آیین مربوط به هئومه و سومه به ترتیب ، یکی از آئی ن های محوری در ایران و هند روزگار باستانبوده است . این آئین به افشردن هئومه/سومه اختصاص داشته است . آن گونه که از اوستا و ریگ ود اپیداست صورت اول یۀ هئومه/سومه گیاهی بود که به سبب خواص آن مورد توجه بوده است .خاصیت این گیاه موجب شد تا به تدریج آئینی خاص برای آن به وجود آید . آئین تهی ۀ شرابهئومه/سومه با آداب و رسوم خاصی همراه بود . به قدری این آئی...

در گیتا که از مهمترین کتابهای دینی هند است، برای نخستین بار به خدای متشخص (personal) در قالب یا تجسد کریشنه اشاره می رود. کریشنه خدای متجلی است. خدای گیتا واحد و متعال است. خداوند دارای دو حال بی صفات (نیرگونه) و با صفات (سه گونه) است. در این کتاب مقدس هندوان به بحث دربارة وحدت وجود نیز پرداخته شده و گفته شده است که بهگودگیتا به آن خدای انتزاعی و عقلانی مورد اعتقاد اوپانیشاد چندان عنایتی ندارد،...

از دیوان بیشتر شاعران عهد غزنوی، دست نوشتة کهن و معتبری به دست نداریم. آنچه از آثار آنان به چاپ رسیده، غالباً بر اساس نسخه های متأخّر، تصحیح و عرضه شده است. در این چاپ ها به دلایل گوناگون خطاهایی راه یافته است که در لفظ و معنی، از صورت اصلی خود دور شده اند. از جملۀ این شاعران، فرّخی سیستانی است که در اهمّیّت و تأثیر او در شعر فارسی تردیدی نیست. ما در یک بررسی اجمالی با اتّکا به فرهنگ های کهن (لغت فرس...

انسان ها در طول تاریخ همواره به دنبال رسیدن به نجات و سعادت ابدی بوده اند و ازآن به تعابیر مختلف یاد کرده اند . هندوان نیز در پی اعتقاد به آموزۀ تناسخ وکرمه، این هدف رامترادف با مکشا یا نجات از چرخۀ سمساره و کرمه دانسته اند که روح در این حالت به اتّحاد غاییبا برهمن می رسد و می تواند سعادت و زندگی جاوید را تجربه کند . در این میان، اندیشمندانمکتب بهکتی با تکیه بر تعالیم بهگودگیتا (یکی از کتب مقدس ...

در طی سده ششم پیش از میلاد دو دین بزرگ در هند پدید آمد. آیین بودا 1 و جین 2، که تاثیر عمیقی بر فرهنگ و هنر هند از سده ی سوم پیش از میلاد تا سده ی هفتم میلادی داشت. به بیانی این دو فرقه در سیر مذهب هندوئیسم به ظهور رسیدند که به مسئله غامص زندگی هندوان یعنی نجات از قانون کرمه و رهایی از چرخه پیاپی تولد و مرگ (سمسارا)، هر یک با نگاهی متفاوت جداگانه پاسخی اندیشیده و به طرق مختلف سعی کرده اند آن معم...

کلیله و دمنه یکی از مهمترین و برجسته ترین و دلاویزترین نثرهای سنگین و رنگین و آراسته ادبیّات دری است که نصرالله منشی ـ یکی از بزرگان و پیرامونیان بهرام شاه غزنوی ـ آن را در نیمه اوّل سده ششم از تازی به فارسی برگردانید. البتّه اصل کتاب به زبان دیرین هندوان ـ سانسکریت ـ بود که پزشکی برزویه نام آن را در روزگار انوشیروان ساسانی به پهلوی برگردانده بود و سه سده بعد از آن، عبدالله بن مقفّع ـ مترجم دانشمند...

تعیین حد بهره‌برداری مجاز رویشگاه‌های مرتعی یکی از ملزومات اساسی به منظور محاسبه ظرفیت چرا در طرح‌های مرتعداری است. معیارها و شاخص‌های مختلفی به منظور تعیین حد بهره‌برداری مجاز رویشگاه‌های مرتعی ارائه و بکار گرفته شده است که سه معیار وضعیت مرتع، گرایش مرتع و حساسیت خاک به فرسایش، کاربرد بیشتری نسبت به دیگر معیارها دارد. بر همین اساس در پژوهش حاضر با مد نظر قرار دادن معیارهای ذکر شده، حد بهره‌بر...

مرگ به عنوان یکی از بزرگ­ترین رازهای وجود انسان، موضوعی است که در  ادیان سراسر جهان مورد توجه قرار گرفته است. نگرش بیش­تر این مکاتب به مرگ نگرشی دوگانه است که یا به جهان پس از مرگ اعتقاد دارد و یا اینکه مرگ را پایان زندگی انسان قلمداد می­کند. اما در تفکر هندی که بر پایه­ی تناسخ بنا شده است، انسان با مردن­های پی در پی که به زنجیره­ای از حیات­های مداوم پیوسته است، همواره در رنج بوده و تنها راه ره...

یهودیان ازجملۀ اقوامی هستند که در قلمروی امارت بخارا سکونت اختیار کرده و در گسترش روابط تجاری در آسیای مرکزی نقش عمده داشته‌اند. این قوم به‌دلیل سکونت در قلمروی امارت بخارا به «یهودیان بخاری» مشهور شده‌اند. در پیشرفت مناسبت‌های تجاری در امارت بخارا سهم هندوها نیز درخور توجه است. آن‌ها در شهرهای گوناگون آسیای مرکزی، خصوصاً امارت بخارا، نفوذ زیادی داشتند. در این مقاله نگارنده با بررسی سابقۀ سکونت ...