همه زبان ها در همه سطوح زبانی، به ویژه در سطح واژگان دستخوش دگرگونی اند. بازتاب این دگرگونی ها در فرهنگ ها برای کارآمد شدن هر چه بیشتر آنها ضروری است. ثبت و ضبط دقیق و سریع واژگان، صورت های زبانی و دگرگونی های آنها به صورت جامع و تقریباً کامل میسر نمی شود، مگر آنکه پایگاه عظیمی از داده های زبانی وجود داشته باشد که درگاه درون داد آن به روی منابع زبانی روز باز باشد تا فرهنگ نگاران بتوانند با تشکیل...

پژوهش حاضر درچهارچوب نظری دستور زبان نقشگرای نظاممند (systemic functional linguistics, sfl) که از سوی زبانشناس معروف هلیدی در سال1994مطرح شده است، به بررسی ساختارهای بندی، بدلها و نقل قولهای کوتاه میان متنی در متون خبری ترجمه شده و ترجمه نشده میپردازد. اصطلاح نظاممند بر پایه نگرشی است که زبان را شبکه ای از نظامها و یا گزینه های به هم مرتبط برای ساخت معنی میداند. اصطلاح کاربردی نیز به نگرش این ش...

در جستار حاضر، ساخت آغازگری ـ پایان‌بخشی در بندهای مرکب متون تخصصی بیوشیمی، فیزیک، و آناتومی بر پایۀ نظریۀ نظام‌مند به شرح ذیل بررسی شده است. ابتدا طبقه‌بندی انواع بندهای مرکب در ساخت آغازگری ـ پایان‌بخشی متون علمی به دست داده می‌شود و با توصیف و تحلیل بندهای مرکب همپایه، ناهمپایه (پایه ـ پیرو)، ناهمپایه (پیرو ـ پایه)، و همپایه ـ ناهمپایه مشخص می‌گردد که این بندها درمجموع بیش از بندهای ساده در ...

بخشی از سرمایه­ی زمانی فراگیران زبان فارسی به یادگیری واژگان فارسی اختصاص داده می­شود. برای ­این که این سرمایه­گذاری، بیشترین بازگشت سرمایه را در پی داشته باشد، لازم است محتوای آموزشی به گونه­ای طراحی شود که مبتنی بر واژگان پرکاربرد موجود در قالب فهرست واژگان پایه باشد. برای تدوین فهرست واژگان پایه‌ی فارسی، ضروری است مفهوم «واژه» مطابق با انگاره­ی ذهنی گویشوران عادی این زبان تعریف شود تا بتوان ...

هدف از این پژوهش بررسی عوامل پیوستگی و همبستگی و نوع گفتمان در ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات مربوط به زنان و ارائۀ تحلیل از نوع انسجام در آن‌هاست. چهارچوب نظری تحلیلْ رویکرد نقش‌گرایانۀ هلیدی ـ متیسن و قالب آن فرانقش متنی می‌باشد. پیکرۀ مورد بررسی ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات در کتاب کوچه (شاملو، 1381) است. روش پژوهش دارای مؤلفه‌های کیفی و نیز رویکرد کمّی است. مؤلفه‌های کیفی برگرفته از تحلیل گفتمان انسجامی ...

امروزه پیکره های زبانی یکی از حیاتی ترین نیازها در زمینه ترجمه ماشینی می باشد. ساختار یک پیکره زبانی به این صورت است که از دو بخش تشکیل شده است. یک سمت آن را جملات زبان مبداء (در این پایان نامه زبان فارسی) و سمت دیگر آن را جملات زبان مقصد (در این پایان نامه زبان انگلیسی) تشکیل می دهد. به منظور تشکیل این پیکره زبانی ما از پایگاه دانش ویکی پدیا استفاده می کنیم. سپس یک شیوه مبتنی بر بازیابی اطلاعا...

در این مقاله، می کوشیم با نگاهی انتقادی کمبود توجه به واژه پژوهی در متون دانشگاهی را بررسی کنیم و با بررسی ابعاد مختلف این موضوع، چشم انداز روشنی از پیش زمینه ها، مسیرها و موانع موجود در این حیطه را ارائه کنیم. در این راستا، تمرکز این مقاله هم بر کمبود پژوهش درمورد زبان علمی فارسی است و هم بر کم توجهی پژوهش ها به زبان آموزان فارسی زبان. ابتدا تصویری کلی از اهمیت یادگیری و تسلط بر ابعاد مختلف وا...

پژوهش حاضر به نحوه ی بازنمایی تناسب در پیکره های عصر مفرغ در لرستان با هدف دستیابی به نحوه ی برداشت سازندگان آن از تناسب به عنوان ابزاری برای بیان نحوه دیدن، باورها و تفکرات قوم سازنده می پردازد. روش پژوهش بهره گیری از مبنای ساختارگرایانه به منظور بررسی مولفه های موجود در تناسب مانند اسطوره و نشانه و بازنمایی و با هدف بررسی ارتباط میان دانش بصری و ساختار بیانی ناشی از آن به منزله الگویی ارتباط...

تحقیق کنونی که تحقیقی توصیفی و پیکره بنیاد است، با هدف بررسی میزان تفاوت یا شباهت احتمالی بین ویژگی های متنی متون فنی ترجمه ای و غیر ترجمه ای صورت گرفت. در واقع، هدف تحقیق مشخص کردن ویژگی ها و زبان خاص متون ترجمه ای فنی بود. تحقیق حاضر، که در چهارچوب زبان شناسی پیکره ای صورت گرفت، تلاشی بود برای پاسخ به سوالات زیر: 1. به لحاظ میانگین طول جمله، تنوع واژگانی و تراکم واژگانی، متون فنی غیرترجمه ...

ترجمه ماشینی یکی از کاربردی ترین شاخه ها در زمینه پردازش زبان طبیعی است. ترجمه ماشینی فرآیند تجزیه و تحلیل خودکار متن در زبان مبدأ و تولید متن معادل آن در زبان هدف است. یکی از سیستم های ترجمه ماشینی سیستم مبتنی بر مثال است که ویژگی اصلی آن استفاده از پیکره متنی دو زبانه به عنوان پایگاه دانش می باشد تا بجای ترجمه لفظ به لفظ و بعضاً اشتباه و نامتعارف، یک ترجمه مشابه ترجمه انسانی بدست آید. فرآیند ت...