در این مقاله، فرایند اشتقاق در دو گونۀ علمی و محاوره­ای زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته و سعی می­شود با بررسی و مقایسۀ تعداد مشخصی واژۀ مستخرج، تصویری از میزان و چگونگی عملکرد فرایند اشتقاق در دو گونۀ مورد بررسی به دست داده شود. برای این منظور پس از استخراج واژه­های مشتق متعلق به دو گونۀ علمی و محاوره­ای زبان فارسی و تجزیه و تحلیل آنها مشخص می­شود اولاً نظام واژه­سازی اشتقاقی در هر دو گونۀ مورد...

وندهای منفی‌ساز از جمله عناصر زبانی‌اند که در نظام واژه‌سازی کاربردی گسترده دارند. نقش و نوع هر یک از این وندها از سایرین متفاوتند. برای مثال وند ??- در ترکیب با ضمایر و قیود، جملات بدون شخص می‌سازد که در آن از شکل مصدری فعل استفاده می‌شود، در حالی که جزء ??- در ترکیب با ضمایر و قیود، جملات فاعلی می‌آفریند. تفاوت معنایی حاصله از اتصال پیشوندهای منفی‌ساز مختلف به ریشه یکسان و ترکیب‌پذیری هر یک ا...

این مقاله عمدتاً مطالعه ای در راستایساختواژهزایشی است که در آن ضمن معرفی نظریات ساختواژی دو تن از پیشگامان این مکتب یعنی هله و اروناف به تحلیل دستگاه واژگان زبان فارسی در چارچوب نظریات فوق می پردازد. مقاله حاضر با ارائه مواردی از زبان فارسی در ردّ نظریه تکواژ بنیاد هله، نتیجه می گیرد که اگرچه نظریه واژه بنیاد اروناف نظریه ای صائب تر می باشد  ولی از نظر ویژگی های قواعد واژه سازی از دید اروناف، مطا...

از آنجا که وندافزایی یکی از پرکاربردترین فرایند های واژه سازی در بسیاری از زبان ها و همچنین در گویش های کردی است، توصیف و تحلیل نحوه ی افزایش وندها به پایه، به صورت موضوعی مهم در تکواژشناسی مطرح است. در تکواژشناسی واژگانی، نحوه ی افزوده شدن تکواژهای مختلف به پایه مورد بررسی قرار می گیرد. در همین راستا، مدل های مختلفی توسط کیپارسکی (1982 ) ، کاتامبا و استون هام( 2006 ) و ... برای ساخت واژه و لای...

ساختمان واژگان را در بخشی از دستور زبان بنام صرف بررسی می کنند. صرف یا به عبارت دیگر ساختمان واژه دو گونه است: تصریفی و اشتقاقی. صرف تصریفی آن است که به بررسی نقش نحوی کلمه می پردازد و ساخت اشتقاقی واژه، کلمه را از نظر دو عامل مهم یعنی پیشوندها و پسوندها بررسی می کند. و آن ها را از نظر میزان فعالیت یعنی فعال بودن یا نیمه فعال بودن و یا غیر فعال بودن مورد بررسی قرار می دهد. عده ای از وندها در زم...

وندهای منفی ساز از جمله عناصر زبانی اند که در نظام واژه سازی کاربردی گسترده دارند. نقش و نوع هر یک از این وندها از سایرین متفاوتند. برای مثال وند ??- در ترکیب با ضمایر و قیود، جملات بدون شخص می سازد که در آن از شکل مصدری فعل استفاده می شود، در حالی که جزء ??- در ترکیب با ضمایر و قیود، جملات فاعلی می آفریند. تفاوت معنایی حاصله از اتصال پیشوندهای منفی ساز مختلف به ریشه یکسان و ترکیب پذیری هر یک ا...

زایایی ساختوا‍ی همواره یکی از موضوعات مورد مطالعه زبانشناسی بوده است. پژوهش حاضر در راستای بررسی زایایی گروهی از وندهای فارسی و مجدودیت های ناظر بر آنها صورت گرفته است.وندهای مورد مطالعه شامل "گر، بی، نا، مند، دار، وار، گون، صفت، ناک و غیر" است. بدین منظور ابتدا داده ها از متون روزنامه ای تهیه شده و پس از طبقه بندی و شمارش، زایایی وندها مورد محسبه قرار گرفته است.

چکیده این پایان نامه به بررسی وندهای دخیل در ساخت های فعلی کردی سورانی می پردازد. در این راستا شناسه های زبان کردی که نشانگر شخص و شمار هستند را مورد بررسی قرار داده و به مطالعه وی‍ژگی های آنها می پردازیم. به منظور تعیین ترتیب قرار گرفتن وندهای فعلی، مقوله ی نمود را مورد بررسی قرار می دهیم. در کردی سورانی نمود مستمر در دو ساخت فعل گذشته ی استمراری و حال استمراری به چشم می خورد، در حالیکه بقیه ...

رساله حاضر ترجمه کتاب "ساختمان واژه در زبان فارسی" اثر لازار ساموی لویچ پیسیکف ، زبانشناس معاصر شوروی می باشد. وی در بخش اول مسائلی چون ویژگی ساختمان واژه فارسی، انواع تکواژها و چگونگی ترکیب آنها با اشکال فونتیکی واژه ها و مرفم ها، خصوصیات ساختمان تکواژه ها، ویژگی تجزیه و تحلیل واژه سازی در مراحل مختلف ، جنبه های همزمانی و در زمانی مطالعه فرآیندهای واژه سازی و ارتباط متقابل مفاهیم تولید واژه را...

بررسی اسم در زبان دری موضوع پژوهش حاضر است . دری زبان گروهی از مردم یزد و کرمان است . این پژوهش نشان داده است که ساختمان هجا در دری عبارتست از (c)cv(c) و cv(c)(c) . همزه نیز در آغاز کلمه وجود دارد. مجموعه های دو همخوانی از قبیل zv، tr، xv و غیره در آغاز کلمه دیده می شود. واژه های ساده در این گویش دارای یک تا چهار سیلاب است . در واژه های دو سیلابی هجای cv در کنار هم دیده می شود. هجاهای cv و cvc ...