واقعه خیبر، جایگاهی برجسته، مهم و نمادین نزد شیعیان دارد. این واقعه در نسخه نگاره های ادوار گوناگون به شیوه های مختلف بازنمایی شده است. در این مقاله، سه نگاره فتح خیبر مربوط به دوره های تیموری (کلیات تاریخی)، ترکمن (خاوران نامه) و صفوی (فالنامه)، برمبنای گفتمان تشیع (دوازده امامی) بررسی و تحلیل شده اند. گفتمان تشیع، مجموعه ای منسجم از مفاهیم، باورها و روایت ها را دربرمی گیرد که اندیشه، احساس، گ...

نگاره های با موضوع معراج حضرت محمد (ص) و عیسی (ع) از مهمترین آثار تصویری با مضمون دینی در نقاشی های ایرانی و مسیحی است. هدف از بازگویی معراج این دو پیامبر (ص) در قرآن علاوه بر تکریم و بزرگداشت شخصیت آنها، اشاره به گوشه ای از قدرت بی پایان الهی است. مهمترین مساله مشترک بین هر دو عروج این است که هر دو آن بزرگواران در بیداری و با جسم و روح به معراج رفتند. این پژوهش بر اساس روش توصیفیِ تحلیلی و با ر...

انسان از بدو پیدایش، زندگی اجتماعی داشته و در فرایند زندگی اجتماعی خود، میراث های گرانبهایی به یادگار گذاشته است که مهمترین آنها، میراث فرهنگی و تمدنی اوست. دو نمونه از میراث فرهنگی او را نقوش سنگ نگاره ها و سفال ها تشکیل می دهند. یکی از فراوان ترین این نقوش، نقش بز کوهی است که در جای جای ایران به فراوانی یافت می شود. این پژوهش در جستجوی علت تداوم و حفظ این نقش در هنر باستان و دوام آن در سفالگر...

در آخرین صفحه های نسخه چاپ سنگی خمسه نظامی- که از سال 1264 هـ. ق به جا مانده است و در کتابخانه ملّی تهران نگهداری می شود- نگاره ای تحسین شدنی از میرزا علی قلی خویی، استاد چاپ سنگی دوره ناصری، وجود دارد. این نگاره که «چاپخانه» نام دارد، مراحل آماده کردن کتاب را از ابتدا تا آخرین مرحله که چاپ سنگی آن است، به طور مفصّل نشان می دهد. این نگاره، از نظر ساختار بصری، بیان محتوایی و ترکیب بندی خطی، به نگا...

نگاره معراج در «فالنامه تهماسبی» در عهد صفوی و با بیانی نمادین، به روایت‌ تصویریِ شیعی از این واقعه می‌پردازد. این نگاره، با ارائه تصویری متفاوت از معراج، برای اولین بار از آیکون ترکیبی «شیر و خورشید» برای نمایش پیامبر(ص) و امام علی(ع) بهره برده است. «آیکونولوژی» با اتخاذ رویکردی نظام‌مند، منطقی و چندوجهی، معانی نهفته در آثار هنری را تفسیر می‌‌کند. این پژوهش با همین رویکرد به تحلیل سه‌مرحله‌ای ج...

چکیده این تحقیق به منظور تحلیل آرای سید حسین نصر و هم اندیشان وی در مورد هنر انجام پذیرفته است. از آنجایی که آنها با مکتب سنت گرا شناخته می شوند، توضیحات مختصری درباره ی سنت و مکتب سنت گرایی نیز ارائه شده است. همچنین، به بیان تقسیمات و توضیحاتی که نصر از هنر ارائه می دهد، اعم از هنر سنتی و قدسی نیز پرداخته و سعی شده است تا با نگرشی متکی بر نظریات و تقسیم بندی وی از هنر، به تحلیل نگاره های ارزش...

هدف از نگارش مقالۀ حاضر بررسی ریشه های اندیشۀ تصویری شاعرانه در نگاره سازی پل کلی؛ با تأکید بر نگرش مارتین هیدگر در خصوص تفکر تأملی به مثابۀ اندیشیدن- در- رهایی و ظهور حقیقتِ وجودیِ موجودات است. لذا به منظور راه یافتن به کنه برداشت های هیدگر از خصلت شاعری به عنوان ذات هنر و ارتباطش با شیوۀ آفرینش های هنری پل کلی؛ در این نوشتار تلاش می شود به این پرسش اصلی پاسخ داده شود که با توجه به این که هیدگر ...

کاربرد نقوش جاندار مانند انسان در منسوجات دوره اسلامی موضوعی درخور توجه است. پارچه های بویهی و سلجوقی رواج این نقوش را در این دوره آشکار می سازند. این نوع نگاره ها منبع مناسبی برای دست یابی به ویژگی های منسوجات آن زمان هستند. برای بررسی، تعدادی از پارچه هایی که در آنها تصویر آدمیان موضوع اصلی طراحی پارچه قرار گرفته است، از منابع مختلف جمع آوری گردید. سپس با مقایسه نگاره ها سعی شد تا برخی از ویژ...

چگونگی بازنمایی بصری پوشش زنان در اجتماعات خصوصی و عمومی، با نظر به فرهنگ دینی اسلام و ادبیات ایران اسلامی در نگاره های ایرانی موضوع این مقاله است. روش تحقیق، خوانش نشانه های مشترک در زبَرمتن نگاره ها و تحلیل بینامتنی آنها، به منظور دریافت کارکرد نظام زبانی و موقعیت زمانی مربوط به آنها در خصوص پوشش زنان در نگاره ها بوده است. در این رویکرد، هر نگاره دارای نظام زبانی به هم پیوسته ای تلقی شد که نشا...

مقدمه: ماتریکس خارج سلولی بافت‌های طبیعی را می‌توان برداشت و به عنوان داربست زیستی برای بازسازی بافت‌ها و اندام‌ها بکار برد. در این مطالعه از ماتریکس سلول‌زدایی شده بافت لثه انسان، به عنوان داربستی جهت بررسی برهم‍کنش‍‌های هیستولوژیک میان سلول‌های بنیادی مزانشیمی گرفته شده از مغز استخوان رت ویستارو ماتریکس خارج سلولی بافت لثه‌ انسان، استفاده گردید. مواد و روش‌ها: برای وصول به این هدف، ابتدا با...