این مقاله به بررسی جایگاه هستی­شناسی در پدیدارشناسی رئالیستی رومن اینگاردن به ویژه در حوزة زیبایی­شناسی می­پردازد. رومن اینگاردن، پدیدارشناس لهستانی، از شاگردان معروف هوسرل بود که با رویکرد فلسفی استادش در دوره دوم فکری او یعنی ایده­آلیسم استعلایی­اش مخالفت کرد و معتقد بود که هوسرل در پژوهشهای منطقی رویکرد رئالیستی اتخاذ کرده است حال آنکه در ایده­ها به سمت ایده­آلیسم استعلایی گرایش می­یابد. محت...

موریس مرلوپونتی فیلسوف پدیدارشناس فرانسوی است که در یک سلسله از مقاله­ها و گفتارها آثار هنری و مفاهیم مرتبط با حوزة هنر را با به­کاربردن روش پدیدارشناسی مورد تأمل قرار داده است. او با توجه به ادبیات موجود در این زمینه و پیشینة پدیدارشناسانة بحث در باب هنر  سعی دارد بر بحث ادراک و رابطة آن با هنر تأکید کند، و  نقش هنر را از منظری نو و با تأکید بر مفهوم در–جهان–بودن ارزیابی نماید. مرلوپونتی بر اس...

نگاه، مجرای رویارویی هنرمند نقاش و نیز مخاطب اثر نقاشی با آن است. این مواجهه، نوعی تجربه­ی انسانی است که از منظر هنرمند نقاش به هنگام خلق اثر، همچنین از ورای مخاطب در زمان نگریستن به نقاشی قابل بررسی است. سؤال اصلی در این پژوهش، این گونه مطرح شده است که نسبت نگاه با تجربه­ی زیسته­ی هنرمند نقاش، نیز درگیری آن با بدن زیسته­ی مخاطب و خالق اثر در ادراک نقاشی چگونه است؟ بر همین اساس ماهیت آن، به عنو...

بدن به‌عنوان آنچه همواره با من است و خودِ من، از مهم‌ترین بحث‌های تاریخ فلسفه بوده و نگاه‌های متعددی را برتابیده است. موریس مرلو- پونتی فرانسوی که از فلاسفه معاصر پدیدارشناس و اصالت وجودی (اگزیستانسیال) است، نیز از قاعده کلی مستثنی نبوده و شاید حتی بیش ازهر فیلسوف دیگری به بحث بدن پرداخته و آن را موردتوجه خاصی قرار داده است. بدنی که او شرح می‌دهد، کاملاً متفاوت از تفاسیر گذشته بدن است و لذا از آن...

مکان به عنوان یکی از مفاهیم پایه در معماری و شهرسازی از طریق معماری به عنوان هنر آشکار  می­شود. مبنای نظری این مقاله اندیشۀ «مارتین هایدگر» فیلسوف و پدیدارشناس آلمانی (1976-1889) است. بر این اساس برآنیم تا دریابیم مکان چگونه آشکار می­شود و هنر (در اینجا معماری) اساساً چه نقشی درآشکارگی مکان ایفا می­کند؟ در روزگار مدرن توجه به گوهر مکان به فراموشی سپرده شده و مکان به امری کمی تنزل یافته است. با ا...

اگرچه پدیدارشناسی اساساً بحثی فلسفی است که در پی شرح آشکارگی و هویدایی بی واسطه پدیدارها بر آگاهی ما است و از سوی فیلسوفان بزرگی چون هوسرل، هایدگر، مرلوپونتی و باشلار شرح و بسط یافته است، اما دامنۀ نفوذ و تأثیر آن هرگز بر فلسفه محدود نگردیده است، بلکه عرصه های مختلف دانش و هنر از دین و جامعه شناسی گرفته تا نقد هنری را در بر گرفته است. در این میان معماری و شهرسازی جایگاه ویژه ای دارد. همزمان با ت...

سده ها آثار هنری در درون حوزه هایی متعین و مشخص همچون نقاشی و مجسمه تقسیم بندی می شدند، و هر یک از این حوزه ها به عنوان رسانه ای خاص قلمرو خود را معین می کردند. اما، از دهه 1960م به بعد با کم رنگ شدن مرز هنر و ناهنر، و همچنین با قوّت گرفتن احتمال در نظر گرفته شدن ابژۀ هنری همچون ابژه ای روزمره، قلمرو رسانه ها دچار دگرگونی شد. در این دوران، خاستگاه «ابژه هنری/ روزمره» نه در خود ابژه بلکه در تجربه...

هدف کلی از پژوهش حاضر، سنجش عناصر موثر در حس مکان و بررسی تفاوت آن در بافت های ارگانیک و برنامه ریزی شده با مطالعه موردی در محله های ساغریسازان با بافت ارگانیک و محله بلوار گیلان با بافت برنامه ریزی شده است. مبانی نظری تحقیق برگرفته از آرای معمار پدیدارشناس، کریستین نوربرگ شولتس درباره پدیده مکان و حس مکان است. از نظر شولتس، پدیده مکان مفهومی کلی و کیفی بوده و ساختار مکان، متاثر از مرز/ قلمرو ،...

موریس مرلوپونتی فیلسوف پدیدارشناس فرانسوی است که در یک سلسله از مقاله­ها و گفتارها آثار هنری و مفاهیم مرتبط با حوزه هنر را با به­کاربردن روش پدیدارشناسی مورد تأمل قرار داده است. او با توجه به ادبیات موجود در این زمینه و پیشینه پدیدارشناسانه بحث در باب هنر  سعی دارد بر بحث ادراک و رابطه آن با هنر تأکید کند، و  نقش هنر را از منظری نو و با تأکید بر مفهوم در–جهان–بودن ارزیابی نماید. مرلوپونتی بر اس...

مکان عنصر اصلی هویت ساکنان آن است. انسان با شناخت مکان می تواند به شناخت خود نایل شود. یکی از علل سرگردانی انسان امروز نپرداختن به مفهوم مکان و از آن ره نبود هویت مکانی است. مکان های مدرنیستی امروزین بدون توجه به طبیعت پیرامون و نیازهای کیفی ساخته شده اند و به ناگزیر برآورده کننده ی هیجان ها و نیاز های زود گذر کمی انسان می باشد و به دور از هرگونه معنا و خصیصه ی اصیلی تنها ترویج دهنده ی نامکان ه...