چندمعنایی پدیده ای رایج در زبان است که تقریباً در تمامی سطوح زبان دیده می شود. پژوهش حاضر به مطالعه ی چندمعناییِ افعال ساده ی حرکتیِ زبان فارسی در چارچوب معنی شناسی واژگانی شناختی می پردازد. هدف از این پژوهش بررسی میزان و کارآیی ساز و کارهای معنی شناسی واژگانی شناختی از جمله استعاره، طرحواره های تصویری و مقوله بندی نمونه ی اعلا در توجیه و توصیف چندمعنایی افعال حرکتی زبان فارسی است چرا که این رویکر...

یکی از برجسته‌ترین شگردهای هنری در شعر پایداری، نمادگرایی است. شاعر برای بازتاب حقایق در سایۀ استفاده از واژگان نمادین اشعار خود را از حالت تک‌معنایی به‌سوی چندمعنایی سوق می‌دهد و زمینۀ خوانش‌های متفاوت از متن و تأمّل در معنا و مفهوم شعری را ایجاد می‌کند. معین بسیسو از جملۀ شاعرانی است که اندیشه‌های پایداری در سروده‌هایش دامنۀ فراگیری داشته و با استفادۀ هنرمندانه از نمادهای طبیعی توانسته‌است به...

هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش استعاره در چندمعنایی فعل دیداری فعل دیداری/görmǝk / (تماشا کردن) در زبان ترکی آذربایجانی در چارچوب معنی‌شناسی شناختی است. این تحقیق توصیفی – اسنادی است و سعی شده تا معانی گوناگون فعل براساس رویکرد معنی‌شناسی شناختی ارائه دهد. جهت نیل به این هدف پیکره‌ی زبانی مورد استفاده در این پژوهش ترکیبی از پایگاه داده های زبان ترکی آذربایجانی از جمله فرهنگ‌های لغت، کتاب‌ها، مجلات...

در این بررسی الگویی ارائه شده است که ابهام کلمات چندمعنایی را رفع می کند. این الگو سیستم را به کلمات مجاور در بافت حساس می کند و بنابراین جستجوی جمله جدید، نشانه هایی را برای انتخاب یک معادل خوب برای کلمه چندمعنایی در اختیار سیستم قرار می دهد. نتایج مثبت روش معنایی توزیعی و شبکه عصبی ما را بر آن داشت تا از آنها در ابهام زدایی دو کلمه چندمعنایی conclusion و canal استفاده کنیم. این دو کلمه نمایند...

بافت زبانی به عنوان بستری که معنای دقیق واژگان و جملات را مشخّص می‌کند یکی از مباحث مهم در پژوهش‌های زبانی، به‌ویژه علم معناشناسی به حساب می‌آید. در مباحث سنّتی نحو و بلاغت، مؤلّفه‌هایی چون «قرینة لفظی» و «قرینة معنوی» زیرمجموعة مقولة گستردة بافت زبانی به حساب می‌آیند. بافت زبانی در علم معناشناسی از آفاق گسترده‌ای برخوردار است. این نوع بافت در سطح روابط همنشینی واژگان و به‌ویژه در روابط معنایی مان...

در پژوهش پیش رو به بررسی معنایی حروف اضاف? گویش گورانی از زبان کردی در چارچوب معناشناسی شناختی پرداخته می شود. معناشناسی شناختی نگاه ویژه ای به پرسمان چندمعنایی و به ویژه چندمعنایی حروف اضافه دارد. از دید معناشناسان شناختی، حروف اضافه نمونه های روشنی از چندمعنایی در هر زبانی هستند. اینان بر این باورند که حروف اضافه دارای یک معنای اولیه و کانونی هستند که با گذشت زمان و بر اثر کاربرد در بافت های ...

تا پیش از پیدایش زبان شناسی شناختی، بسیاری از زبان شناسان، استعاره را روشی برای خیال پردازی شاعرانه می دانستند. به همین دلیل، «استعاره» غالباً مفهومی ادبی به شمار می رفت. لیکن با اشاعة الگوی شناختی، کارکرد استعاره در گفتمان روزمرۀ اهل زبان مورد توجه قرار گرفت. پرسشی که در مقالۀ حاضر مطرح می شود این است که آیا «استعاره» می تواند باعث چندمعنایی در زبان فارسی شود یا نه. برای پاسخگویی به این پرسش...

همۀ زبان‌های جهان برای تولید واژه‌های جدید از شیوه‌های گوناگونی استفاده می‌کنند. اشتقاق در کنار ترکیب دو فرایند مهم صرفی هستند که نقش اصلی هر دو ساخت صورت‌واژه‌های جدید است. در زبان فارسی اشتقاق یکی از فرایندهای پویا و پرکاربردِ واژه‌سازی است و از جمله مقولاتی است که از دیرباز مورد مطالعه بسیاری از زبان‌شناسان ایرانی و غیرایرانی قرار گرفته است. در قلمروی اشتقاق، زبان فارسی دارای پیش‌وندها و پسون...

مقولۀ چندمعنایی و نحوۀ ایجاد آن از مهم­ ترین مباحثی است که در مکاتب مختلف زبان‌شناسی به­ ویژه در رویکرد شناختی به زبان مورد توجه است. در این پژوهش به بررسی چندمعنایی صفات مشترک در زبان فارسی و ترکی آذربایجانی با رویکرد شناختی پرداخته ­ایم. این پژوهش توصیفی- اسنادی بوده و داده ­های پیکره از مجلات محلی به زبان ترکی و فارسی، فرهنگ ترکی­-­­فارسی (شاهمرسی) و فرهنگ فارسی-آذربایجانی، تألیف بهزادی انتخ...

بافت زبانی به عنوان بستری که معنای دقیق واژگان و جملات را مشخّص می کند یکی از مباحث مهم در پژوهش های زبانی، به ویژه علم معناشناسی به حساب می آید. در مباحث سنّتی نحو و بلاغت، مؤلّفه هایی چون «قرینة لفظی» و «قرینة معنوی» زیرمجموعة مقولة گستردة بافت زبانی به حساب می آیند. بافت زبانی در علم معناشناسی از آفاق گسترده ای برخوردار است. این نوع بافت در سطح روابط همنشینی واژگان و به ویژه در روابط معنایی مان...