در این مقاله، با رویکردی تاریخی- تحلیلی، بر اساس نظریه نخبه گرایی «پاره تو و موسکا»، به تحلیل عملکرد نخبگان عصر پهلوی، در روند توسعه یافتگی ایران می پردازیم. نخبگان ایران در تاریخ عصر پهلوی، به سه دسته تقسیم شده اند: 1. بخشی از نخبگان حاکم که اساسا خواهان توسعه کشور نبودند؛ 2. عده ای از نخبگان حاکم که در پی اصلاح و نوسازی بودند؛ 3. نخبگان فکری. گروه اول -که تحت عنوان نخبگان ضد توسعه از آن ها یا...

نخبگان هر جامعه به سان ستونهایی هستند که شالوده پیشرفت و توسعه هر کشور بر آنها واقع شده است. در این میان نخبگان علمی سهم به سزایی در پیشرفت و توسعه علمی و فناوری برعهده دارند. تحقیق حاضر با این سوال آغازین که «مهمترین موانع جذب و نگهداری نخبگان علمی کشور چیست؟» شروع شد و برای پاسخ به این سوال با استفاده از استراتژی پژوهشی تحلیل مضمون، عوامل اثرگذار بر خروج نخبگان علمی کشور استخراج گردید و سپس ب...

چکیده مشارکت در انتخابات و رأی دادن از مولفه های اساسی رفتار سیاسی شهروندان محسوب می شود. این سوال که عوامل موثر بر رفتار انتخاباتی شهروندان چیست، یا به عبارتی بهتر، چه عواملی رفتار رأی دهی شهروندان را تحت تأثیر خود قرار می دهد، از موضوعات مهم در مطالعه جامعه شناسی سیاسی است. در پژوهش حاضر بر اساس پیمایشی که در سطح شهرستان بهمئی صورت گرفت تأثیر ساختارهای قومی قبیله ای و نقش نخبگان بر مشارکت ...

نخبگان، از ارکان اصلی هر جامعه، مهم ترین نقش را در تحولات جامعه خود دارند. نقش و کارکرد نخبگان مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. در این پژوهش، جامعه و نخبگان عصر صفوی، با تکیه بر سفرنامه ژان شاردن، بررسی و تحلیل شده اند. نخبگان آن دوره، بر اساس دو عامل اقتدار (اتوریته) و نفوذ، تقسیم بندی و سه گروه از نخبگان بررسی شده اند. البته این مرزبندی قراردادی است و گروه اول، شامل نخبگان فن سالاریِ...

این مقاله به بررسی چگونگی تحول معنایی مفهوم «ملت» در آغاز آشنایی ایرانیان با منظومۀ فکری تجدد می پردازد. «ملت» در متون و ادبیات سنتی به معنای «دین» و مذهب است، اما در آغاز آشنایی ایرانیان با تجدد، جایگزین مفهوم «nation» به معنای اصالت ارادۀ افراد خودآگاه دارای حقّ شد که اساساً مفهومی غیردینی و حتّی ضدّدینی است. مقاله نشان می دهد که سه عامل اصلی زمینه ساز این جایگزینی بوده اند: نخست رخدادهای سیاسی و...

در طول قرن نوزدهم جامعه ایران دستخوش تحولاتی شد که تعادل نسبی نظام اجتماعی ایران را به هم زد و سبب تضعیف نخبگان حاکم و پدیدار شدن نخبگان جدیدی در درون طبقات غیر حاکم گردید.نخبگان حاکم یا اعمال کنندگان مستقیم قدرت سیاسی در آن دوران عبارت بودند از صدر اعظم ها و وزرا و دولتمردان طراز اول،سرداران و رؤسای لشکری و حکام ایالات و ولایات و رؤسای ایلات و عشایر.نخبگان جدید نیز در سراسر قرن در نقشهای مختلف...

هجوم مغولان به ایران در سال 616 ه.ق آغاز گردید، خوارزمشاهیان در رویارویی با مغولان شکست خوردند و مغولان نیز با ویرانگری هر چه تمامتر ایران را فتح نمودند. اشغال ایران و تاثیراتی که مغولان بر ایران گذاشتند باعث گردید عده ای از نخبگان سیاسی ایرانی که احساس خطر کرده بودند، راه نجات ایران را نزدیکی به آنان دانسته و در صدد نفوذ به دربار مغولان و دیوانسالاری ایلخانان برآمدند؛ و از این طریق تلاش خود را...

این پایان نامه در پی پاسخ به سه سوال اساسی به شرح زیر است : -1 آیا بین نخبگان فرهنگی در جامعه ما در صد سال اخیر اختلاف و کشمکشی وجود داشته است یا نه؟ -2 امروز-که قریب 20 سال از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد- چه میزان احساس وحدت بین تحصیلکردگان حوزه و دانشگاه وجود دارد؟ -3 چه عواملی می تواند باعث افزایش و یا کاهش احساس وحدت بین آنان شود؟ برای رسیدن به پاسخ سوال اول به تاریخ صد سال اخیر ایران مراج...

سرمایه انسانی عامل مؤثری در توسعه اقتصادی، پرکردن شکاف فناوری و حرکت از اقتصاد منابع محور به سمت اقتصاد دانش محور کشورهای درحال­توسعه، محسوب می­شود. به همین منظور سهم قابل توجهی از منابع کشورهای در حال­توسعه صرف آموزش نیروی انسانی می­شود. اما زمانی که باید سرمایه انسانی مورد بهره­برداری قرار گـیرد، به شکل مهاجرت نخبگان خارج شده و زیان جبران­ناپذیری متوجه این کشورها می­کند. گرچه عوامل متعددی در ...