وقتی از بلاغت در سدۀ هشتم هجری و هم‌زمان با دورة رواج سبک عراقی در شعر پارسی سخن به‌میان می‌‌آید توجه به شرف‌الدین رامی و تألیفات بلاغی وی ناگزیر است. از رامی سه اثر در بلاغت بر جای مانده است: تحفة‌الفقیر یا بدایع‌‌الصنایع، حقایق‌‌الحدایق، و انیس‌العشاق. مشخصة کلّی این آثار، مانند دیگر آثار بلاغی سده‌‌های هفتم تا نهم هجری، عمدتاً، تقلید‌‌ها و تحریر‌‌هایی است از کتاب‌‌های بلاغی پیشین، یعنی آثار را...

چکیده کتاب های عربی علوم انسانی دوره ی دبیرستان دارای اشکالاتی در بخش صرف و نحو و بلاغت می باشند که به بعضی موضوعات صرفی و یا نحوی بسیار پرداخته شده است و در بعضی موارد هم دارای اشکالاتی است که کار تفهیم و آموزش را برای معلّم و دانش آموزان مشکل می کند و گاهی مواقع به علت عدم توجّه به بعضی قواعد صرفی و نحوی دانش آموزان را در کنکور دچار مشکل می کند که به علت عدم کاربرد قواعد صرفی و نحوی و بلاغی در...

یکی از موضوعات اصلی بلاغت، استعاره است؛ مبحثی که همیشه ذهن بلاغیون را به خود معطوف کرده و محققان این حوزه به پژوهش در جوانب آن پرداخته­اند. این روند در روزگار ما  پویاتر شده و پژوهشگران از چشم­اندازهای متفاوتی بدان توجه کرده­اند. پژوهش در جوانب استعاره نشان می­دهد محققان اضلاع آن را گاه با دیگر مباحث بلاغی در هم آمیخته­اند و  گروهی نیز بی توجه به موضوع، نظر دیگران را تکرار کرده اند. ازجمله مباح...

شعر دفاع مقدس به آن دسته از شعرهای جنگ اطلاق می شود که در آن ها به دیده تقدس به دفاع مردمیِ ایرانیان در مقابل جنگ تحمیلیِ هشت ساله عراق علیه ایران نگریسته شده است. این شعر در طول حیات سی ساله خود حجم زیادی از اشعار فارسی را به خود اختصاص داده است. رساله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که شعر دفاع مقدس از نظر فنی و بلاغی در چه سطحی قرار دارد و نقاط ضعف و قوّت آن کدام است. نخستین سروده های دفاع مق...

وقتی از بلاغت در سدۀ هشتم هجری و هم زمان با دورة رواج سبک عراقی در شعر پارسی سخن به میان می آید توجه به شرف الدین رامی و تألیفات بلاغی وی ناگزیر است. از رامی سه اثر در بلاغت بر جای مانده است: تحفة الفقیر یا بدایع الصنایع، حقایق الحدایق، و انیس العشاق. مشخصة کلّی این آثار، مانند دیگر آثار بلاغی سده های هفتم تا نهم هجری، عمدتاً، تقلید ها و تحریر هایی است از کتاب های بلاغی پیشین، یعنی آثار رادویانی،...

شیخ اوحدالدین یا رکن الدین بن حسین اوحدی مراغی (م: 738‏هـ ق)، شاعر و عارف اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم است که کلیات وی را مجموعه غزلیات، قصاید، قطعات، ترجیعات، رباعیات و هم¬چنین دو مثنوی با نام ده¬ نامه (یا منطق العشاق) و جام جم تشکیل می¬دهد. در دیوان اوحدی مراغی بیش از 870 غزل وجود دارد که از جنبه‏های مختلف سزاوار بررسی و توجه بیشتر هستند. یکی از این جنبه‏ها سبک‏شناسی است که اهمیت آن بر کسی...

نقد بلاغی از جمله نقدهای تپنده و پویایی است که در بوستان ادب فارسی وجود دارد و در سایة این ابزار مهم، می¬توان بر مباحث و نهفته های درونیِ¬ تفکّر شاعر و نویسنده ره یافت. بررسی ادبیّت هر متن و شناخت آن بیشتر با بلاغت شعری است که نمایان می¬گردد و با کمک همین نقد است که می¬توان بین اثری با اثر دیگر تمیز نهاد. بررسی بلاغی شاعران از دیرباز تنها در شناخت صنایع آنها منحصر می¬گشته است و بررسی تحلیلی¬ای که ...

درگستره ی زبان و ادب فارسی، در زمینه ی بلاغت، آثار فراوانی پدید آمده است . اگر چه آثاری چون ترجمان البلاغه، حدائق السحر، المعجم، کنزالفواید، معیار جمالی ، حقایق الحدایق و... مجموعه ای از رساله هایی را تشکیل می دهند که در این زمینه، برای ما بازمانده است -علی رغم تلاش های مولفان- تحول جدی در این فن روی نداده است در نیم قرن اخیر، در این باب، مطالبی جسته وگریخته نوشته شده، که البتّه تغییری در اصول آ...

در این مقاله، پس از بیان تعریفی تکمیلی از دانش معانی، بیت معروف «میازار موری که دانه‌کش است / که جان دارد وجان شیرین خوش است » با ضبط دیگری از آن که در شاهنامه تصحیح جلال خالقی مطلق آمده است (مکش مورکی را که روزی کش است / که او نیز جان دارد و جان خوش است) مقابله و با توجه به مقتضای حال مخاطب، گوینده و نوع ادبی حماسه، دلایل بلاغی رجحان ضبط اخیر در بافت شاهنامه بیان شده است. در پایان نیز بر این ن...

این مقاله درصدد است ویژگی‌های بلاغی و سبک‌شناسی رباعیات حافظ را بررسی کند. این قالب ادبی، در دیوان حافظ، سهم عمده و بسزایی را به نسبت غزلیات ندارد، اما ازآنجاکه این شاعر پرآوازه، روح و عصارۀ تعدادی از درونیات و نفسانیات خود را به صورت این قالب دمیده، به جای خود درخور توجه است. با فرض صحت انتساب، سعی شده‌است رباعیات حافظ از دیدگاه‌هایی چند همچون بررسی محتوا، تصویرسازی، صنایع ادبی، زیبایی‌شناسی م...