توصیف مختصات ظاهری شخصیت داستانی یکی از عناصر اصلی شخصیت‌پردازی است که شامل وصف چهره، اندام، پوشش و حرکت می‌شود. از این بین عنصر پوشش در داستان‌های نظامی گنجوی، از عناصر برجسته‌ای است که علاوه بر پرداخت زیبایی شخصیت، از لحاظ جمال‌شناسی نیز قابل بررسی و تأمل است. اصل پوشیدگی در زمان تاریخی وقوع داستان (دوران ساسانی) معادل پرهیزکاری است و در زمان بازآفرینی داستان نیز به دلایل مذهبی و فرهنگی، پوشی...

داستان های پیامبران از مهم ترین بخش هایی است که در بررسی ویژگی های هنری قرآن مورد توجه قرار گرفته اند. روایت تفاسیر از این داستان ها نیز به دلیل بسط و گسترش و پرداخت نو، موضوعی است که می تواند نتایج مفیدی در زمینة داستان پردازی در ادبیات فارسی و سنت-های تفسیری در بر داشته باشد. از این رو، این مقاله با مقایسة داستان پردازی قرآن با برخی کتب تفسیری، به دنبال پاسخی برای این پرسش است که مهم ترین نقش...

مولانا محمدبن یحیی سیبک نیشابوری ، ازشاعران و نویسندگان قرن نهم هجری است، وی کتاب «حُسن و دل» را به سال 840 هـ ق ، ساخته است. حُسن و دل داستانی است غنایی که به زبان سمبولیک وبا نثری مسجع نوشته شده و دارای تازگی ها و لطایف ویژه ای است.چنان که از متن داستان برمی آید انگیزه ی این تصنیف، نمایش ِتلاشی است پُرحادثه برای دستیابی به « آب حیات» که نویسنده پس از عرض تأویلاتی بسیار و در مسیر این تلاش ها آدمی ...

استنلی گرامن واینبام، نویسندة علمی-تخیلی دهه های 1920 و 1930 در آمریکا، واقعیت مجازی را در ابتدای شکل گیری این گونة ادبی در داستان هایش پیش بینی کرد. در آثار واینبام، ماشین در تولید فضا و زمان های مجازی نقش بسزایی دارد. اختراعات داستانی واینبام زمینه را برای فرار ذهن فراهم می کند، اما این سفر نیازی به حضور فیزیکی مسافر ندارد. همچنین، فضا و زمان های مجازی در آثار واینبام آرمانی نیستند، هرچند به ...

یکی از زیباترین گونه­های صور خیال در یک اثر، تأثیری­ست که ذهن شاعر یا نویسنده در اشیا و در عناصر بی­جان طبیعت می گذارد و با نیروی تخیل خویش به آنها حرکت و جنبش می بخشد و در نتیجه هنگامی که از دریچۀ چشم او به طبیعت و اشیا می نگریم، همه چیز در برابر ما سرشار از زندگی و حرکت و حیات می شود. زندگی بخشیدن به اشیا، پدیده های طبیعت و مفاهیم انتزاعی را «آنیمیسم» می گویند که از طریق اعطای ویژگی های فیزیک...

با رواج داستان نویسی نوین و تغییر زبان و سبک نوشتار و ورود درون­مایه­های جدید به عرصه ادبیات داستانی، داستان و رمان نیز پذیرای فرهنگ عامه شد. این مسائل در کنار یکدیگر باعث توجه پژوهشگران و نویسندگان به فرهنگ توده مردم گشت. یکی از این رویکردها بررسی تأثیر فرهنگ بومی و عامه شامل گویش، آداب و رسوم محلی، اصطلاحات و ضرب المثل­های بومی و.... است. ادبیات داستانی امروز به دلیل الهام گرفتن از زندگی مردم...

عناصر داستانی در واقع ابزاری هستند که به کمک آنها می‌توان از طرح واحد داستان هایی بسیار متفاوت خلق کرد. مریم ریاحی از نویسندگان معاصر، زندگی ادبی و هنری‌اش را از سال 1385 با رمان داستانی همخونه آغاز کرد. این رمان تا آن تاریخ از نظر طرح داستان و مضمون، رمانی خاص و جدید بود. سبک نویسندگی داستان، قلمی زنانه را که در القاء حس صمیمیت و برانگیختن هم‌ذات‌پنداری در مخاطب بسیار موفق است، بیان می‌کند. نو...

ایستادگی و مقاومت دربرابر ظلم و استبداد از بن‌مایه‌های اصلی ادبیات پایداری است که از دیرباز نویسندگان بسیاری را به خود مشغول داشته و در آثار منثور و منظوم آنان بازتابی نظرگیر یافته است. محمود شقیر، نویسندۀ فلسطینی، ازجمله داستان‌نویسانی است که توانسته است با بهره‌گیری از شیوۀ جدید در پرداخت روایت‌های خویش، به پایداری مفهومی تازه بخشد. او مخاطب را در دل داستان تنها می‌گذارد تا خودش به‌تنهایی گفت...

استفاده از شیوه های جدید روایت در داستان مدرن باعث می شود زبان این داستان ها به سمت ابهام افکنی و رمزوارشدن پیش برود. نویسنده در این داستان ها چیزی می گوید و شیئی ماورای آن را مدّ نظر قرار می-دهد. از راه های ابهام افکنی در داستان مدرن، متمایل شدن زبان به قطب استعاری بنابر نظریه ی یاکوبسن است. زبان در این سبک داستان نویسی به تعبیر یاکوبسن شاعرانه می شود. نگارنده نیز بر آن بوده است تا نشان دهد زبا...