اشعار خاقانی شروانی را دشوار و دیریاب دانسته اند.عوامل دشواری دیوان خاقانی متعدداست.استعارات نوین و بدیع ، کنایات بعید، تلمیحات گسترده، اقتباسات فراوان از آیات و احادیث و تفاسیر، بهره گیری از باورهای عمومی و اصطلاحات علمی از جمله عناصری است که موجب رازناکی شعر خاقانی می گردد.با پی گیری و تفحص و یافتن برخی منابع می توان اغلب دشواری های دیوان خاقاین را باز گشود.

اشعار خاقانی شروانی را دشوار و دیریاب دانسته اند.عوامل دشواری دیوان خاقانی متعدداست.استعارات نوین و بدیع ، کنایات بعید، تلمیحات گسترده، اقتباسات فراوان از آیات و احادیث و تفاسیر، بهره گیری از باورهای عمومی و اصطلاحات علمی از جمله عناصری است که موجب رازناکی شعر خاقانی می گردد.با پی گیری و تفحص و یافتن برخی منابع می توان اغلب دشواری های دیوان خاقاین را باز گشود.

وجود مضامین علمی؛ چون: طب، نجوم، فلسفه، کلام، عرفان و اندیشه های مذهبی در سخن خاقانی شروانی ملقب به «افضل الدین» و نیز سنایی غزنوی، باعث شده است تا هردو را «حکیم» نیز بخوانند. باورهای دینی و اندیشه های مبتنی بر شرع از مهمترین درونمایه های سخن این دوشاعر است که عموماً در قالب تصاویر شاعرانه، ساخته و پرداخته شده است. رساله¬ی حاضر پژوهشی است درباب تجلی تصاویردینی در دیوان خاقانی شروانی وسنایی غزنو...

اسطوره ها بخشی عمده­ای از فرهنگ ملّت ها را تشکیل می دهند و همین امر باعث شده که هنرمندان و بخصوص شاعران از این پدیده تأثیر بسیار پذیرند. شعر فارسی در نخستین دوران شکوفایی خویش، یعنی عصر سامانی و اوایل عصر غزنوی، شاهد توجه چشمگیر و مثبت شاعران به اساطیر و نیز حماسه های ایرانی است، امّا با تحکیم قدرت دولت های غزنوی و به ویژه سلجوقی در ایران، شاهد کاهش یافتن- امّا نه قطع شدن- توجّه به اساطیر و حماسه ه...

موضوع این پایان نامه کتاب شناسی تحلیلی، توصیفی آثار چاپ شده ی خاقانی شروانی است که در آن به توصیف دقیق ویژگی های ظاهری و نقد و بررسی محتوایی تعداد 90 کتاب چاپ شده با درونمایه ی مرتبط با موضوع شناخت خاقانی و شعر او پرداخته شده است، کتاب های معرفی شده در این پژوهش پس از گردآوری مطالعه، توصیف و بررسی، در پنج فصل با عنوان های؛ تصحیح‎ها، گزیده‎ها، شروح، فرهنگ‎ها و کتب درباره‎ی خاقانی دسته‎بندی شده‎ا...

خاقانی در زمینه خیال پردازی و مضمون آوری سرآمد شاعران عصر خویش است. «آیینه» یکی از موتیف هایی است که وی برای خلق مضامین متنوع از آن بهره گرفته است و شاید بتوان گفت: این واژه پس از «خورشید» پربسامدترین موتیف دیوان اوست. در این مقاله کوشیده ایم بر اساس روش تحلیل محتوا، موتیف آیینه را در دیوان خاقانی بررسی کنیم. نتایج پژوهش حاکی از آن است که هنرنمایی خاقانی در این زمینه، تنها در بازی واژگانی، به ک...

صنایع بدیعی اگر در حد تعادل به کار برده شوند موجب آرایش کلام می گردند. این صنایع را به ادویه ی طعام مانند کرده اند که اگر به اندازه استعمال شود ، غذا را مطبوع و لذیذ می کند و اگر زیاد شود آن را تند و نامطبوع می سازد. یکی از شاعرانی که در این زمینه افراط کرده است، خاقانی شروانی است. دیوان خاقانی سرشار از مباحث اخلاقی و پند و حکمت می باشد، با این حال، فهم آن برای هر شخصی ممکن نیست و استفاده ب...

خاقانی سخنور بزرگ قرن ششم هجری در دو زبان فارسی دری و عربی سرآمد روزگار خویش بوده و آثار ارجمندی در نظم و نثر، به این دو زبان از خود به یادگار گذاشته است. بااین‌همه، تاکنون جز چند قصیدة عربی و چند قطعه نثر کوتاه به این زبان که در دیوان شاعر و احیاناً منشآت فارسی او آمده است، نمونة دیگری از آثار عربی وی در دست نیست. ما در اینجا برای نخستین‌بار دو نامة عربی برجای­مانده از او را براساس نسخه‌هایی که...

دنیای خیال و اندیشه ی خاقانی نشان دهنده ی روحیّات اوست اوانسانی زودرنج است ودر بسیاری ازجاهای شعرش از زمانه و حاکمان ومردم گله می کند و از طرف دیگر تسلیم یاوه گویی های دیگران هم نمی شود و غرور هنری خود را فراموش نمی کندو پیوسته در سخنوری خود را یگانه ی زمان می داند و نوع تصاویری که با استفاده از عناصر مادّی و حسّی مثل امورمربوط به طبیعت و عناصر انتزاعی می سازد نشان دهنده ی قدرت هنر خاقانی در تصویر...

هرچند تا با اکنون چند تصحیح از دیوان خاقانی شروانی به فرجام رسیده و تحقیقات و مقالات بسیاری در باب شناخت این شاعر دیرآشنا و تصحیح و شرح آثار وی نوشته شده است، هنوز هم بیت­های بسیاری در دیوان خاقانی می­توان یافت که اشکال در ضبط و احتمال تصحیف، آنها را از لحاظ معنایی دستخوش اختلال کرده و ارزش­های بلاغی و ادبی‌شان را نیز یکسره از میان برده است. به نظر می­رسد یکی از معیارها و روش‌هایی که امروزه می­...