چکیده یکی از مهمترین مباحثی که خصوصًا در قرن بیستم، توجه جدی به آن مبذول شده ؛ مبحث روایت است. روایت در معنای عام آن گذر از وضعیتی اولیه به وضعیتی ثانویه است که این بر مبنای کنش کنشگران صورت می-گیرد. مکتب نشانه معناشناسی پاریس که مهترین نظریه پرداز آن آلژیرداس ژولین گرمس است، به بررسی شرایط تولید و دریافت معنا در نظام های گفتمانی روایی می پردازد. نظام های گفتمانی یا مبتنی بر کنش هستند که نظام ه...

چکیده تحلیل باب های چهارم وهشتم گلستان سعدی بر اساس چارچوب ون لیوون (2008): بازنمایی کنش های اجتماعی در گفتمان به کوشش افروز رفیعی تحقیق حاضر به تحلیل نقادانه ی گفتمان باب های چهارم و هشتم گلستان سعدی بر اساس چارچوب ون لیوون (2008) می پردازد. این چارچوب با عنوان «بازنمایی کنش های اجتماعی در گفتمان» شامل پنج تقابل عمده است. این پنج مورد عبارت اند از: کنش ها و واکنش ها، فعال سازی و ...

پژوهش حاضر به بررسی دو مفهوم متضاد خیر و شر به عنوان دو گفتمان متضاد در کلیله و دمنه می پردازد. در این پژوهش تقابل دو گفتمان خیر و شر درسه لایه بررسی میشوند: لایه ی تقابل شخصیت های گفتمانی،لایه ی تقابل بافتی که شخصیت ها در آن به کنش میپردازند و لایه ی تقابل کنش های گفتاری ای که شخصیت های گفتمانی در هر گفتمان آن را به کار می برند . بر اساس این تحقیق، در گفتمان خیرتقابل شخصیت ها به شکل سلطه ی ی...

در زیست جهان فرهنگی معاصر پیوند میان دو مقوله اثرگذار، «قدرت و فرهنگ»، بیش از پیش خود را در قالب و شکل بندی اجتماعی سیاسی سیاست فرهنگی (گفتمان) و سیاست گذاری فرهنگی (راهبرد و کردار ایدئولوژیک) نشان داده است. پیامد کارکردی این سیاست ها در مجموع چیزی جز تعیین معنای زیست اجتماعی و کنش های روزمره، بازنمایی فرهنگی و مشروعیت بخشیدن به فرهنگ زندگی روزمره و نهایتاً انتظام بخشیدن به اندیشه و کردارهای فره...

چکیده در تحقیق پیش‌رو مفهوم بدیعی با عنوان موقعیت‌پذیری مجازی داستانی/حقیقی (VFP) در رابطة گفتمانی مؤلف (خالق اثر) و قهرمان به­عنوان نگرشی نوین بر تحلیل روایت‌های ادبی معرفی شده­است. VFP ریشه در «تئوری خودِ گفتمانی» هوبرت هرمنز در مطالعات روان‌شناسی و دیدگاه گفتمانی رابطة مؤلف و قهرمان در مطالعات ادبی و زیبایی‌شناختی باختین دارد. با توجه به ویژگی­های میان‌رشته‌ای پژوهش­های متنی، VFP به ارزیابی...

گفتمان مجموعه ای از نشانه هاست که به صورت فراگیر به شکل دهی رفتارهای فردی و اجتماعی جامعه می پردازد. در هر نظم گفتمانی مجموعه ای از قوانین و قراردادها وضع می-شود که به ساختاربندی اصول گفتمانی می پردازد. کنش گران اجتماعی با هدف های ایدئولوژیک مدنظر خود اقدام به واردکردن نشانه ها در چارچوب گفتمانی خود می کنند و این جاست که زبان به عنوان بخش مهم سازنده گفتمان وارد عرصه می شود و به صورت نرم-افزاری ...

توجه به کنشهای زبانی رایج در هر دورۀ تاریخی، می تواند آگاهیهای نوینی را از آن عصر بازنماید. از همین رو، بهره گیری از دانش زبان شناسی، خاصه زبان شناسی کاربردی، در مطالعات تاریخی اسلام راهگشای بسیاری از مسائل مطرح در این حوزه می تواند باشد. بر این پایه، و به سان نمونه ای از تعامل بینارشته ای، در مطالعۀ پیش رو با محوریت کاربست نگاه گفتمانی خواهیم کوشید روند رویارویی دو گفتمان علوی و اموی را بازشنا...

در زیست جهان فرهنگی معاصر پیوند میان دو مقوله اثرگذار، «قدرت و فرهنگ»، بیش از پیش خود را در قالب و شکل بندی اجتماعی سیاسی سیاست فرهنگی (گفتمان) و سیاست گذاری فرهنگی (راهبرد و کردار ایدئولوژیک) نشان داده است. پیامد کارکردی این سیاست ها در مجموع چیزی جز تعیین معنای زیست اجتماعی و کنش های روزمره، بازنمایی فرهنگی و مشروعیت بخشیدن به فرهنگ زندگی روزمره و نهایتاً انتظام بخشیدن به اندیشه و کردارهای فره...

درحالیکه ساختارگرایی و اگزیستانسیالیزم در میان روشنفکران و متفکرین دهه ی 1960، رواج فراوانی داشت، میشل فوکو، رویکرد دیگری را برای برخورد با مسائل در نظر گرفت. روش دیرینه شناسی که او در دوره ی اول فکری خود به آن پرداخت، صورتبندی های گفتمانی را در دوره های مختلف زمانی مورد بررسی قرار داد. این روش به جای بهره گیری از درون مایه ی هگلی پیشرفت تاریخی، با تاکید بر گسست های تاریخی، نشان می دهد که چرا ا...

نشانه- معنا شناسی یکی از ابزارهای علمی تحلیل نظام های گفتمانی است که سازکارهای شکل گیری و تولید معنا را در متون بررسی و مطالعه می کند. در نشانه- معناشناسی با عبور از نشانه شناسی ساخت گرای محض به نشانه شناسی پدیدار شناسی و نشان دادن مسیر حرکت نشانه ها به نشانه های استعلایی، عوامل معرفت شناسانة آثار فرصت بروز و ظهور بیشتری می یابد. شعر «عقاب» از پرویز ناتل خانلری و «آرش کمان گیر» از سیاوش کسرایی،...