امام علی(ع) در کتاب نهج البلاغه، بهترین و کاملترین مهارتهای زندگی را به مخاطبان خود آموزش می دهد. در نهج البلاغه و سخنان گهربار امام علی(ع)، به کرات نسبت به فراگیری و ارزشهای والای مهارتهای زندگی اشاره شده است. در نظر امام علی (ع) نداشتن مهارتهای زندگی با نابودی و جهالت ارتباط تنگاتنگی دارد. بنابراین کسب این مهارت در زندگی از دیدگاه امام علی (ع) ضرورتی اجتناب ناپذیر است. هدف از تحقیق حاضر استخر...

مقاله حاضر در مقام پژوهشی مقایسه ای به بررسی کلامی-فلسفی دیدگاه اگزیستانسیالیسم و نهج البلاغه نسبت به موقعیت های استثنایی یا پیش آمدهای خاص زندگی انسان ها می پردازد. اگزیستانسیالیست ها از این پیش آمدها به موقعیت های مرزی تعبیر می کنند و آن را یکی از مبانی جنبش فکری خود می دانند و معتقدند که انسان به واسطه ی قرار گرفتن در این موقعیت ها، به شناخت راستین خود دست می یابد. نهج البلاغه از این موقعیت ...

یکی از مباحثی که در زمینه سیاست مطرح می¬شود، رابطه آن با اخلاق است. به طور کلی چهار نوع رابطه را میان اخلاق و سیاست می¬توان متصور شد: جدایی اخلاق و سیاست، یگانگی اخلاق و سیاست، تبعیت اخلاق از سیاست و اخلاق دو سطحی. اگر بپذیریم که میان اخلاق و سیاست رابطه وجود دارد، باید مشخص شود این رابطه در چه حوزه¬هایی از سیاست مطرح است. این حوزه¬ها را بر حسب کارگزار می¬توان به دو دسته تقسیم کرد: «اخلاق شهرون...

یکی از شرحهای مشهور نهج البلاغه، شرح ابن ابی الحدید معتزلی است. شرح این ابی الحدید به لحاظ ادبی و تاریخی ممتاز است و بایستی بدین ویژگی ها معرفی شود. ابن ابی الحدید در شرح خود افزون بر انجام تفسیرهای معمولی در حوزة مفردات و جملات نهج البلاغه- که غالباً رنگ بلاغی و کلامی هم دارد- از راههای مختلف اصالت نهج البلاغه را اثبات کرده است. برخورد ایجابی با اصیل نمودن نهج البلاغه و در نتیجه نشان دادن برتری...

نقد لغوی یکی از مهم ترین انواع نقد و تحلیل متن است. شبهه افکنی پیرامون فصاحت و صحت لفظی و معنایی واژگان نهج البلاغه و دقت امام(ع) در واژه گزینی از مواردی است که در نقدهای موجود کمتر به آن توجه شده است. ابن ابی الحدید معتزلی (م 656) در شرح خود به واژگان اهمیت داده و شاید از معدود شارحانی است که در شرح خود به دفاع لغوی از متن برآمده است. اشکالات مطرح شده در شرح ابن ابی الحدید نسبت به الفاظ نهج ال...

قرآن کریم، پس از نزول، تأثیر فراوانی بر ادبیات و فرهنگ ادبی عرب داشته است و میزان این تأثیر، معیاری برای ارزیابی متون محسوب می شود. این تأثیر از دو جنبه قابل بررسی است: 1. مفاهیم که موجب غنای معنا می شود 2. شکل و ساختار که موجب زیبایی متون می شود؛ و بی گمان به دلیل همراهی مداوم علی (ع) با پیامبر (ص)، اثر حقیقی قرآن در کلام عربی بر زبان و کلام علی (ع) بوده وآنچه از مجموع کلام ایشان در نهج البلاغ...

نهج البلاغه، پس از قرآن کریم، مقدس ترین متن دینی شیعه و برجسته ترین متن ادبی عرب است. از قرآن کریم که بگذریم، هیچ متن مقدسی در فرهنگ اسلامی به اندازه نهج البلاغه نسخه خطی، شرح و تفصیل و ترجمه ندارد و متون ادب فارسی و عرب پس از قرآن کریم، آن مایه که از نهج البلاغه اثر پذیرفته، از هیچ متن مقدسی اثر نپذیرفته است. با این حال، برخی کوشیده اند این کتاب مقدس را مخدوش و متحول جلوه دهند; از این رو گاه ...

شناخت و تحلیل موضوعات گوناگون موجود در نهج البلاغه از مباحثی است که به تازگی در عرصه ی مطالعات کتب دینی مورد توجه پژوهشگران علوم دینی قرار گرفته است. در این میان کنکاش پیرامون ملاحم نهج البلاغه به دلیل آگاه کردن مردم از رویدادها و حوادث سختی که در آینده با آن مواجه خواهند شد از اهمیت به سزایی برخوردار است. این پژوهش به منظور آشنایی با ملاحم نهج البلاغه از دیدگاه فقه الحدیثی انجام یافته و بر آ...

صحت انتساب اشعار منسوب به حضرت علی(ع) از زوایای مختلف قابل بررسی است، زیرا ابیات مذکور از جهت منابع و وجود مضمون و واژگان مشترک با سخنان علی(ع) یکسان نیستند، به گونه ای که بخشی از آنها در دیوان شاعران عرب دیده می شود و یا در منابع عربی به گویندگان دیگری نسبت داده شده است. در این پژوهش دامنه کار با به بررسی اسناد این اشعار و مقایسه ی آن با سخنان علی(ع) در نهج البلاغه قرار داده ایم تا با ظن قوی ص...