جنبش‏های اسلامی معاصر، در روند تحولات منطقة خاورمیانه جایگاه ویژه‏ای دارند. در این میان، انقلاب شیعیان بحرین، به‌ویژه محورهای اساسی آن به‌مثابه نیروهای اجتماعی، تشکل‌ها و اشخاص و گروه‌های مستقل معارض، در تقابل با نظام سلطنتی حاکم بر این کشور، در تحول ژئوپلیتیک شیعه نقش درخور توجهی یافته است. هدف این پژوهش، تبیین و تحلیل ژئوپلیتیک شیعه و جایگاه آن در تحولات جهانی و منطقه‌ای، به‌ویژه در جنبش‌ها ...

تحولات جهان عرب پس از سال 2011 در حال دگرگون ساختن شرایط و ترتیبات سیاسی و امنیتی منطقه خاورمیانه است و این دگرگونی‌ها منافع و امنیت بازیگران منطقه‌ای و از جمله امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این تحولات که کشورهای مختلف منطقه از جمله مصر، بحرین، یمن و سوریه را در بر گرفته است، به‌رغم برخی ویژگی‌های مشترک و مشابه در هر یک از حوزه‌ها از مشخصه‌های خاص خود برخوردار است. با ...

مجمع الجزایر بحرین که در طول تاریخ همواره بخشی از قلمرو ایران بوده نام مجموعه جزایری است به وسعت 706 کیلومتر مربع که با بیش از ?? درصد جمعیت شیعه در جنوب خلیج فارس و در همسایگی قطر و عربستان سعودی قرار دارد .این کشور با هیچ کشوری مرز خاکی نداشته و فقط با یک پل به نام ملک فهد، به استان شرقی عربستان که منطقه ای شیعه نشین بوده و حدود ?? درصد از جمعیت عربستان و یک چهارم ذخیره نفت جهان نیزدر آن قرار...

در این پژوهش از اهمیت خاورمیانه و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس برای غرب به خصوص آمریکا سخن به میان آمده است. ایالات متحده در این حوزه منافع حیاتی غیر قابل اغماضی دارد و از دیرباز تا کنون هدف این کشور تسلط و کنترل بر این منطقه می باشد به طوری که اگر هر حرکت اعتراض آمیزی در کشورهای این منطقه صورت بگیرد و منافع آمریکا را تهدید کند، این کشور تمام توان خود را جهت خنثی سازی و سرکوب این نوع حرکات به کا...

چکیدهبحرین یکی از کشورهایی است که تحت تأثیر شرایط نامساعد داخلی و همچنین موج بیداری اسلامی شاهد خیزش مردمی بوده است.خیزش مردمی این کشور با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی آن از نظر منطقه ای در حوزۀ خلیج فارس اهمیت بسیار بالایی دارد که این امر سبب شده است تا بازیگران فعال منطقه ای چون؛ج. ا. ایران و عربستان سعودی با توجه اهداف ومنافع خاص خویش در این کشور رویکردهای متفاوت و در برخی از موارد متعارضی را د...

منافع راهبردی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در دو کشور بحرین ویمن سبب در پیش گرفتن سیاست حفظ وضع موجود توسط اعضای این سازمان در این دو کشور شده است.منافع راهبردی این شورا در بحرین عبارتند از: همراهی با سیاست های ایالات متحد آمریکا، مقابله با نفوذ شیعیان و ایران و احتمال تسری تحولات به دیگر کشورها.در مورد یمن نیز عبارتند از: همراهی با ایالات متحده،مبارزه با تروریسم، جلوگیری از قدرت گیری شیع...

         اختلافات مذهبی به عنوان یک عامل چالش­زا در منطقه­ی ژئوپولیتیکی خلیج فارس نمایان است. اختلافات سیاسی میان برخی کشورها در این منطقه باعث شده است تا، اختلافات مذهبی نیز مزید بر علت شود و روابط میان کشورهای این منطقه را تحت­الشعاع قرار دهد. 8 کشور در منطقه­ی خلیج فارس همگی مسلمان هستند و دین اسلام به عنوان دین رسمی آنها می­باشد، در همه­ی 8 کشور، پیروان مذهب شیعه حضور دارند. در سال­های اخیر...

تحولات عظیم رخ‌داده در برخی کشورهای خاورمیانه و افریقا با عنوان «بیداری اسلامی» طی سال‌های اخیر، تأثیرات عمیقی در منطقه خاورمیانه برجای گذاشته است. اما در این بین، بیداری اسلامی در کشور بحرین، از اهمیت خاصی برای جمهوری اسلامی برخوردار است. با عنایت به هویت ظلم‌ستیزانه و اسلامی ـ شیعی اکثریت معترضان و به‌ویژه جمعیت «الوفاق» در این کشور و تعاملات معنوی بسیار نزدیک رهبران این جنبش با جمهوری اسلامی...

مقالة حاضر به‌منظور بررسی تطبیقی پوشش خبری سایت فارسی شبکة تلویزیونی العالم در مورد رویدادهای دو کشور بحرین و سوریه، در مقطع زمانی که به «بیداری اسلامی» شهرت یافته، انجام گرفته است. در این نوشتار از روش تحلیل‌محتوای کیفی استفاده شده، نمونه‌گیری آن هدفمند از نوع روزهای متوالی و واحد تحلیل آن نیز «خبر» است. یافته‌های به‌دست آمده نشان می‌دهند در دورة مورد بررسی، حوادث بحرین به‌طور معناداری پوشش خ...

خیزش های مردمی در کشورهای عربی واکنش های مختلفی را برانگیخته و از این منظر، هر بازیگری و از جمله ج.ا. ایران درصدد است تا ضمن ایفای نقش فعال، این موضوع را در پرتو منافع ملی خود و چارچوب مفهومی خویش تفسیر کند. سوال اصلی در این مقاله این است که چرا سیاست خارجی ج.ا.ایران در تحولات اخیر خاورمیانه از الگوی رفتاری واحدی در مورد دو کشور بحرین و سوریه تبعیت نمی کند؟ فرضیه اصلی نیز چنین مطرح می شود که «ر...