افسانه­ها و قصّه­ها به­عنوان شاخه­ای از ادبیّات عامّه، پیوند خود را با تاریخ و دین حفظ کرده­اند و بستری مناسب برای بازآفرینی شخصیّت­های تاریخی و دینی­­ فراهم آورده­اند. این نوشتار مجموعه­ی چهار جلدی قصّه­های ایرانی را به شیوه­ی توصیفی- تحلیلی مطالعه نموده و به بررسی شخصیّت­های تاریخی-دینی به­کاررفته در این قصّه­ها پرداخته است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که این شخصیّت­ها در سی­ونه داستان از مج...

چکیده داستان های قرآن و از جمله داستان های پیامبران، از موضوعات گسترده ای است که مورد نظر بسیاری از شاعران قرار گرفته است. شاعران معاصر نیز بر اساس این داستان ها و تلمیح به سرگذشت پیامبران، مضامین مختلفی را خلق کرده اند و گاه ترکیبات تازه و بدیعی را آفریده اند. آنها برای گریز از تکرار و تقلید و نیز برای گسترده تر کردن دایره ی تلمیحات، گاه به بازآفرینی تلمیحات سنتی و دخل و تصرف در آنها پرداخته ...

یکی از ویژگی‌های برجستة داستان‌های منثور عامیانه که تا به حال کمتر بدان پرداخته شده، پیوند ژرف و معنادار آنها با کهن‌الگوهای داستان‌های پیامبران، یعنی تکرار و یا بازتولید بسیاری از رویدادهای زندگی پیامبران در متن آنهاست. در ‌این حوزه، سه نوع نقش‌آفرینی پیامبران در داستان دیده می‌شود: نقش‌‌آفرینی فعّال پیامبران در روند داستان، نقش‌های فرعی آنان، بازسازی ماجراهایی شبیه داستان‌های مربوط به پیامبران...

این نوشتار با هدف تبیین نگاه نویسنده «من وحی القرآن» به عصمت به سامان رسیده است. نویسنده در چهار قسمت این مقاله را به پایان برده است: قسمت اول در تعریف عصمت؛ فضل الله عصمت را مانند بسیاری از تفسیرگران قرآن، لطف الهی شناخته و مانع انجام گناه و اشتباه معرفی می کند. قسمت دوم در قلمرو عصمت؛ نویسنده «من وحی القرآن» پیامبران را پیش از نبوت و پس از آن معصوم می شناسد و این عصمت را نه تنها از گناه، بل...

چکیده : داستان به معنی « روایت یا شرح و گزارش حوادث » یا گزارش دلبخواه از حوادث و شخصیت های واقعی یا غیر واقعی را می توان اولین فعالیت ادبی بشر به شمار آورد . در فرهنگ ایرانی و حوزه زبان فارسی ، داستان پردازی و داستان گویی اهمیت ویژه ای داشته است ، و در بسیاری از داستان های ایرانی بر اهمیت و خاصیت داستان گویی و داستان سرایی تأکید شده است . این در مورد آثار دینی هم صدق می کند که بخش های داستان...

اسلوب و روشهای «گفت وگو» در بسیاری از آیات قرآن در قالب داستان و خطاب به پیامبران برای مردم ذکر می گردد و از آنجا که مهم ترین پُل ارتباطی بین انسان ها برای بیان افکار یکدیگر «گفت وگو» می باشد و خداوند خود اوّلین و بهترین معلّم انسان هاست، به همین دلیل، در قرآن کریم نمونه های متنوّعی از گفت وگو را برای هدایت انسانها بیان فرموده است. نمونه ای از این داستان ها، گفت وگوهای خدا با پیامبران می باشد که در...

چکیده بی تردید ابوالفضل میبدی، صاحب تفسیر کشف الاسرار یکی از پایه گذاران بزرگ تأویل قرآن است که توانسته در نوبت سوم از تفسیر خود با عدول از شیو? رایج تفسیر، در صدد یافتن معانی باطنی قرآن برآید. میبدی با همین نگاه خود، به داستان پیامبران به عنوان مهم ترین بخش قرآن نگریسته است. موضوع و محدود? پژوهش حاضر، تأویل داستان پیامبران در نوبت سوم کشف الاسرار است و هدف پژوهش، تبیین تأویلات میبدی از داستا...

واژگان کلیدی: شیوه، احتجاج، پیامبران اولواالعزم پژوهش حاضر به تبیین شیوه های احتجاج پیامبران اولواالعزم در قرآن می پردازد زیرا یکی از بهترین سیره های آموزنده انبیای اولواالعزم احتجاج های آنان است که، فکر جامعه را روشن نموده و ذهن تود? مردم را وادار می کند تا بی دلیل سخنی را نپذیرند، و بدون برهان کلامی نگویند. این نوشتار در این راستا به نتایج کاربردی شیوه های انبیای اولواالعزم نیز اشاره می کند ...

اشاره های مختلف سعد عبدالمطلب العدل به یکی بودن حضرت ابراهیم (ع) و إخناتون ابوالأنبیاء و الخلیل إخناتون فی القرآن الکریم، در تدوین و تألیف کتاب حاضر مؤثر افتاده است. در این کتاب، نخست به نقل و نقد روایت توراتی و سپس به گزارش روایت قرآنی قصه ابراهیم (ع) می پردازیم. در فصل های دیگر کتاب، روایت های مختلف تاریخی عربی- فارسی آن قصه نقل و نقد می شود و پس از آن نیز اشاراتی اجمالی به فرقه صابئین و حضرت...

خداوند متعال پیامبران را برای هدایت آحاد بشر مبعوث کرد و در میان ایشان گروهی را به عنوان اولواالعزم معرفی کرده و آنان را به جهت شخصیت بارز و صفات ممتازشان بیش از سایر پیامبران گرامی داشته است. در این میان اگر چه همه پیامبران، مقامات و ویژگی های مشترکی داشتند لیکن برخی از آنها دارای خصایص و ویژگی های منحصر به فردی نیز بوده اند،همه پیامبران از حیث مقامات و ویژگیهای عمومی و اختصاصی با یکدیگر متف...