چکیده: یکی از مباحث بحث انگیز تاریخ ادبیات، شکل گیری و تثبیت مکتب بازگشت ادبی است. اوضاع سیاسی و اجتماعی در عصر افشاریه و زندیه، در روند شکل گیری اوضاع ادبی بسیار تأثیرگذار بوده است، به گونه ای که چهره های سرشناس این عرصه به ویژه در حوزه ی نثر بسیار اندکند. در این روزگار نثر فارسی مانند شعر، مجال تغییر و تحوّل پیدا کرد؛ این تحوّل با تقلید از نویسندگان قرن های ششم، هفتم و هشتم خود را نشان داد، در...

آنچه در این مقاله آمده ترجمه مدخل ویتگنشتاین از دایره المعارف فلسفه پل ادواردز به قلم نورمن ملکوم است. به دلیل مفصل بودن مقاله، قسمت زندگینامه و یکی دو مورد از مطالب را حذف شده است. در بخش اول، فلسفه متقدم یا نظریه تصویری زبان و در بخش دوم، فلسفه متأخر یا نظریه کاربردی در زبان مطرح شده است. قبلا تحقیقی به قلم مترجم این مقاله در همین موضوع در فصلنامه حوزه و دانشگاه شماره 24-25 منتشر شده است که م...

موضوع عقل، تعریف، ماهیّت و کارکرد آن در وجود انسان و جایگاهش در معارف بشری از مهمترین موضوعات دانش فلسفه است. فلسفة یونانی از طریق مدارسی چون جندی شاپور و ... به جهان اسلام راه یافت و موافقت ها و مخالفت هایی را در جهان اسلام برانگیخت. صوفیّان را باید از مخالفان یا منتقدان خرد فلسفی دانست. انتقادهای آنان در متون عرفانی اعم از نظم یا نثر به ویژه از قرن پنجم و ششم به بعد فزونی گرفت. به نظر می رسد صو...

0

سیر تاریخی نگارش کتب »وجوه و نظائر« مورد بررسی قرار گرفته است. دانش وجوه و نظائر یا چند معنایی واژگان قرآنی، از جمله انواع علوم قرآنی است که از سده های نخستین هجری مورد توجه و عنایت ویژه مفسّران پژوهان بوده و در این میان آثار بسیار برجای مانده است. این نگاشته ها گاه به صورت بخشی از تفاسیر یا کتب علوم قرآنی و یا به صورت تألیفات جدا گانه تدوین یافته است. علاوه بر نقش شگرفی که در فهم و تفسیر قرآن د...

لودیک یوزف یوهان ویتگنشتاین از زمرۀ فیلسوفان تحلیلی زبان به‌شمار می‌آید. او امور ماورای طبیعی از جمله اخلاق و دین را به فراسوی مرزهای زبان می‌فرستد و معتقد است که آنچه نمی‌توان دربارۀ آن سخن گفت، پس به‌ناچار باید سکوت کرد. سخنان وی در باب دین در دورۀ نخست فکری بسیار موجز، فشرده و گاه مبهم به‌نظر می‌آید و همین امر سبب شده است تا شارحان و مفسران ویتگنشتاین در باب جایگاه دین از منظر وی، دو موضع کا...

موضوع عقل، تعریف، ماهیّت و کارکرد آن در وجود انسان و جایگاهش در معارف بشری از مهمترین موضوعات دانش فلسفه است. فلسفة یونانی از طریق مدارسی چون جندی شاپور و ... به جهان اسلام راه یافت و موافقت‌ها و مخالفت‌هایی را در جهان اسلام برانگیخت. صوفیّان را باید از مخالفان یا منتقدان خرد فلسفی دانست. انتقادهای آنان در متون عرفانی اعم از نظم یا نثر به ویژه از قرن پنجم و ششم به بعد فزونی گرفت. به نظر می‌رسد صو...

پس از وقایع یازده سپتامبر سال 2001 هجمه علیه مسلمانان در رسانه ها و ادبیات غربی به شدت افزایش یافت. این هجمه عمدتا به شکل تصویر سازی های کاذب از مسلمانان صورت می گرفت. هر چند این تصویر سازی ها موضوع جدیدی محسوب نمی شد و سابقه ی دیرینه ای در فرهنگ غربی داشته است. غربی ها از قرن های گذشته اسلام و مسلمانان را به عنوان دیگری بازنمایی می کردند و هویت اروپایی خود را بر مبنای تقابل با اسلام قرار می دا...

در این رساله نظر و یتگنشتاین متقدم و متاخر در باب معنا مورد بررسی قرار گرفته است. مساله زبان و معنادار بودن آن مساله¬ای محوری در دو دوره¬ی فکری ویتگنشتاین است. ویتگنشتاین متقدم مسائل فلسفی را برخاسته از بدفهمی منطق زبان می¬داند و قصد دارد با تبیین درست منطق زبان میان آنچه می¬توان گفت و آنچه به بیان در نمی¬آید مرز بنهد و حدود جهان ما که منطبق بر حدود زبان ما است را مشخص کند. او برای این کار نظر...