کوهن مدعی است پارادایم های علمی رقیب در عین این که قیاس ناپذیر ند، با هم ناسازگارند. این مدعا این مسئله را ایجاد می کند که قیاس ناپذیری چگونه با تعارض جمع می شود؟ قیاس ناپذیری لازم می آورد که دو نظریة رقیب دارای شبکة معنایی و ساختار مقوله بندی متفاوتی باشند این راه را بر ناسازگاری و تعارض گزاره ها می بندد. در این نوشته با ارائة یک نظریة سمانتیکی و متمایز کردن دو نوع تعارض، تعارض گزاره ای و تعار...

هسته ی پایان نامه ی حاضر بررسی دیدگاه هایدگر و کوهن در خصوص علم تجربی و سپس بیان وجوه قرابت و غرابت آنهاست. هایدگر و کوهن دو متفکر هستند که دیدگاه های ویژه ای در مورد علم ابراز می کنند. هایدگر از نقطه نظری هرمنوتیکی به نقد تز بی پیش فرض بودن تجربه پرداخت. او الگوی رایج در مورد فهم و تعریف علم را نشأت گرفته از دیدگاهی مدرن که مبتنی بر تفکیک ابژه از سابژه و تحلیل مته متیکال از جهان است، می دانست....

کتاب توماس کوهن با عنوان ساختار انقلاب‌های علمی موجی از آثار نوشتاری جامعه‌شناسان را دربارة کاربرد مفهوم پارادایم و مدل کوهن برای تحلیل ساختار علم جامعه‌شناسی در دهة هفتاد میلادی ایجاد کرد، اما نتایج این کوشش‌ها چندان رضایت‌بخش نبود، تاجایی‌که در دهه‌های بعد تحلیل پارادایمی جامعه‌شناسی به‌کلی کنار گذاشته شد. این مقاله می‌کوشد در کنار مروری انتقادی بر ادبیات مزبور (با تأکید بر آثار فردر...

پارادایم به عنوان یک شیوه دیدن جهان که میان گروهی از دانشمندان یک رشته علمی مشترک است هدایت گر جریان تحقیقات در هر شته علمی است. در هر رشته این پارادایم است که تعیین می کند چه سوال هایی پرسیده شود؛ چگونه پرسیده شود و چگونه به این سوالات پاسخ داده شود؟ از آنجا که هر پارادایم تفسیر منحصر به فردی از واقعیت ارائه می دهد این سئوال قابل طرح است که آیا می توان بینش ها رقیب حاصل از پارادایم های مختلف ر...

هدف از این مقاله بررسی امکان پارادایم جامعه‌شناسی اسلامی در شرایط کنونی با توجه به عدم توافق لازم در پذیرش علم دینی، فقدان فلسفه علوم اجتماعی اسلامی مدون، نبود علمی بنام جامعه‌شناسی اسلامی و اجتماع علمی پیرامون آن و فقدان سایر شرایط لازم جهت تحقق پارادایم مذکور است. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که در بستر تحول از علوم انسانی موجود (با مبانی و رویکرد غربی) به علوم انسانی مطلوب موردنظر (با مبانی ...

کوهن مدعی است پارادایم های علمی رقیب در عین این که قیاس ناپذیر ند، با هم ناسازگارند. این مدعا این مسئله را ایجاد می کند که قیاس ناپذیری چگونه با تعارض جمع می شود؟ قیاس ناپذیری لازم می آورد که دو نظریه رقیب دارای شبکه معنایی و ساختار مقوله بندی متفاوتی باشند این راه را بر ناسازگاری و تعارض گزاره ها می بندد. در این نوشته با ارائه یک نظریه سمانتیکی و متمایز کردن دو نوع تعارض، تعارض گزاره ای و تعار...

فلسفة علم کوهن را آغاز دورة پساپوزیتیویستی دانسته اند. در این نوشتار با مرور نقدهای کوهن بر تجربه گرایی خواهیم دید او در این نقدها با تضعیف نقش معرفتی و توجیهی تجربه باعث تقویت نسبی گرایی و بسط آن به حوزة علوم طبیعی می شود. با این که کوهن نقدهایی جدی بر حلقة وین دارد، اما هم زمان برخی از اصول پوزیتیویستی آن ها را حفظ می کند؛ لذا برخی از مفسران کوهن نسبی گرایی را نتیجة منطقی اصول پوزیتیویستی می ...

کوهن پیشرفت علم را بدون استفاده از مفهوم صدق یا تقرب به صدق تبیین می کند. او با این تلقی رایج موافق نیست که انباشت نظریه های تأیید شده عامل پیشرفت علم است. انقلاب علمی در نظام فکری او گسستی است که باعث پیدایش پارادایمی قیاس ناپذیر است. یک پارادایم امکان پژوهش در مسائل تخصصی و جزئی را فراهم می کند و در حل مسائل درونی خود رو به پیشرفت است. توافق دانشمندان بر معیارهای ارزیابی نیز باور به پیشرفت را...

تامس کوهن، فیلسوف علم معاصر، پیشرفت علم به سوی واقعیت را به هر معنایی که کاملاً تعریف شده باشد، به صراحت منکر می شود. در این مقاله سعی شده نشان داده شود که این نگرش کوهن از تز قیاس ناپذیری وی ناشی می شود و از آن می توان به عنوان دلیلی بر ضد واقع گرا بودن کوهن بهره گرفت. پس از آن ضمن تشریح ساحت های مختلف واقع گرایی نشان داده می شود که کوهن از حیث هستی شناختی واقع گرا بوده و نگرش ضد واقع گرایانه ی...

تامس کوهن، فیلسوف علم معاصر، پیشرفت علم به سوی واقعیت را به هر معنایی که کاملاً تعریف شده باشد، به صراحت منکر می شود. در این مقاله سعی شده نشان داده شود که این نگرش کوهن از تز قیاس ناپذیری وی ناشی می شود و از آن می توان به عنوان دلیلی بر ضد واقع گرا بودن کوهن بهره گرفت. پس از آن ضمن تشریح ساحت های مختلف واقع گرایی نشان داده می شود که کوهن از حیث هستی شناختی واقع گرا بوده و نگرش ضد واقع گرایانه ی...