خشونت را شاید بتوان از تخستین تجربه های انسان در رویارویی با امور واقعی جهان دانست که با طلوع تاریخ بشر آغاز گشته است و در جهان امروز مفهومی رایج و آشناست. سال های بین کودتای 1332 تا انقلاب 1357 یکی از پیچ های تاریخی دشوار برای کشور ایران محسوب می شود، ادبیات این برهه آینه تمام نمایی از وقایعی است که شاعران خود را با آن در چالش می دیدند و در این میان فروغ فرخزاد از زمره شاعرانی است که در اشعارش...

آن چه پیش روی خواننده قرار دارد، پژوهشی است، دربرگیرنده ی پنج جستار که در جستار نخست، نگارنده با صرف وقت فراوان و با مطالعه و دقّت بیشتر در چیستی فولکلور و جزئیات آن، تلاش نموده است تا کلّیات و مبانی موضوع را هرچند به طور گسترده، تبیین نماید. در این جستار خواننده با موضوعاتی چون : ترکیب فولکلور و مفهوم ترکیبی آن، برابرنهاده های پارسی فولکلور، تعاریف مختلف و متفاوت فرهنگ عامّه، گستردگی و چرایی گستر...

نظریه معاصر استعاره، از اوایل دهه 80 با نظریات زبان‌شناسان شناختی مطرح شد و تا امروز هم به عنوان جریانی غالب و مورد توجه در بررسی‌های زبان‌شناسانه و متون ادبی در سراسر دنیا مطرح است. در ایران نیز نزدیک به یک دهه است که این مبحث، طرفداران بسیاری پیدا کرده و پژوهشگران با توجه به نظریه معاصر استعاره و استعاره­های مفهومی، به بررسی متون ادب فارسی پرداخته­اند. از آنجا که مبحث استعاره‏های مفهومی، موضو...

آرکائیسم، نوعی هنجارگریزی و انحراف از زبان معمول و نُرم و به کار بردن واژگان منسوخ یا شیوه­ی نحوی مهجور و غیر متداول زبان امروزی است، درک اصطلاح مزبور نیازمند تأمل در زبان و تحولات آن است. تحول در زبان، در طول زمان امری طبیعی است که بعضی واژگان در ساختار زبان وارد شده و بعضی از آن­ها از این چرخه خارج می­شوند در این مقاله اشعار دو شاعر معاصر پروین اعتصامی و فروغ فرخ­زاد به شیوه‌ی کتابخانه­ای بررس...

از آنجا که شاعران و هنرمندان در اعصار گوناگون و در ادبیات ملل مختلف از پدیده های طبیعی به عنوان یکی از عناصر مهم در بیان اهداف و اغراض خود در اشعار خود بهره بسیاری برده اند، لذا شب نیز به عنوان یکی از برجسته ترین این پدیده های طبیعی در اشعار آن ها جلوه خاصی داشته است و نمودهای فراوانی را به خود اختصاص داده است. اما اغلب این نمودها در دوران های پیش از دوره معاصر در تبیین و توصیف موقعیت‏ها و شرای...

هدف از این پژوهش، بررسی جامعه شناسی ادبیات به عنوان شاخه ای از جامعه شناسی معرفت است. ادبیات به عنوان نوعی شناخت یا آگاهی همواره تحت تأثیر جامعه بوده و به طور متقابل بر جامعه تأثیرگذار است؛ شناختی که حاصل هم فراخوانی پاره عینی و ذهنی است. واقعیت و مسائل اجتماعی ایران همواره در طول تاریخ در اشعار شاعران انعکاس یافته اند و این امر در قالب شعر نو بسیار نمایان است. در همین راستا، این پژوهش به مسائل...

داستان کوتاه «داش آکل» از برجسته ترین داستان های صادق هدایت و از جمله داستان های برجسته ادبیات معاصر ایران است. در این داستان بن مایه های تفکر ارنست همینگوی در شخصیت پردازی، که به نوعی مکتب فکری او را تشکیل می دهد، خود را به معاینه نشان می دهد. آرمان گرایی، تعلق به جهان اقلیت، آسیب دیدگی، فرجام شوم، تسلیم دردآلود و در نهایت پیروزی در عین شکست، از مهم ترین وجوه اشتراک شخصیت داش آکل با شخصیت های ...

هدف: شاخه های هنر از جمله ادبیات همیشه حامل شوق ها و اضطراب های بشریست. یکی از این اضطراب ها تقابل کهنه و نو است که با برآمدن مدرنیته شدت گرفت. اضطراب مدرنیته به صورت شک، ابهام و تناقض در ادبیات نمود یافت و شخصیتی شکست خورده، منزوی و متردد، محور روایت های ادبی شد. در ادبیات مذکور، تصویر خانواده  به دلیل تمایز یافتگی افراطی افراد آن، بصورت فضایی ناامن  و خالی از روابط صمیمی در آمد. این وضعیت از ...

پروفسور دانیل سیمون‌اویچ کمیسروف از شخصیت‌‌های مشهور ایران‌شناسی در اتحاد جماهیر شوروی سابق و جهان است که در تحقیق و انتشار ادب و فرهنگ فارسی به‌ویژه ادبیات معاصر ایران سهم شایانی دارد. کمیسروف دربارۀ ادبیات نوین ایرانی در دهه‌های ۳۰-۷۰ میلادی پژوهش‌های ارزشمندی انجام داد که ازطرف ایران‌شناسان بزرگ اروپا مورد توجه قرار گرفت. «پژوهش در تاریخ نثر داستانی معاصر ایران» عنوان نخستین رسالۀ کمیسروف اس...