دیرگاهی است که جامعه شناسی وارد حوزه ی ادبیات شده است و جامعه شناسان، آثار ادبی اعم از شعر و داستان را با نظریات گوناگون خود بررسی می کنند، چرا که بسیاری از مسائل و مشکلات یک جامعه در آثار ادبی زمان خود بازتاب می یابد و این امر جنبه ی واقع گرایی اثر را افزایش می دهد. در همین راستا جامعه شناسی ادبیات بیانگر پیوند میان جامعه و آثار ادبی بوده است. صاحب نظران جامعه شناسی ادبیات به دو گروه عمده تقسی...

سوررئالیسم (فراواقعیت گرایی) مکتبی ادبی و هنری می-باشد که در قرن بیستم (1924) در فرانسه به وجود آمد.سوررئالیسم شیوه ابراز احساس و پنداری ناب می باشد که به هیچ وجه زمینه فکری قبلی، ملاحظه ی اخلاقی و قواعد هنری، ادبی و زیباشناسی در آن نباشد. هدف اصلی سوررئالیسم رهایی و آزادی کامل ذهن است. برای درک بهتر و روشن تر تحولات ادبیات داستانی، توجه به اتفاقات مهم فرهنگی-اجتماعی دوره های گوناگون ضروری است....

عنوان داستان، آستانه ی ورود به دنیای متن محسوب می شود و نقش دوگانه ای دارد، که چون رمزگان هرمنوتیکی عمل می نماید، گاه نوری بر دنیای متن می تاباند و گوشه ای از محتوای کلی آن را به نمایش می گذارد و با پوشاندن دیگر حقایق متن همچون حجابی بر جهان داستان قرار می گیرد و در ذهن مخاطب تنشی ایجاد می نماید که مخاطب را به منظور کشف آن به سوی متن می کشاند تا او خود، بتواند به زوایای پنهان جهان ذهنی نویسنده ...

صادق هدایت یکی از نخستین نویسندگان و پژوهش گرانی است که با فرهنگ عامّه ی مردم ایران برخورد علمی و دقیق داشت. وی ضمن پژوهش در فرهنگ عامّه (فولکلور) در داستان های خود نیز از این عناصر استفاده کرد و تصویری روشن از فرهنگ و آداب و رسوم سرزمین خود در آن ارائه داد. داستان های هدایت به عنوان مهم ترین بخش از آثار او و به عنوان یکی از نمونه های فرهنگی، تجلّی گاه بسیاری از عناصر فرهنگ عامّه است که با بررسی و ...

یکی­ از ­معیارهای ­سنجش­ارزش­ و ­دوام­ ادبیات­ داستانی،­تناسب ­میان«کارکرد­­عنصر­زبان»­با­ کاربران آن، یعنی«شخصیت­ های­ داستانی» ­است.­زبان با­ گزاره‏ های ­برون­ زبانی ­و­ اجتماعی ­از­ جمله: جایگاه اجتماعی، سن، جنسیت، تحصیلات، ­محیط، ­شغل­ و ­سلسله ­مراتب ­قدرت­کاربران­ رابطه ی­ تنگاتنگی دارد.آثار هدایت بخش جدایی ناپذیر­ از­ تاریخ ادبیات ­داستانی ­معاصر­ایران است.­نگاه ­اجمالی­ به مجموعه ‏ی ­دا...

یکی از مفاهیم مهم پساساختارگرایی، مرکززدایی یا انزوای سوژه است که تأثیر زیادی در جهت گیری مطالعات ادبی داشته است. برخلاف سوژۀ اومانیستی که به ابژه های پیرامون خود معنی می بخشد، سوژۀ پساساختارگرا مرکزیت خود را در جایگاهش از دست داده است و در معرض نوعی انزواست. سگ ولگرد هدایت، شرح انزوا و خاموشی یک سوژه- سگ به نام پات در یک روز پاییزی است، لذا بررسی نشانه شناختی این داستان از این جنبه درخور توجه ...

نشانه‏شناسی به مثابه نظریه‏ای ادبی در چند دهۀ آخر قرن بیستم توجهات زیادی را به خود جلب کرده و در برنامه‏های درسی و نظریۀ‏ انتقادی جایگاه ویژه‏ای یافته است. پژوهش حاضر نیز در پی آن است تا رویکردی نشانه‏شناختی را در تحلیل داستان کوتاهِ «داش آگل» از صادق هدایت به کار گیرد. هدف ما خوانش متن با استفاده از عناصر موجود در آن، برای دست یابی به معناهای آشکار و پنهان متن است. در این راه از کوچک‏ترین عناصر...

بوف کور ظرفیت­های متفاوتی در بررسی­های ادبی دارد که از جملۀ آنها می­تواند بررسی آن براساس دیدگاه­های دلوز و گتاری باشد. اندیشه­های ژیل دلوز، فیلسوف معاصر فرانسوی، در زمینه های علمی، فلسفی، هنری، نگرشی متفاوت پدید آورده است. از جمله میتوان به نظریۀ میل اشاره کرد که بر پایة آن، سرمایه­داری میل و تمنای افراد را کانالیزه، و به فضای روانی- اجتماعی ویژه­ای که قابل نظارت و کنترل باشد هدایت می کند تا ز...