هر زبانی بر اساس نیازهای خود واژه هایی را از زبان های دیگر وام می گیرد که زبان فارسی نیز این گونه می باشد. از میان زبان ها، زبان عربی بیش و پیش از هر زبان دیگری بر زبان فارسی تأثیر گذاشته است. واژگان بسیاری طی 11 سده وارد زبان فارسی شده است. ورود زبان عربی به قلمرو شعر فارسی به یک دوره زمانی و یا شاعری خاص بر نمی گردد. بلکه همه شاعران پارسی زبان کم و بیش زبان عربی را در سروده های خود بکار برده ...

ایهام یا توریه، در اصطلاح بلاغت نوعی چند معنایی است که یک لفظ، دست کم محتمل دو معنی باشد؛ یکی معنی نزدیک و دیگری دور یا غریب؛ یعنی گوینده، معنی دور را اراده کند اما شنونده گمان کند معنی نزدیک، مورد نظر است. برای ایهام انواع گوناگونی را برشمرده اند ازجمله: ایهام مجرد؛ مرشح؛ مبین؛ تناسب؛ تضاد؛ مرکب؛ توکید؛ توالد ضدین؛ ترجمه؛ تبادر و... که هریک جنبه ای خاص از زیبایی ادبی و پردازش معنا را در بر می...

واژگان عربی در زبان فارسی دستخوش تحولات اساسی در حوزة معنایی شده­اند؛ چنانکه در ترجمة بسیاری از این واژه­ها به زبان عربی باید از واژگان دیگر عربی کمک بگیریم. بسیاری از این کلمات معنی خویش را کم وبیش از دست داده اند، معانی دیگری یافته اند و یا به کلی فارسی شده­اند؛ تا جایی که می توانیم بگوییم که این کلمات اگر با همین معنایی که در زبان فارسی دارند به زبان دیگری راه بیابند، یک واژة فارسی به آن زبا...

هر زبانی بر اساس نیازهای خود واژه هایی را از زبان های دیگر وام می گیرد که زبان فارسی نیز این گونه می باشد. از میان زبان ها، زبان عربی بیش و پیش از هر زبان دیگری بر زبان فارسی تأثیر گذاشته است. واژگان بسیاری طی 11 سده وارد زبان فارسی شده است. ورود زبان عربی به قلمرو شعر فارسی به یک دوره زمانی و یا شاعری خاص بر نمی گردد. بلکه همه شاعران پارسی زبان کم و بیش زبان عربی را در سروده های خود بکار برده ...

هدف اصلی این مقاله، نقد و بررسی اشعار عربی خاقانی و یافتن آبشخورهای فکری و هنری آن است که تاکنون کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است. در این مقاله نشان داده ایم که میان اشعار عربی خاقانی و معلقات سبع، ارتباط هایی وجود دارد و در پاره ای موارد این ارتباط ها، ماهیتی تقریباً تقلیدی پیدا می کند، به طوری که اشعار وی بازسرایی و باز آفرینی معنایی از پیش گفته شده در معلقات است که در شکل و بافتی تقلیدی ب...

چکیده وام گیری واژگانی به عنوان بارزترین شکل اثرپذیری زبان فارسی از عربی از سده های نخست هجری آغاز شد و در قرن چهارم و پنجم افزایش چشمگیری یافت. در جریان این وام گیری کلمات بی شماری از زبان عربی ـ با آنکه معادل فارسی آنها در زبان فارسی وجود داشته ـ وارد این زبان شده است. این تأثیرات در آثار شعرا و نویسندگان به وضوح دیده می شود. یکی از بزرگ ترین شاعران قرن چهارم هجری، رودکی نخستین شاعر صاحب دیو...

جستار پیش رو، کوششی است تطبیقی و سبک­شناسانه دو سروده «طریق واحد» از نزار قبانی (1998-1923) و «سمند صاعقه» از نصرالله مردانی (1383-1326). دو ادیب یادشده که با هجوم ملّت­های بیگانه به کشورهای فلسطین و ایران روبه­رو هستند، در سروده خویش، ضمن دعوت به حضور سریع در میدان نبرد، مخاطب را به ایستادگی و پایداری در برابر اشغالگران فرامی­خوانند. این مقاله درصدد بررسی سبک­شناسانه همسانی­ها و ناهمسانی های مو...

پژوهش حاضر تحت عنوان " هایکو و جایگاه آن در شعر نوین ایران" و با هدف معرفی قالب مذکور در شعر امروز ایران، پس از بررسی 17 اثر چاپ شده بین سال های 70 تا 90 به بیان ویژگی‎های بنیادین هایکوی فارسی و سنجش میزان شاعرانگی آنها پرداخته است. با توجه به ایجاز و ایماژ که مهمترین مولفه‎های هایکو هستند، 3639 کوتاه‎سروده‎ی مندرج در این کتابها بررسی شد. مولفه‎های فصل‏واژه، برش‎واژه، ایماژ، حرکت، معنای نهان و ...