با پایان یافتن نظم جهان دوقطبی، کنش آمریکا به عنوان قدرتمندترین دولت در عرصه‌ی جهانی، مورد توجه قرار گرفت. آمریکا، رهبر بلوک غرب در دوران جنگ سرد بود و اروپای غربی نیز جزء اساسی بلوک مزبور محسوب می‌‌شد که در خطّ مقدم مبارزه با نفوذ اتحاد جماهیری شوروی قرار داشت. موضوعی که حائز اهمیت است، تبیین روابط اروپا و آمریکا در گستره‌ی نظم جدید جهانی به عنوان دو بلوک قدرتمند قدرت بعد ازجنگ سرد است، که در ا...

بازنمایی فضایی پروژه هژمونیک تمدن بزرگ در دوران پهلوی متأخر در شهر تهران

ادبیات در مقام رسانه، حاوی قدرتی غیرمستقیم و هژمونیک است. این ویژگی در همۀ انواع ادبی ملل وجود دارد. منتهی شدت و ضعف تأثیرگذاری به اقتضای عواملی همچون دوره، موضوع و ژانر متفاوت است. یکی از موضوعاتی که در اشعار اغلب شاعران کلاسیک فارسی نمود یافته و تأثیر بسزایی بر مخاطبان، و بر جریان فکری ایرانیان گذاشته است، بحث های کلامی مبنی بر عقل ستیزی به صورت خاص و فلسفه­گریزی یا فلسفه ستیزی در معنای عام آ...

طی سال­ های اخیر مطالعات بسیاری به­ منظور تجزیه و تحلیل ادوار مختلف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران براساس تئوری­ های شناخته شده در حوزه­ ی روابط بین­ الملل صورت پذیرفته است که هر یک در بردارنده نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند. در این میان سیاست خارجی «تعامل­ گرای ضد نظام هژمونیک»، در سال 1388 به­ عنوان گفتمان ، راهبرد و نقشه راه در سیاست خارجی ایران، توسط رهبر انقلاب مورد تأکید قرار گرفت. با توجه...

بررسی چگونگی حضور مذهب و بررسی نقش آن در دفاع مقدس مسأله اصلی این پژوهش است که پژوهشگر با انجام پژوهشی توصیفی و تحلیلی و گردآوری داده های مبتنی بر منابع کتابخانه ای و با به خدمت گرفتن نظریه گفتمان «لاکلا» و«موفه» درتلاش برای یافتن پاسخ آن برآمده است. در پاسخ به چگونگی حضور مذهب، داده های پژوهش نشان می دهند که گفتمان تشیع فقاهتی با ارایه اسطوره مطلوب خود و در شرایط بی قراری جامعه، توانایی جذب دا...

موضوع هسته‌ای به ‌عنوان مهم‌ترین مسئله سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در یک دهه گذشته، عرصه رقابت گفتمان‌های مختلف در این حوزه بوده است. انتخابات ریاست جمهوری خردادماه 1392 منجر به تحول گفتمانی در موضوع هسته‌ای گردید. در این انتخابات حسن روحانی به‌ عنوان حامل گفتمان اعتدال یا اعتدال گرایی توانست نظام معنای حاکم بر این گفتمان را عمومیت بخشیده و آن را هژمونیک نماید. از این رو، مقاله حاضر با استف...

هدف این مقاله کاربست نظریة "هژمونی" گرامشی برای بررسی رابطة نیروهای ملی و مذهبی، و شناخت شالودة اجتماعی روابط تعارض‌آمیز این نیروها در متن تحولات دورة نخست‌وزیری دکترمصدق است. این بررسی براساس شواهد و داده‌های تاریخی نشان می‌دهد منازعة نیروهای ملی و مذهبی بر سر هژمونی از عوامل مؤثر بر فروپاشی جبهة‌ملی و سرنگونی دولت دکترمصدق بود. از آن‌جایی‌که کشمکش‌های سیاسی به تنهایی نقش کلیدی نداشته‌اند، در ...

نظریه ثبات هژمونیک اولین بار در سال 1973 توسط چارلز کیندلبرگر در کتابی باعنوان ” جهان در رکود “ 1929 – 1939 مطرح گردید . وی در این کتاب مدعی شد در نظامبین الملل که بازیگران در صدد تامین منافع کوتاه مدت خود هستند برخلاف نظام رقابتی مدنظر آدام اسمیت تلاش بازیگران به خودی خود باعث ارتقاء رفاه و منافع اقتصادی همه آن هانمی شود . به عبارت دیگر کشورها در تعقیب منافع اقتصادی خود ممکن است از طریق اعمالس...

موضوع این تحقیق تقابل هژمونیک سه میدان مسلط منطقه‌ای یعنی ایران، عربستان و ترکیه در راستای منافع منطقه‌ای می‌باشد که بحران سوریه را به عنوان عرصه کنش اهداف منطقه ای، قلمداد کرده و درصدد سود حداکثری در آینده سوریه می‌باشند. فرضیه پژوهش با استعانت از راهبرد هژمونیک و تصویرسازی ژئوپلیتیکی میدان‌های مذکور از بحران سوریه و خلق یک برند جدید از ژئوپلیتیک مطمع نظر آنان است که در پاسخ به چگونگی تقابل را...

کشف علل جنگ در راستای درک بهتر و در صورت امکان جلوگیری از وقوع آن، یکی از عوامل پیش‌برنده دانش روابط بین‌المللی است. رفتار هژمون و دولت‌خواهان هژمونی، دستمایه اصلی نظریه‌های هژمونیک روابط بین‌المللی برای درک بهتر جنگ‌های هژمونیک، به ویژه جنگ‌هایی که میان هژمون مسلط و دولت چالشگر خواستار هژمونی است. در این راستا، هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی و نقد نظریات هژمونیک روابط بین‌المللی پیرامون جنگ عراق د...