نقش شاعر به عنوان واعظ و ناصح جامعه همواره مورد توجه ناقدین و ادب شناسان قدیم بوده است. شاعر گاه در ضمن پند و اندرز و حکمت به ارشاد مردم می?پردازد و گاه به مذمت و هجو ناهنجاری?ها و رذیلت?های اخلاقی روی می?آورد. از این روی می?توان ارتباطی مستقیم بین حکمت و هجو برقرار کرد که هدف در هر دوی آن?ها اصلاح جامعه و دعوت به آراستگی?به فضیلت?های اخلاقی است. حُطَیئه یکی از شاعران مخضرم است که علیرغم شهرتش به...

چکیده جریان بازگشت دوره‌ای نسبتا طولانی از ادبیات فارسی به ویژه شعر را شامل می‌شود که از اواخر عصر صفوی آغاز شده و به دوره‌ی مشروطه ختم می‌شود. گرایش به بی‌پردگی‌های زبانی، رکاکت لفظ و مضمون و به‌طورکلّی رعایت نکردن حدود ادب و اخلاق، از ویژگی‌هایی است که به شکلی برجسته و فراگیر در شعر شاعران مختلف این دوره روایی یافته و در دیوان‌های شعری به شکل هجو صاحب‌منصبان، نکوهش و استهزای...

کتاب انژنو اثر " فرانسوا ماری آروئه" فیلسوف وهنرمند سده ی هفدهم فرانسه است که بعدها نام "ولتر" را بر خود نهاد. ولتر با عملگرایی سیاسی- اقتصادی و قدرت سبکش در به کار بردن صناعات ادبی، استعاره و ایجاز توانست نامی از خود در تاریخ روشن گری فرانسه ثبت کند. انژنو یکی از چشم گیرترین آثاری است که می تواند نقش ادبیات را بر اوضاع سیاسی- اجتماعی کشوری نابسامان نشان دهد. در این کتاب داستان جوانی را می خوا...

مظفرالنواب به عنوان یکی از شاعران برجسته و سرشناس عراقی در حوزه ی نقد سیاسی و اجتماعی و یکی از یکه تازان عرصه ی هجو، جایگاه ویژه ای در ادبیات معاصر عراق دارد. وی که تجربه ی روزگاری پرفراز و نشیب در دوران بی ثباتی سیاسی و سپس فشار و تبعید را تجربه کرده است، خشمگین از ناکامی سران عرب در حل معضلات اجتماعی و سیاسی به ویژه مسئله ی فلسطین و تمایلات سازشکارانه ی آن ها و نیز ناتوانی توده ی عرب در حل مش...

چکیده نزار قبانی، به عنوان یکی از بزرگترین ادبای معاصر، در قلمرو پهناور ادب عربی، جایگاه ویژه و ممتازی را به خود اختصاص داده است. وی به دلیل طبع روان خود، توانست شعر را از طبقه ی اشرافی خارج کرده و جنبه ی عامیانه بدان ببخشد. نزار شاعری است که در وهله ی نخست، زن را موضوع اصلی اشعارش قرار داده، اما با گذشت زمان، شعر او مراحل مختلفی را سپری کرده و مضامین جدیدی به خود گرفت. سیاست، وطن، رثا، هجو و...

چکیده طنز و طنزگویی از انواع ادبی محسوب می شود که در دوره های مختلف و با شیوه های گوناگون کم و زیاد کاربرد داشته و تقریبا هیچ دوره ای در تاریخ ادبیات را نمی توان یافت که در آن به دلایل و انگیزه ها و اهداف مختلف اثری از آثار طنزآمیز وجود نداشته باشد. شاعران و نویسندگان از هر قشر و در هر درجه از بزرگی و معروفیت قرار داشته باشند و در هر موضوعی که به فعالیت بپردازند، قسمتی از آثار خود را به این نو...

تحقیق درباره شخصیّت های تأثیرگذار جهان اسلام در قرن اوّل هجری, علاوه بر نشان دادن اوضاع آن روزگار، اعم از اوضاع سیاسی، مذهبی، اجتماعی و ...زمینه تأمّل و عبرت گیری از گذشته را برای انسان، فراهم می آورد. مالک بن حارث نخعی(?-38یا37ق)، از فرماندهان بزرگ و شجاع سپاه امام علی (ع) است که در عصر جاهلی و اسلامی می زیست. نقش سیاسی او، بیشتر در زمان خلافت امام علی (ع) و جنگ های جمل و صفّین بروز یافت. او علاو...

اوحدالدین انوری شاعر قصیده‌سرای مشهوری است که شهرتش را بیشتر از قصاید مدحی کسب کرده‌است اما در قالب قطعه به مضامین دیگری نیز پرداخته که موعظه و اندرز و حکمت یکی از آن‌هاست. برخی از موعظه‌ها در شکل هجو، سؤالی و حکمت کوتاه بیان شده و اغلب آن‌ها هیأت خاصّی ندارد. مخاطب اندرزهای او نیز غالباً عموم هستند مگر اینکه به شکل هجو باشد و به شخص بخصوصی خطاب شده باشد که آن هم اندک است. بر اساس مضمون و محتوا م...

قصاید سنایی از نظر ارزش ادبی نه تنها با دیگر آثار برجسته او هم‏چون حدیقه‏الحقیقه قابل مقایسه است که با آثار پرآوازه زبان و ادب فارسی پهلو می‏زند. تنوع مضمون و محتوا در قصاید سنایی، پیوند اندام‏واری با معمّای چندگانگی شخصیت شاعر و افسانه‏های مربوط به او دارد. موضوعاتی که سنایی در قصاید خود درج کرده است، هم متنوع است و هم به ظاهر یک‏دست نیست. به همین خاطر ممکن است به ذهن مخاطب چنین خطور کند که مگر...

موید فی الدین (390 -470 هـ)، از جمله شعرای متعهد شیعی در قرن پنجم است که در دوره فاطمیان می زیسته و چندین سال در وزارت آنان به عنوان داعی در مناصب مختلف اداری، سیاسی، مذهبی و ...خدمت کرده است. دیوان او سرشار از مضامینی، در مدح و رثای اهل بیت (ع) و هجو دشمنان ایشان است و نشان از این دارد که، پرداختن به سیمای اهل بیت، وجهه همت او بوده است. خصوصیت بارز اشعارش، صدق عاطفه و اخلاص واقعی به خاندان پیا...