید در آن سرزمین است. ماده 43 مقررات لاهه 1907 و...

طبق مقررات لاهه 1907 حق متخاصمان در استفاده از تسلیحات و ابزارهایشان در جنگ‌ها نامحدود نیست. ارتقای روزانة فناوری تسلیحاتی و نظامی ایجادکنندگان پروتکل اول 1977 کنوانسیون‌های ژنو 1949 را بر آن داشت تا با اختصاص ماده‌ای دول عضو پروتکل را به بازبینی حقوقی تسلیحات جدیدشان مجبور و آن‌ها را به تطبیق تسلیحات جدیدشان با تعهدات بین‌المللی خود ملزم کنند؛ زیرا دولت‌ها از اواخر قرن نوزدهم طبق معاهدات گوناگ...

در نتیجه آلام و فجایع ناشی از دو جنگ سترگ در سده اخیر بود که جامعه بین‌المللی دریافت که «در جنگ حقوق ساکت است» و بر آن شد که در کنار تدوین، به تضمین هم بیاندیشد. درست به همین دلیل است که       می‌توان ماده 1 مشترک کنوانسیون‌های ژنو 1949 و تکرار مضمون آن در پروتکل اول 1977 را برآیند فرایندی تکاملی دانست که به اجرای مقررات کنوانسیون بسنده نکرده و تضمین اجرای آن را هم مدنظر قرار می‌‌دهد. می‌توان ه...

اهمیت و نقش اساسی محیط زیست در زندگی و تکامل انسان انکار ناپذیراست. حال آن که جنگ به عنوان یکی از فعالیت های مخرب انسانی باعثتخریب محیط زیست شده و در واقع این مهم ترین رکن بقای انسان کمتریناهمیت را در حقوق بین الملل جنگ به خود اختصاص داده است.همان طور که می دانیم تکنیک های به کار گرفته شده در جنگ می تواندتأثیرات محیط زیستى مخرب فراوانی از خود بر جای گذارد ، از این روحفاظت از محیط زیست در زمان ج...

 مجمع‌ عمومی‌ سازمان‌ ملل‌ متحد در تاریخ‌ 8 دسامبر 2003 طی‌ قطعنامه‌ای‌ از دیوان‌ بین‌المللی‌ دادگستری‌ درخواست‌ کرد تا سریعاً در خصوص‌ آثار حقوقی‌ ساخت‌ دیوار در سرزمین‌ اشغالی‌ فلسطین‌ مبادرت‌ به‌ صدور نظر مشورتی‌ نماید. در 9 ژوئیه‌ 2004، دیوان‌ نظر خود را صادر و در آن‌ ضمن‌ احراز صلاحیت‌ خود، با استناد به‌ منشور ملل‌ متحد، قطعنامه‌ 2625 مجمع‌ عمومی‌، حق‌ تعیین‌ سرنوشت‌ ملت‌ها، کنوانسیون‌های‌ ...