سکوت ارتباطی و کارکرد آن از مباحث نوینی است که در زبان شناسی ادبی برای مطالعه و بررسی متون مختلف به آن توجه می‏شود. این مقاله باتوجه‏ به نقش ها و کارکردهایی که رومن یاکوبسن برای هرکدام از عناصر ارتباطی کلام لازم می داند، به بررسی سکوت بلیغ و کارکردهای آن در غزلیات شمس به منزلۀ عنصر غیابی معنادار که ردّی از آن باقی می ماند، می پردازد. پرسش این پژوهش چگونگی عملکرد نقش های شش گانۀ سکوت در برابر گفت...

این جستار، دعای سال نو را به منزلة اثری ادبی در نظر می گیرد. ابتدا به چند الگوی ارتباطی از جمله الگوی یاکوبسن، اشاره می شود. در این الگوها جایی برای موقعیت ارتباطی دین شناختی متصور نیست. این مقاله سرآغاز ورود به حیطة گفتمان دینی از جمله ادعیه است. ابتدا از پیشینة ادعیه به منزلة آثار ادبی سخن به میان می آید. بعد، به ویژگی های زبان ادعیه اشاره می شود. سپس نقش شعری دعا در پرتو ساختار و کارکرد زبان...

سکوت ارتباطی و کارکرد آن از مباحث نوینی است که در زبان‌شناسی ادبی برای مطالعه و بررسی متون مختلف به آن توجه می‏شود. این مقاله باتوجه‏ به نقش‌ها و کارکردهایی که رومن یاکوبسن برای هرکدام از عناصر ارتباطی کلام لازم می‌داند، به بررسی سکوت بلیغ و کارکردهای آن در غزلیات شمس به‌منزلۀ عنصر غیابی معنادار که ردّی از آن باقی می‌ماند، می‌پردازد. پرسش این پژوهش چگونگی عملکرد نقش‌های شش‌گانۀ سکوت در برابر گفت...

حدیقه اولین منظومه مهم تعلیمی- عرفانی در زبان فارسی است. سنایی در این اثر ارزشمند، علاوه بر پرداختن به موضوعات عرفانی و بیان معارف اسلامی، از حکایت و داستان برای مستند و مستدل ساختن مطالب و قابل فهم ساختن آن ها برای عامه استفاده کرده است. در این مقاله، برای رسیدن به پاسخ این پرسش که حکایات حدیقه، چه نقشی در تحقق اهداف تعلیمی این منظومه عرفانی دارند؛ الگوی ارتباطی رومن یاکوبسن، ادیب و زبان شناس ...

فضای سیاسی حاکم بر روسیه در دهه ی 1920 و مخالفت آشکار حکومت شوروی با جنبش صورتگرایی عرصه را بر دست اندرکاران محافل مسکو و پطرزبورگ تنگ کرد. در نتیجه برخی از فعالان این انجمن ها از روسیه خارج شدند. از جمله رومن یاکوبسن (1982-1896) که در سال 1920 روسیه را به مقصد پراگ ترک کرد. حلقه ی زبان شناسی پراگ در سال 1926 به همت رومن یاکوبسن و تنی چند از زبان شناسی چک تشکیل شد. این محفل نقش بسزایی در روند ح...

«شکست در ارتباط»، خودمحوری و تخاصم از خصلت های ارتباط در زندگی روزمرۀ سیاسی و اجتماعی مدرن به شمار می آید. جنگ و تهدید، گزینۀ اول انسان مدرن در مواجهه با دیگران است. جان لاک ـ فیلسوف انگلیسی ـ انگارۀ تجربه گرایانۀ ارتباطات را تئوریزه کرد و بر این اساس، شکست ارتباطات را کشف کرد. جان لاک در جستاری در باب فاهمۀ بشری با تغییر معنای ارتباط، آن را به امری فردی و شخصی تبدیل نمود. پرسش این تحقیق آن است...

حدیقه اولین منظومه مهم تعلیمی- عرفانی در زبان فارسی است. سنایی در این اثر ارزشمند، علاوه بر پرداختن به موضوعات عرفانی و بیان معارف اسلامی، از حکایت و داستان برای مستند و مستدل ساختن مطالب و قابل فهم ساختن آن ها برای عامه استفاده کرده است. در این مقاله، برای رسیدن به پاسخ این پرسش که حکایات حدیقه، چه نقشی در تحقق اهداف تعلیمی این منظومه عرفانی دارند؛ الگوی ارتباطی رومن یاکوبسن، ادیب و زبان شناس ...

امروزه حضور گستردة رسانه‌های جمعی در جهت‌دهی به افکار عمومی جهان از واقعیت‌های انکارناپذیر بوده که دنیای معاصر را تحت تأثیر قرار داده است. این معنا تا بدانجا پیش رفته که عصر حاضر را عصر رسانه‌ها نامیده‌اند. در این میان پرداختن به فریضة امر به معروف و نهی از منکر با توجه به جایگاه ممتاز آن در دین مبین اسلام و همچنین در بین سایر فرایض دینی برای رسیدن به رسانه‌های مطلوب اسلامی حائز اهمیت است. بر ا...

زبان مجموعه­ای از نشانه­ها، دال­ها و مدلول­هاست که در انسجامی خاص، زمینه­ساز آفرینش ادبی و ارائه دهندۀ افکار بدیع می­شود. فردوسی در پهنۀ حماسه در برخی از داستان­های شاهنامه از جمله داستان «اردشیر و کرم هفتواد» با زبان اسطوره، رمز و تمثیل سخن می­راند که این، ویژگی خوانشی متفاوت و چندلایه از آن پدید آورده است. این پژوهش، ضمن تحلیل نقش­های زبانی و عناصر ارتباطی بر پایۀ الگوی ارتباط کلامی یاکوبسن، ...