دوره ماد یکی از پرابهام ترین دوره های تاریخی ایران و به تبع آن معماری ماد نیز دارای جنبه های ناشناخته زیادی است. یکی از مهمترین محوطه های تاریخی ماد تپه نوشیجان ملایر است که استقرار اصلی آن، یک دوره زمانی از 750 تا 650 ق.م را شامل می شود. این محوطه در فاصله سالهای 1967 تا 1977 توسط هیات انگلیسی به سرپرستی دیوید استروناخ کاوش شد که در نتیجه آن بناهای ارزشمندی که کمک بزرگی به شناخت معماری ماد می ...

آثار معماری دورة اتابکان از جمله آثار سرزمینی ایران است که در سیر مطالعات تاریخ شناسانه (کرونولوژیک) کمتر مورد توجه قرار گرفته است. اتابکان ابتدا از سوی سلجوقیان به عنوان مباشر و کمک کار شاهزادگان سلجوقی برگزیده شدند و در نهایت، در زمان افول قدرت مرکزی تبدیل به سلسله های محلی شدند. اینان در هنگامة حمله مغول، آرامش نسبی را در نواحی مرکزی ایران ـ که تحت تسلط آنها بود ـ حفظ کردند. حاصل این اقدام گ...

تجلی رمزگونه نور طبیعی در فضاهای عبادی مساجد قدیمی، دگرگونی شگرفی در مکان ایجاد کرده و موجب افزایش کیفیت معنوی این فضاها شده است. در مساجد معاصر، استفاده از نور طبیعی صرفاً به استفاده کمّی از آن تنزل یافته و از به کارگیری جنبه های کیفی آن غفلت شده است. این امر موجب از بین رفتن آثار رو حبخش نور در فضای عبادی و نیاز به استفاده هر چه بیش تر از انرژی های الکتریکی شده است. به منظور کشف رابطه بین مشخصا...

 مجموعه شیخ جام در شهرستان تربت جام موزه‌ای ست که از دوران سلجوقی تا قاجار آثاری به یادگار دارد. بخشی از آن درهای چوبی مجموعه به‌طور اخص درهای گنبدخانه و یکی در آب‌انبار محفوظ است. هدف مقاله بررسی فنی و هنری درهای مذکور و تعیین تاریخ ساخت درها (پنج دَر) با توجه به نقش و تکنیک منبت‌کاری دَرهاست. بنابراین، سؤال این است که تزیینات دَرهای داخلی گنبدخانه و دَرِ موجود در انبار مجموعه شیخ جام چیست و متعلق ...

مجموعه ی آرامگاهی شیخ احمد جامی در تربت جام خراسان واقع شده است. قدیمی ترین بنای آن معروف به گنبدخانه در سال 633 هـ.ق. ساخته شده و ساخت سایر بناها، تعمیرات، تغییرات و الحاقات بعدی تا دوره ی قاجار و حتی معاصر ادامه داشته است. در این پایان نامه ابتدا بناهای موجود در این مجموعه معرفی شده و تزئینات بکار رفته در بنای گنبدخانه به ویژه نقاشی های آن شرح داده شده است. با مستند سازی، مطالعه ی تطبیقی، ا...

مجتمع اخلاصیه، یکی از بزرگترین مراکز آموزشی، فرهنگی و خیریه‌ هرات دوره تیموریان است که بین سال‌های 880 تا 886 ه.ق. (1475 تا 1481م) در شهر هرات افغانستان توسط امیر‌علی ‌شیرنوایی بنا شده است. متأسفانه مجتمع اخلاصیه طی سالیان متمادی تخریب شده و در حال حاضر چیزی جز ویرانه‌هایی چند برجای نمانده است. آگاهی از ساختار مجتمع اخلاصیه که در زمره بزرگترین و مشهورترین مجموعه‌های چند عملکردی دوره تیموریان قر...

چکیده: بی گمان دستاورد های جالب توجه معماری ایران در دوران اسلامی مرهون خلاقیت های هنرمندان و معماران عصر ساسانی است. در این میان نوآوری های کم نظیری که در زمینه ایجاد طرح ها و شکل های متنوع انجام گرفته قابل تامل است. بسیاری از سازه های معماری از جمله گنبد، ایوان، ستون و غیره ریشه در معماری پیش از اسلام و بویژه عصر ساسانی دارد. استمرار برخی از این عناصر و شکل ها بدون هیچگونه وقفه ای در دوره ها...

تجلی رمزگونه نور طبیعی در فضاهای عبادی مساجد قدیمی، دگرگونی شگرفی در مکان ایجاد کرده و موجب افزایش کیفیت معنوی این فضاها شده است. در مساجد معاصر، استفاده از نور طبیعی صرفاً به استفاده کمّی از آن تنزل یافته و از به کارگیری جنبه های کیفی آن غفلت شده است. این امر موجب از بین رفتن آثار رو حبخش نور در فضای عبادی و نیاز به استفاده هر چه بیش تر از انرژی های الکتریکی شده است. به منظور کشف رابطه بین مشخصا...

در مطالعات صحرایی، تشخیص مکانیزم گسیختگی طاق های آویزان پدیده آمده در سواحل رودخانه ها ممکن نیست و از این رو، این نوع گسیختگی شایع سواحل رودخانه ها به صورت آزمایشگاهی بررسی شد.  بدین منظور دو نمونه خاک مستعد تشکیل طاق آویزان از سواحل رودخانه های داخلی تهیه شده و آزمایش های گوناگون برای تعیین مشخصات فیزیکی، شیمیایی، و مکانیکی آنها انجام پذیرفت.  از هر یک از نمونه ها، سه بلوک خاک با تراکم های مخت...