با ختم رسالت، انگاره ختم ارتباط انسان توسط فرشتگان با عالم غیب،گونه ای از تبیین حقیقت خاتمیت به شمار آمد؛ اما دلایلی استوار از وجود ارتباط میان انسان ها و خدا با واسطه فرشتگان گزارش می دهد. زیر بنای چرایی لزوم این پیوند به درک مسئله هدایت و جایگاه امام باز می گردد. وجود آموزه هایی در شیعه که به موضوع گفتگوی فرشتگان با پیشوایان آن و حتی دیگران تأکید دارد، در اولین مواجهه، این پرسش را مطرح می کند...

فصلنامه علمی- پژوهشی تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا(س) سال بیست و دوم، دوره جدید، شماره 7، پیاپی 87، پاییز 1391 ریشه‌های بحران در روابط امین و مأمون علی ناظمیان فرد در پی مرگ هارون‌الرشید در سال 193 هجری، خلافت عباسی به ورطه یک بحران سیاسی فرو غلطید و قلمرو آن با محوریت بغداد و مرو دو پاره شد.بیشتر تاریخ‌نگاران سده‌های آغازین اسلامی بر این باورند که تیرگی روابط میان امین و مأمون از...

پس از اصل توحید، «نبوت» جایگاه ویژه و نقش تعیین‌کننده‌ای در نظام فکری و اندیشه‌ دینی دارد. متکلمان مسلمان در مقام تبیین مفهوم نبی، به مؤلفه‌هایی چون هویت بشری، هویت واسطه‌ای و هویت اِخباری نبی اشاره کرده‌اند. متکلمان امامیه، بیش از متکلمان معتزلی و اشعری، به تعریف نبی اهتمام داشته‌اند و ازاین‌رو این مؤلفه‌ها در آثار کلامی امامیه با صراحت بیشتری واکاوی شده است. در این میان، تصریح متکلمان مسلمان د...

صدسال اول حکومت عبّاسیان حوادث سیاسی، آشوب‏های فرقه‏ای و قیام‏های خونینی را به دنبال داشت. در این میان بررسی شرح حال اعضای این خاندان و آشنایی بیشتر با جزئیات حیات سیاسی ایشان محقّق را با روند حوادثِ دوره عباسی آشناتر می‏کند. با لحاظ این مسأله که زنان در طول تاریخ جایگاه و سهم خاصی داشته‏اند این مقاله بر آن است تا به بررسی نقش و مقام یکی از مشهورترین زنان این دوره (زبیده خاتون) بپردازد. وی به عنوا...

چکیده ارائة تبیین عقلانی از فرایند وحی، دیدگاه شایعی است که توسط فیلسوفان اسلامی مطرح شده است. ابن سینا نیز با ارائة طرحی از نظام تعقل بشری تلاش کرد تا فرایند دریافت وحی توسط نبی را در چنین طرحی بگنجاند؛ اهمیت رهیافت ابن سینا در تبیین معرفتی وحی، در مواجهه با سایر رهیافت های فلسفی روشن می شود. به عنوان مثال فارابی نهایتاً وحی را به قوة متخیلة نبی مربوط می داند و تفاوت نبی با حکیم را در این می دا...

حکمت عملی بدون شک مهمترین دغدغ? فلسف? فارابی است. نتیج? واحدی که از کتب متعدد فارابی دربار? حکمت عملی بدست می آید، تأکید بر نقش أنبیاء و فیلسوفان در این عرصه است. فیلسوف و نبی با ورود به این عرصه و دست اندازی به ابعاد و زوایای حکمت عملی، در استکمال و غنای آن می کوشند. پرسشی که در این رساله ( با استفاده از روش کتابخانه ای – توصیفی ) به دنبال پاسخ آن هستیم این است که: فیلسوف و نبی چه جایگاهی در ح...

حضرت سلیمان یکی از پیامبران الهی بود که پس از پدرش داود به پیامبری رسید، بنده صالحی که مکرر به خدای خویش رجوع می کرد و از این روی خداوند در قرآن با نام اوّاب از وی یاد کرده است. در سوره های قرآن (17 بار) نام سلیمان آمده و مطالب مختلفی پیرامون زندگی و شخصیت آن حضرت آورده شده است. در سوره انبیاء حکم عادلانه سلیمان درباره قصه چریدن تاکستانی توسط گوسفندان ذکر گردیده است. در سوره (ص) وصف اسبانی بیا...

در عصر ارتباطات، آشنایی و شناخت پیروان ادیان از باورها، آموزه ها و سنت های دینی یکدیگر و یافتن نقطه های هم سو و ناهم سو رخدادی طبیعی و ناگزیر است که می تواند به نتایج مطلوبی منتهی شود. دستگاهها و ابزار اطلاع رسانی چنان گسترده و فراگیر شده که هیچ ساحتی از حضور آن بی بهره نمانده– درست یا نادرست-درباره ی همه مسائل بررسی و اظهار نظر شده است. آنچه در این وضعیت مهم است یافتن پایه و تکیه گاه استوار بر...

این پژوهش در چهار فصل با عنوانهای: -1 اعجاز و مفهوم غیب از دیدگاه لغویین، علما و کتب حدیثی -2 اخبار از اوضاع و احوال گذشته و گذشتگان (حضرت نوح (ع)، لوط (ع)، یوسف (ع) کفالیت مریم، ذوالقرنین) -3 اخبار از حال و مسائل مربوط به زمان پیامبر اکرم (ص) -4 گزارش از آینده و برخی از پیشگوییهای قرآن کریم بررسی می گردد. در فصل نخست به معنای اعجاز قرآن و وجوه آن، اخبار به غیب بعنوان یکی از وجوه به غیب از نظر ...