یمکن تقسیم الـحیاة التی عاشها محمد بن هانی إلى قِسمینِ: یتعلق القسم الاوّل منها بالفترة التی عاشها الشاعر فی  ظلِّ الـحکمِ الأمویّ بالأندلس طیلة ثلاثة عقود تقریبا، حیثُ یکتنفها الغموض، إذ لم تشر الدراسات التی تناولت حیاة الشاعر إلى أی أثرٍ شعریٍ أو نثریٍّ یتعلق به، وأمَّا القسم الثانی فیتعلق بالفترة التی عاشها فی الـمغرب، حیث سَطعت شَمسُه و ذاع صیته، و هی التی نرى آثارها واضحة فی دیوانه. و یرى الباحث فی قصائد ا...

عدی بن زید العبادی شاعر من العصر الجاهلی، طار صیته فی الآفاق. عاش الشاعر فی بلاط الساسانیین و ملوک الحیرة بعیدا عن الحروب الطائفیة، و المعیشة البدویة. کان الشاعر متضلّعا باللغتین العربیة و الفارسیة و رسولَ أنوشیروان إلی قیصر الروم، فلهذا نری شعره متأثّرا بهذه العوامل و بیئته، مختلفا عن شعر غیره من الشعراء أسلوبا ومضمونا ولغة وصورة. وقد أبان هذا المقال عن اتّصال الشاعر ببلاط الساسانیین وتأثیر هذا ال...

یبدو لنا إیلیا أبو ماضی فی طیلة حیاته وشتّی أطوار شعره، رجل التفاؤل والفلسفة والطبیعة فی إشراق وانفتاح. وقلّما نجد هذه المیزات عند غیره من شعراء الرومنسیة الحدیثة. ففکرته الفلسفیة تتمحور حول جمال الحیاة وامتلاء الطبیعة بعناصر هذا الجمال، وأنّ الماضی قد انتهی، والمستقبل قد غمره الإبهام، فما للإنسان إلّا أنْ یعیش فی واقعیة الوجود وأنْ یملأ ناظرَیهِ بمحاسنه. إنَّ القارئ یری فی أشعاره غناء الصّدق والجمال وال...

الفصل الاول من هذا البحث تناولنا فیه المسائل و الموضوعات التی لها نوع من ارلارتباط بموظوع البحث مثل المعنی الغوی للفظ (الخلود) و لفظ (جهنم) و نبذه تاریخیه حول موضوع البحث و الخلود فی جهنم عند الادیان بالاضافه الی تناول منهج البحث واهمیته والهدف منه و مشکلاته و غیره من المسائل. و فی الفصل الثانی تطرقنا الی آراء المفسرین حول موضوع البحث و ذلک فی ثلاثه محاور اسسیه ففی المحور الاوی تم طرح أدله المث...

چکیده تفسیر «بیان السعاده فی مقامات العباده» نگاشته ی یکی از اقطاب متاخره ی صوفیه، سلطان محمد گنابادی ملقب به «سلطان علیشاه» است که در اوایل قرن چهاردهم، نگارش آن به پایان رسیده است. می توان گفت که این تفسیر نخستین تفسیر عرفانی شیعه است که در آن همه ی سُوَر وآیات قرآن کریم تفسیر شده است. علاوه بر این، تأویلات تطبیقی آیات قرآن بر اصطلاحات و آموزه های صوفیانه در این تفسیر بسیاربرجسته است و در میان...

ابن عربی سلوک را نوعی سیر در مقامات می داند، ملاصدرا نیز با قائل شدن به اسفار اربعه معتقد است که سیر و سلوک، نوعی انتقال در مراتب اسفار اربعه است. به باور هر دو سیر و سلوک راه رسیدن به کمال است و بدون آن، تحقّق کمال ممکن نیست. علم نیز یکی از مقدمات اصلی سیر و سلوک است. در عرفان ابن عربی و فلسف? صدرایی، علم از جهت بداهتِ مفهوم و خفایِ حقیقت، حکم وجود را دارد. هیچ چیز آشکارتر و روشن تر از مفهوم علم ...