مطالعه تطبیقی دیدگاه حافظ ابرو با مورخان مسلمان درباره اهمیت و فواید علم تاریخ [1]                                                                           نرگس رضاقلی‌زاده آهنگر* چکیده شهاب‌الدین عبدالله بن لطف‌الله بن عبدالرشید، معروف به حافظ ابرو، مورخ بزرگ ایرانی در عصر تیموری است. او درباره تاریخ ایران چندین جلد کتاب نوشت که مهم‌ترین آنها کتاب جغرافیا و مجمع التواریخ السلطانیه است. وی در...

 در این مقاله به شیوه بهره ٠ جستن حافظ از شب قدر پرداخته شده، چه وی بهره هنری یا اندیشه ورزانه از این بن مایه ادبی برده است. نگارنده بر آن است که ذهن خوانندگان گرامی را به این نکته مهم معطوف دارد که شب قدر از دیدگا. حافظ، حال است نه قال. شب قدر قابلیت سالک است نه فاعلیت ممالک، شب قدر رامی دهند و کسب کردنی نیست. همچنین در این جستار وجه تسمیه شب قدر و شان نزول سوره قدر، زمان شب قدر از دیدگاه روای...

این مقاله، آن گونه که از نامش برمی آید، بررسی و بازتاب راز و رمزهای آیین میترایی بر اندیشه ها و غزلیات حافظ است که تلاش شده از منابع گوناگون اساطیری، تاریخی و ادبی در این زمینه استفاده و با کمک آن زوایای ناشناخته اشعار حافظ شناسایی گردد؛ چرا که دیوان او تنها یک مجموعه ادبی نیست، بلکه ویژگی های قومی، ملی و تاریخی در آن نهفته است که به خاطر آشنایی او با فرهنگ ریشه دار ایران زمین، از بسیاری از مظا...

یکی از بزرگ ترین غزل سرای قرن هشتم هجری، خواجه حافظ شیرازی است. درباره او همین بس که؛ مفاهیم تربیتی و مضامین والای اخلاقی در لابه لای اشعار شورنگیزش، خودنمایی می کند و عواطف و احساسات پاک و سرشار خوانندگان را برمی انگیزد. نیک می دانیم که حافظ بر دیوان شعرای پیشین تسلّط شگرفی داشته است و از مضامین بدیع و مفاهیم ناب آنان، برای ادای مقصود و ضرورت کلام خویش بهره می برده است. یکی از این دیوان های شعر...

درباره حافظ و غزل او سخن بسیار گفته اند؛ شاید بسی بیش از دیگر سخنوران زبان فارسی. علت این امر را می توان در اشعار چند پهلو و سرشار از ابهام و رمز و راز او بازجست. از این رو، یکی حافظ را عارفی وارسته می نامد که تمامی اشاراتش تأویل عارفانه دارد و دیگری، او را انسانی می پندارد که هرلحظه در حال و هوایی متفاوت سیر می کند. برخی نیز او را شاعری هنرمند و زیرک دانسته اند که تنها به خلق اثری ادبی پرداخته...

این پژوهش با هدف بیان مفهوم رندی در تعلیم وتربیت نگاشته شده است.یکی از محوری ترین شخصیت های شعر حافظ رنداست. او برجوهر اندیشه گری عارفانه شاعرانه ی خود ، نام رند را می نهد و این بنیادی ترین مفهومی است که حافظ برای بازگفت انسانشناسی عارفانه –شاعرانه ی خویش بکار می گیرد .در واقع رند یک اثر هنری خود آفریده است که همچون هر اثر هنری دیگر ،چیزی تعریف ناپذیر و ناگفتنی در خود دارد.از آنجایی که حافظ در ...

ابن­فارض و حافظ در فرهنگ مصر و ایران جایگاهی مشابه دارند. ویژگی های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی روزگارشان همانند بوده است. هر دو به مشرب عشق ومستی و نیز اندیشه های وحدت ِوجودی ابن عربی متمایل بودند. در نقد فرد و اجتماع کوشیده و شیوه ای ملامتی داشته اند و.... این همدلی ها، همزبانی حافظ با ابن فارض را در ابعاد فکری-ادبی به دنبال داشته است.  ازجمله، چنان که از قراین برمی آید ابن فارض و حافظ، جهان بینی، ...

چکیده کنکاش­های وسیعی درباره آلفرد لُرد تِنِسن شاعر قرن نوزدهم انگلیس تا کنون انجام گرفته است، اما سهم و تاثیر حافظ در آثار تنسن، ملک الشعرای انگلیس هر چند کم، نباید از نظر دور داشته شود. شاعری چون تنسن تحت تأثیر گفتمان شرق­شناسانه به سبب عشقی که به حافظ پیدا کرد بر آن شد تا فارسی را بیاموزد. در ادبیات تنسن ایران باستان با زیبایی هایش نفوذ دارد، از این رو منابعی را که نشان می دهند تنسن از حافظ بهر...

در این مقاله به آموزه های حافظ همچون یک مکتب تربیتی نگاه شده و مبانی فلسفی ، دینی ، تربیتی و علمی آن مورد بررسی قرار گرفته است . در مقاله با استناد به اشعار حافظ تاکید شده است که حافظ پرورش را مقدم بر آموزش می داند و به جای مدرسه و قیل و قال درس ، در پی انسان سازی است . حافظ از نظر معرفت شناسی نگرش شهودی دارد و از نظر هستی شناسی معتقد به تقدیر الهی است . او از نظر انسان شناسی انسان را موجودی تک...

این رساله به بررسی زندگی، اندیشه و آثار دکترمحمد معین می¬پردازد. دکترمعین در چند زمینه آغازگر بود. او اولین کسی است که در رشته¬ی زبان و ادبیات فارسی دکتری گرفت. نخستین یادنامه به اهتمام او سامان یافت و منتشر شد. وی اولین فرهنگ فارسی را که مطابق با اصول جدید فرهنگ¬نویسی باشد، تألیف کرد. چهارکتابی که در موضوعات کوچک دستوری به روش تاریخی و تفصیلی نوشت نیز بی¬سابقه اند. دکترمعین آثار بسیاری تأل...