کشور افغانستان در ناحیه‌ای قرار دارد که می‌توان آن را به لحاظ سیاسی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و ژئوپلیتیکی در زیرمجموعه چند سیستم منطقه‌ای از جمله آسیای‌مرکزی، خاورمیانه و جنوب آسیا جای داد. هرچند اصلی‌ترین منطقه‌ای که افغانستان در زیر مجموعه آن قرار می‌گیرد آسیای‌مرکزی است. اما رقابت شدید میان هند و پاکستان باعث ورود کابل به معادلات منطقه‌ای آسیای‌جنوبی شده است. از سوی دیگ...

امنیتی ساختن، نظریه ای است که از سوی مکتب کپنهاگ به منظور تحلیل مسائل امنیتی ارائه شده است. این نظریه بر اساس مفهوم اقدام گفتاری شکل گرفته و معتقد است که امنیت مفهومی مبتنی بر زبان می باشد و صرفاً پس از اظهارشدن به وجود می آید. نظریه امنیتی ساختن با طرح مفاهیمی همچون بازیگر امنیتی ساز، زمینه و مخاطب، مسائل مختلف مرتبط با این نظریه را در این چارچوب مورد بررس قرار می دهد. این نظریه بیشتر بر پایه م...

چکیده امنیت خلیج فارس، از مسائل اساسی بین المللی، منطقه ای و ملی کشورهای منطقه و به ویژه ایران اسلامی است. کشور ما به دلیل وابستگی شدید به درآمدهای نفتی و واردات کالاهای صنعتی با وجود داشتن حداکثر طول سواحل در خلیج فارس از طرفی عامل تعادل در برقراری ثبات و امنیت منطقه ای است، به طوری که امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و منطقه تفکیک ناپذیرند. از طرف دیگر مطالعات انجام شده نشان می دهد که کشورهای ا...

مکاتبامنیتیمجموعه ایازنظریاتورهیافت هایتبیین کنندةمفهومامنیت،مبتنی بربنیان هاینظریهستی،معرفتوانسان شناختیمختلف،روایت هایمختلفیازامنیت، ویژگی هاومختصاتآنبهدستداده اند. تأثیرگذارینظریه هادرسیاست هاوسیاستگذاری هایامنیتی،لزومبررسیو نقدایننظریاتراایجابمی کند .زمینةپایگیجغرافیاییو ایدئولوژیکدرچارچوبپارادایمهستی شناسیومعرفت شناسیمدرن، تفاوتماهویدردرک معنایامنیتدرجهانتنوعاتهستی شناختیوانسان شناختیایجاد...

در این مقاله، از مفهوم «ژئوپلیتیک پُرخطر» برای تبیین خطرات امنیتی محیط خارجی جمهوری اسلامی ایران و پیامدهای ناشی از آن استفاده شده است. استدلال مقاله این است که امنیتی شدن فضای پیرامونی ایران بعد از وقوع انقلاب اسلامی، ناشی از تحولات محیط ژئوپلیتیک این کشور است. در راستای استدلال فوق به مواردی از جمله فرارسیدن نقطۀ اوج تولید نفت، ظهور ژئوپلیتیک شیعه، گسترش تروریسم در خاورمیانه، تداوم مناقشه اعرا...

منطقه خلیج فارس به دلیل موقعیت های ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک دارای اهمیت بین المللی بسیاری بوده است و این مسئله باعث افزایش حضور قدرت های فرا منطقه ای در این منطقه در طول سالیان متمادی گردیده است. در این راستا امنیت خلیج فارس از مسائل اساسی بین المللی، منطقه ای و ملی کشورهای این منطقه محسوب می شود. هدف کلی پژوهش حاضر بررسی سیاست های امنیتی ایالات متحده در خلیج فارس از سال 1968 تا 20...

با توجه به عضویت روسیه در شورای امنیت سازمان ملل متحد، قدرت هسته ای، هم جواری و درگیر بودن در عرصه گسترده ای از جغرافیای جهان (از ژاپن، چین، آسیای مرکزی، خاورمیانه، دریای سیاه، شرق اروپا، تا حوزه بالتیک) و نیز امکان حمایت و تقویت نظامی گروه ها و حکومت های مختلف، هنوز هم تاثیرگذاری دوری و نزدیکی روسیه در مناطق مختلف جهان به ویژه در حوزه قفقاز جنوبی غیرقابل انکار است. مجموعه ایی از منافع امنیتی و...

خاورمیانه از آن دسته مناطقی است که بیشتر از آنکه دارای همگرایی منطقه ای باشد، مشخصه دائمی آن منازعه و کشمکش است. ازجمله بحران ها و منازعات در این مجموعه امنیتی، منازعات داخلی سوریه و عراق است که می تواند بر روند و تکامل مجموعه امنیتی خاورمیانه تأثیرگذار باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر منازعات داخلی سوریه و عراق بر تکامل مجموعه امنیتی خاورمیانه است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که منازعات...

سه کشور قفقاز جنوبی یعنی گرجستان، جمهوری  آذربایجان و ارمنستان در منطقه ای پیچیده و بی ثبات قرار دارند که تقاطع مسیر اروپا، آسیا، خاورمیانه است. این کشورها از دوران حاکمیت اتحاد جماهیر شوروی آسیب‌های عمیق تاریخی مشترکی دارند. دوره شوروی تجربه بدی برای این کشورها بود. مدیریت نادرست اقتصاد، فساد، مشکلات اجتماعی، نهادسازی ضعیف، گرایش‌های متعارض به اقتدارطلبی و اصلاح، اختلاف‌های قومی، ناآرامی‌ه...

روابط بین الملل در عصر جنگ سرد تصویری متصلّب از نهادهای امنیتی حاصل می کرد، چراکه تصور نهادهای بین الملل همچون تصور سایر پدیده های روابط بین المللی ریشه در معادلات سیاسی- ایدئولوژیک دنیای دوقطبی داشت. با پایان یافتن جنگ سرد و گذار از چشم انداز خردگرایی به چشم انداز تأمل گرایی این فرصت فراهم آورد که نظریه پردازی دربارۀ نهادهای امنیتی تحول یابد. این امر بیش از پیش در خصوص نظریه های طرح شده در خصوص...