چکیده با توجه به جایگاه ویژه روش شناسی در فهم معیارها و شیوه های صحیح کشف معرفت از منابع مربوط در هر علمی و با توجه به جایگاه قرآن در استنباط احکام شرعی به عنوان اصلی‌ترین منبع و اهمیت تفسیر فقهی به عنوان دانشی میان رشته‌ای، این مقاله با طرح ایده روش شناسی تفسیر فقهی شیعه، ضمن بر شمردن ویژگی های کلی تفسیر فقهی شیعه، به تقسیم‌بندی، بررسی و مطالعه مصداقی روش‌های متنوع استخراج احکام فقهی از آ...

  چکیده با توجه به جایگاه ویژه روش شناسی در فهم معیارها و شیوه های صحیح کشف معرفت از منابع مربوط در هر علمی و با توجه به جایگاه قرآن در استنباط احکام شرعی به عنوان اصلی‌ترین منبع و اهمیت تفسیر فقهی به عنوان دانشی میان رشته‌ای، این مقاله با طرح ایده روش شناسی تفسیر فقهی شیعه، ضمن بر شمردن ویژگی های کلی تفسیر فقهی شیعه، به تقسیم‌بندی، بررسی و مطالعه مصداقی روش‌های متنوع استخراج احکام فقهی از آ...

مسئلۀ این بحث، دست‌یابی به روشی قدم‌به‌قدم برای کشف معنای لغاتی است که در ادلۀ فقهی به‌کار رفته‌اند. در این بحث، با روش کتابخانه‌ای، پس از ارائۀ مبانی و پیش‌فرض‌های اصولِ ‌فقهی، مانند بررسی حجیت قول لغوی، ابتدا آسیب‌های محتمل در تحلیل لغوی برشمرده شده‌، سپس 13 گام اصلیِ دارای ترتیب، برای تحلیل رَوِشمند و حجیت‌دارِ یک لغت عرضه گردیده است. منابع لغویِ لازم به ‌ترتیبِ زمان معرفی شده‌اند، منابع پیرامونی ...

نهج البلاغه کتاب ارزشمند منسوب به علی (ع) است. دیدگاه فقیهان به عنوان منبعی برای استخراج احکام شرعی و قابلیت استناد فقهی به آن متفاوت است. این نوشتار با مطالعه تحلیلی- سندی، این دیدگاه ها را بررسی نموده و با توجه به فقدان ادله معتبر از سوی مخالفان، انتساب و صحت مطالب آن را اثبات کرده و نهج البلاغه را به عنوان یکی از منابع معتبر استنباط احکام فقهی معرفی می کند و در نهایت نکات فقهی نهج البلاغه را...

دادسراها و دادگاه‌های ویژه روحانیت علاوه بر این‌که صلاحیت رسیدگی به کلیه جرائم و اعمال خلاف شأن روحانیون را دارا هستند در موارد خاص، صلاحیت رسیدگی به دعاوی مدنی مطروحه بر علیه روحانیون را نیز دارند. با توجه به گسترش صلاحیت آن‌ها در رسیدگی به جرائم مختلف، و دعاوی مدنی و افراد تحت شمول و هم‌چنین فراز و فرود آن در مجموعه سال‌های فعالیت، از زمان تشکیل تاکنون، و مواضع و بازتاب‌های مثبت و منفی آن، در...

مال و ثروت در زندگی اجتماعی مانند خون است در بدن انسان. همانطور که بقاء حیات، به گردش خون در تمام بدن بستگی دارد، بقاء حیات اجتماعی هم نیاز به مال دارد جعل الله لکم قیاما؛ منابع مالی اسلام در دوره های نخستین اسلام شامل خمس، زکات، جزیه، خراج و... بودند که به تعداد انگشت شماری در جامعه اسلامی و قوانین آن نمود داشتند. اما چون در هریک از دولت ها تمام سعی دولت مردان این بود که توان مالی دولت را افزا...

بحث از حقیقت عقد و روشهای انشای آن از مباحث دامنه دار در منابع فقهی کهن و حاضر است. این نوشتار در پی آن است که دیدگاههای فقهی از گذشته تاکنون را در این باره و موضوعات پیرامونی آن مورد تحلیل قرار دهد. دستاورد اصلی آن اذعان به دگرگونی اندیشه فقهی و سیر آن از قالب گرایی افراطی گذشته تا روی آوردن به حقیقت و روح اعمال حقوقی و برجسته یافتن کارکردهای عرف و سیره عقلا در این میدان در دوران معاصر است...

      اصل عدم ولایت در فقه امامیه یکی از اصول مهم و اساسی است که ولایت هر انسانی بر دیگری را نفی می‌کند. در این میان ولایت بر صغیر از استثنائات این اصل است که نظر به شرایط خاص کودک مطرح شده است. با این حال عنصر مصلحت به‌عنوان امر محدود و مقیدکنندۀ ولایت و تصدی امور کودک ضروری است. مصلحت طفل را از نظر عمومیت داشتن یا شخصی بودن می‌توان به نوعیه و شخصیه تقسیم کرد. در متون فقهی مصلحت شخصیه مورد توج...

خلاصهسابقه و هدف: یکی از شیوه های ردیابی منابع مورد استفاده و ارزشیابی وضعیت بهره برداری از آنها تحلیل استنادی است و پایان نامه ها یکی از اسناد معتبر و کارنامه فعالیتهای علمی- پژوهشی هر دانش آموخته ای بشمار می آیند. نظر به اهمیت دسترسی و استفاده از منابع فقهی یا دیگر منابع مذهبی در زمان تدوین پایان نامه ها، این مطالعه به منظور بررسی میزان استفاده از قرآن یا دیگر منابع فقهی در پایان نامه های دان...