در این پژوهش دو فرض نظریة استعارة مفهومی با استفاده از روش پیکره بنیاد مورد ارزیابی قرار گرفت. طبق فرض اول، زبان استعاری جایگاهی فرعی نسبت به استعاره های مفهومی ذهنی دارد و طبق فرض دوم، استعاره های زبانی متعارف نظام مند هستند. پیکره ای پنجاه میلیون کلمه ای از پیکرة همشهری به طور تصادفی نمونه گیری و به وسیلة نرم افزار antconc تحلیل شد. یافته های حاصل از تحلیل پیکره ای حاکی از تأیید نشدن فرض نخست...

چکیده در این مقاله کتاب «جامعه­شناسی زبان (برنامه­ریزی زبان فارسی و نگرش­های زبانی)»، نوشته نگار داوری اردکانی با همکاری آذردخت جلیلیان، بررسی و نقد شده است. در این راستا، هم به ساختار و جنبه­های صوری کتاب و رعایت اصولِ پژوهش و نگارش علمی توجه شده، و هم به محتوای کتاب و آنچه در آن آمده است. به طور کلی می­توان گفت آن بخش­هایی از کتاب که حاصل و نتایج کارهای میدانی مولف اصلی آن را بیان می­کند، دارا...

فرایند تغییر زبان بخشی جدایی ناپذیر از ماهیّت ذاتی آن است و به آرامی و با ظرافت انجام می شود؛ و گاه چنان پنهان و نامحسوس است که تنها پس از گذر زمان و در مقایسه با گذشته برای اهل زبان ملموس خواهد شد. پژوهش حاضر در پی بررسی پدیده ی تغییر و تحول طنین معنایی (مثبت یا منفی) مربوط به برخی از ترکیبات فعلی خنثای کنونی فارسی به معنای ضمنی در آن ها است. بدین منظور، ضمن بررسی پژوهش های متعدد پیرامون طنین م...

هدف: پردازش زبان طبیعی، استفاده در فرهنگ‌نگاری، پیگیری تحولات زبانی و استخراج اطلاعات زبانی خاص از مهم‌ترین کاربردهای پیکره است. هدف از انجام این پژوهش معرفی و توصیف چگونگی ساخت پیکرۀ مقاله‌های علمی‎پژوهشی است که نگارندگان پدید آورده‌اند. روش: برای ایجاد پیکره، نخست نرم‌افزار پیکره‌ساز طراحی و ساخته شد. این نرم‌افزار انواع فرمت از جمله doc،docx ،rtf ،txt ...

مقولۀ چندمعنایی و نحوۀ ایجاد آن از مهم­ ترین مباحثی است که در مکاتب مختلف زبان‌شناسی به­ ویژه در رویکرد شناختی به زبان مورد توجه است. در این پژوهش به بررسی چندمعنایی صفات مشترک در زبان فارسی و ترکی آذربایجانی با رویکرد شناختی پرداخته ­ایم. این پژوهش توصیفی- اسنادی بوده و داده ­های پیکره از مجلات محلی به زبان ترکی و فارسی، فرهنگ ترکی­-­­فارسی (شاهمرسی) و فرهنگ فارسی-آذربایجانی، تألیف بهزادی انتخ...

در پژوهش حاضر، بخشی از متون علمی فیزیک را در دو زبان فارسی و انگلیسی، از‏منظر فرانقش متنی دستور نقش‌گراینظام‌مند هلیدی بررسی کرده‏ایم؛ پس‏از تجزیه و تحلیل بند‏ها، ده نوع آغازگر را شناسایی کرده و میزان کار‏برد و فراوانی آن‏ها را نشان داده‏ایم. نتایج پژوهش بیانگر آن است که میزان وقوع آغازگر ساده در کل پیکره، بیش‏از آغازگر مرکب (58 در‏صددر‏برابر 42در‏صد) و آغازگر بی‏نشان، بیش‏از آغازگر نشان‏دار )8...

در این مقاله، می کوشیم با نگاهی انتقادی کمبود توجه به واژه پژوهی در متون دانشگاهی را بررسی کنیم و با بررسی ابعاد مختلف این موضوع، چشم انداز روشنی از پیش زمینه ها، مسیرها و موانع موجود در این حیطه را ارائه کنیم. در این راستا، تمرکز این مقاله هم بر کمبود پژوهش درمورد زبان علمی فارسی است و هم بر کم توجهی پژوهش ها به زبان آموزان فارسی زبان. ابتدا تصویری کلی از اهمیت یادگیری و تسلط بر ابعاد مختلف وا...

امروزه با گسترش یافتن وسایل ارتباط جمعی به ویژه اینترنت، نیاز و علاقه به ترجمه خودکار، افزایش یافته است. روش ها و سیستم های مختلفی برای ترجمه ماشینی به وجود آمده است که در سال های اخیر، روش ترجمه ماشینی آماری مطرح ترین آن ها می باشد. پیکره های چندزبانه، یکی از اساسی ترین منابع شاخه های مختلفی از پردازش زبان طبیعی مانند بازیابی اطلاعات چندزبانه و ترجمه ماشینی آماری می باشد. پیکره های چندزبانه ا...

هدف پژوهش حاضر بررسی مفهوم سازی استعاری حوزۀ مقصد خشم در زبان فارسی بر اساس نظریۀ استعارۀ مفهومی است. بدین منظور برای نخستین بار در زبان فارسی برای گردآوری و بررسی داده های پژوهش، روش پیکره بنیاد تحلیل الگوی استعاری بر روی پیکرۀ همشهریِ دو به کار بسته می شود و پس از تجزیه و تحلیل داده ها، 42 حوزۀ مبدأ برای «خشم» شناسایی می گردد. همچنین زایایی هر یک از حوزه های مبدأ بر حسب مشخصۀ فراوانی وقوع آنها...

در سال های اخیر توجه بیشتری به یادگیری و تدریس اصطلاحات معطوف شده است، زیرا زبان استعاره به عنوان یک ابزار بسیار مهم توصیف شده است که بوسیله آن کلمات میتوانند هم معنای فرهنگی و هم معنای لغوی داشته باشند (ریچاردز و اشمیت، 2002). یک رویکردی که در دهه های اخیر دیدگاه محققین را نسبت به تدریس زبان و استفاده از آن تغییر داده است، رویکرد پیکره بنیاد است . بر طبق تعریف باربیری و اکارت (2007)، «زبانشناس...