هدف: احیای متون فارسی و دست نوشته های موجود در گنجینة نسخه های خطی کتابخانه ها، بحث تازه ای نیست و برخی از دانشمندان برجسته، در این زمینه خدمات شایانی ارائه داده اند، لکن فهرست های رایج، وافی به مقصود طالبان آثار نیست و این کار را باید جهتی نو بخشید و از شیوه های جدید و صحیح پیروی کرد. روش: در راستای روش های احیا و حفظ متون فارسی در تمام مراحل آن از جمله کتابت، مقابله، تصحیح، ترجمه، تدریس، ته...

مطالعه ی نسخه های خطی، سبب شناخت بیشتر فرهنگ اجتماعی، زبان و واژگان پرکاربرد قدیمی، اصطلاحات متداول و تحوّلات تاریخی قرون گذشته می شود. در این مقاله ابتدا به اهمیّت گرد آوری لغت و جایگاه فرهنگ نامه ها در زبان فارسی اشاره شده و سپس به معرفی نسخه خطی «فرهنگ تحفه السعاده » و جایگاه آن در گسترۀ فرهنگ نویسی در هند پرداخته شده است. این فرهنگ چند زبانه(فارسی، عربی، ترکی و هندی) تالیف «مولانا محمود بن شی...

قاآنی شیرازی (1223-1272 ق.) از شاعران و نثرنویسان بزرگ دوره قاجار و کتاب پریشان او از آثار ماندگار این دوره است که از سبک گلستان سعدی پیروی کرده و به نظر ملک الشعرای بهار «خوب نوشته شده است». انتشارات آریازمین پس از نیم قرن، تصحیحی تازه از این کتاب را منتشر کرده که فرخ حاجی علی براساس سه نسخه خطی اصلی و دو نسخه کمکی آن را تصحیح کرده و شرح و توضیح مفصلی بر واژگان، اصطلاحات، اشارات، و ابهامات آن ...

چکیده: برای مطالعه سبک و روش های کار نگارگران دوره قاجار باید با استفاده و از طریق بررسی آثار انجام بگیرد. نسخه خطی مصور شاهنامه داوری متعلق به دوره قاجار است که به شماره 995 در موزه رضا عباسی نگهداری میشود. این نسخه را میتوان آخرین نمونه ممتاز در هنر کتاب آرایی ایران به شمار آورد.تصاویر یا نگاره های این نسخه شاهدی بر واپسین تلاش ها در جهت زنده نگاه داشتن اصول نگارگری ایرانی است. هدف و تأکید پ...

چکیده قصص انبیاء یکی از موضوع های در خور توجه و مطرح است، که نویسندگان و مفسران بسیاری بدان پرداخته اند. یکی از آثاری که در همین حوزه به رشته تحریر درآمده ، کتاب اعجاز موسوی تألیف معین الدین محمد فراهی (قرن دهم) است، که مولف آن را پس از مطالعه و تدقیق سی و پنج سال? خود در کتب تفاسیر، روایات و احادیث، به قلم درآورده است، موضوع اصلی این نسخه داستان حضرت موسی(ع) است، که نویسنده آن را با استناد ب...

ابتدا مقدمه ای در اهمیت لغات در زبان فارسی است سپس مقدمه ای از لغت نامه دهخداست که مهم است در ادامه به مقوله فرهنک های منظوم عربی به فارسی یا زبانهای دیگر به پارسی پرداخته می شود.سپس وارد مقوله نصاب می شویم با معرفی نصاب الصبیان فراهی و کارهایی که بر ان انجام شده است و به دنبال ان بصورت تاریخی فرهنگ های منظوم پارسی یا عربی یا شرح هایی که بر نصابالصبیان نگاشته شده است بررسی میگردد.متن کامل نصاب ...

از آنجاییکه بخش عمده ای از نسخه های خطی بعلت شرایط نامناسب محیطی در معرض آسیب دیدگی و تخریب قرار دارد اطلاع از ترکیب عنصری نمونه های قدیمی در نگهداری آگاهانه این اسناد بسیار موثر است. در حال حاضر از روشهای مختلفی برای آنالیزهای عنصری و ترکیبی آثار هنری استفاده می شود. از جمله مدرنترین و غیر مخربترین این روش ها استفاده از طیف سنجی رامان می باشد. با استفاده از این روش طیف رامان رنگدانه های موجود ...

هدف: آنچه از نسخه های خطی ادامه حیات یافته، از سرنوشتی یکسان برخوردار نبوده است. هر چند آن تعداد از نسخه ها که اطلاعاتِ دقیقی در معرفی خود به همراه دارند، کم نیستند، با این حال، رقم قابل توجهی از آن‏ها، در هاله از ابهام به سربرده و آگاهی لازم آن ها را همراهی نمی کند؛ آثاری هم به نام دیگران شهرت یافته و هویت پدید آورندهِ اصلی، پنهان است؛ نسخه هایی هم در اثر عوامل طبیعی و غیر طبیعی دچارآسیب دیدگی ج...

نسخه های خطی میراث گران قدر و ارزشمند نیاکان ماست که در گذر زمان ، قبل و بعد از اسلام سرنوشت غم باری داشته است. حملات خارجی نبرد مدعیان قدرت داخلی ، تعصبات مذهبی ، عوامل طبیعی هزاران هزار نسخه خطی را از بین برده است به گونه ای که از آنها جز نام و در بعضی موارد حتی نام نیز باقی نمانده است. نسخه خطی کارنامه ی دانشمندان ، نوابغ و حاصل رنج طولانی آنهاست که ضرورت احیا و بازنگری و توجه را طلب می کن...

از دیرباز تاکنون، حاصل مطالعات و اندیشه های دانشمندان گذشته به صورت مکتوب به ما رسیده است. یکی از راههای دستیابی به پیشینه فرهنگ هر جامعه نیز، تصیح و احیای متون مکتوب برجای مانده مربوط به آن می باشد. از جمله علوم مورد مطالعه، علم تفسیر قرآن است. این علم نیز دارای شمار زیادی منابع مکتوب و خطی بوده که به منظور فهم آنها، باید به تصحیح و تحقیق این منابع همت گماشت. از جمله نسخ خطی مربوط به این علم،...