کتاب شاهد صادق اثر میرزا محمّد صادق اصفهانی از آثار منثور ارزشمند قرن یازدهم هجری و یکی از نمونه های موّفق کتاب های چند دانشی (دانشنامه ای) تألیف شده در شبه قارّه هند است که کثرت نسخ خطّی از آن در کتابخانه های ایران و جهان، بیانگر ارزش علمی و اقبال عمومی به این اثر در عصر تألیف و سالهای بعد از آن بوده است. با این حال به دلایل نامعلومی تاکنون تصحیح و معرّفی نشده است. نظر به اهمیّت این کتاب از نظر اشتم...

چکیده سیاستمداران در طول تاریخ معاصر ایران ،همواره از عناصر فعال وموثر در حوادث تاریخی بوده اند،به شکلی که به سختی می توان حادثه ای کوچک یابزرگ را در تاریخ ایران موردبررسی قراردادودر آن به نقش سیاستمداران توجهی نکرد .این گروه از جامعه بنابر استعدادهای فردی وموقعیت خانوادگی خود به مدارج عالی سیاسی رسیده وصاحب نفوذ فراوانی شدند ،میرزا ابوالحسن خان ایلچی (1190قمری تا 1262قمری )یکی از افرادی است...

یکی از وقایع نگاری‌های اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجار- که تا کنون معرفی، بررسی و تصحیح انتقادی نشده و در زاویه ناشناختگی و گمنامی مانده است- کتابی خطی تحت عنوان «تاریخ فتحعلی شاه قاجار»، از نویسنده‌ای به نام محمد حسین بدایع نگار اورجانی است. مولف، این کتاب را به دستور فتحعلی شاه در سال 1248ق. به رشته تحریر کشیده است و تنها یک نسخه از آن موجود است و آن نیز، در کتابخانه ملی تبریز نگهداری می‌شود. او...

در آخرین صفحه‌های نسخه چاپ سنگی خمسه نظامی- که از سال 1264 هـ. ق به‌جا مانده است و در کتابخانه ملّی تهران نگهداری می‌شود- نگاره‌ای تحسین‌شدنی از میرزا علی‌قلی خویی، استاد چاپ سنگی دوره ناصری، وجود دارد. این نگاره که «چاپخانه» نام دارد، مراحل آماده‌ کردن کتاب را از ابتدا تا آخرین مرحله که چاپ سنگی آن است، به ‌طور مفصّل نشان می‌دهد. این نگاره، از نظر ساختار بصری، بیان محتوایی و ترکیب‌بندی خطی، به ن...

 مقالۀ حاضر به مقایسۀ نسلی خاطرۀ میرزاکوچک‌خان جنگلی در استان گیلان می‌پردازد. در این بررسی از رویکرد حال­گرا و نظریۀ کادرهای اجتماعی حافظه استفاده شده است. جامعۀ آماری این تحقیق ساکنین شهرستان‌‌های فومن، شفت، صومعه‌سرا، تالش، آستارا و توابع آن‌ها بود. روش گردآوری اطلاعات ، روش میدانی و ابزارگردآوری اطلاعات مصاحبه غیرساختمند و عمیق است؛ بدین شکل که از این مناطق با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری...

أثر پیش رو، تصحیح و تحقیق نسخه ی خطیِ تفسیر سوره ی نور از تفسیر میرزا لطفعلی بن میرزا احمد مجتهد تبریزی (م.1262ه.ق.) است. تفسیر میرزا لطفعلی، تک نسخه و به خط مولف و شکسته نستعلیق می باشد و در دو جلد با عنوان «تفسیر القرآن الکریم» در کتابخانه ی مجلس شورای اسلامی، فهرست شده و به شماره های 9262 و 12193 به ثبت رسیده و نگهداری می شود. جلد اول شامل تفسیر سوره های مریم، طه و انبیاء است. جلد دوم آن نی...

درشمارهء 44 گنجینهء اسناد،مقاله ای دربارهء میرزا رضا مهند باشی-یکی از دو مهندس ایرانی که توسط عباس‌ میرزا به انگلیس اعزام شد-درج گردید.در این مجال هم‌ مقاله‌ای در معرفی میرزا جعفر مهندس باشد و شرح احوال‌ او،تدوین و تقدیم می‌گردد. اسلاف میرزا سید جعفر مهندس باشی،در خدمت‌ شاهان صفویه و زندیه بوده‌اند.میرزا جعفر فراهانی تبار، فرزند میرزا محمد تقی وزیر می‌باشد.او در تبریز از کارگزارن‌ میرزا بزرگ قا...

درشمارهء 44 گنجینهء اسناد،مقاله ای دربارهء میرزا رضا مهند باشی-یکی از دو مهندس ایرانی که توسط عباس میرزا به انگلیس اعزام شد-درج گردید.در این مجال هم مقاله ای در معرفی میرزا جعفر مهندس باشد و شرح احوال او،تدوین و تقدیم می گردد. اسلاف میرزا سید جعفر مهندس باشی،در خدمت شاهان صفویه و زندیه بوده اند.میرزا جعفر فراهانی تبار، فرزند میرزا محمد تقی وزیر می باشد.او در تبریز از کارگزارن میرزا بزرگ قائم مق...

میرزا نصر الله شهاب اصفهانی (1236-1291ق) از شاعران سبک بازگشت ادبی به شمار می آید. آبا و اجداد او همه از فاضلان و صاحب منصبان روزگار خویش بوده اند، از این رو، شهاب نیز پس از گذراندن مراحل مختلف وکمالات آن روزگاردر سال 1254 هـ.ق به دربار محمد شاه راه یافت، سپس به مجلس حاجی میرزا آقاسی وارد شد و از وی لقب "تاج الشعرایی" دریافت کرد. پس از روی کار آمدن ناصرالدین شاه، به دربار او گرایید و او را مدح ...