قصیده اولین قالب شعری است که شاعران ایرانی در آن به طبع آزمایی پرداخته­اند. علی­رغم فراز و فرودها، تا عصر مشروطه این قالب (در کنار غزل و مثنوی) همواره قالبی هنجار و مشروع بوده است؛ تا اینکه با ظهور طلیعۀ تجدد و انقلاب مشروطیت به ناگاه قصیده و درونمایۀ اصلی­اش، مدح، با انتقادات تندی از سوی روشنفکران و شاعران این دوره چون آقاخان کرمانی، آخوندزاده، تقی رفعت و... مواجه گردید و یکباره به قالبی ناهنج...

پژوهش حاضر با هدف آشکار ساختن تفاوت های نظام آهنگ زبان فارسی و نظام آهنگ زبان ژاپنی، برای استفاده در گستره های زبان شناسی مقابله ای و آموزش زبان انجام پذیرفت. نخست یک توصیف مرجع از نظام آهنگ هریک از دو زبان در چارچوب نظریه تحقیق برگزیده شد و نظام آهنگ دو زبان در قالب این دو توصیف مطالعه و مقابله شد و تفاوتی ساختاری بین دو زبان در قالب یک فرضیه برای تحقیق مطرح شد که عبارت بود از وجود تکیة زیر و ...

گسترده‎ترین حیطه‎ زبان حیطه‎ای است که زبان با زمینه‎های بیرون از خودش مرتبط می‎شود. به این اعتبار زبان بر برخی از عوامل محیطی تأثیر می‎گذارد و از بعضی از آنها تأثیر می‎پذیرد. یکی از مهم ترین این زمینه ها حوزه تعلیم و تربیت است. در این مقاله با به کارگیری روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی، ضمن معرفی رشته جدیدی که در دانشگاه های بزرگ جهان دایر است، به سودمندی راه اندازی آن در جهت توسعه مطالعات زبانی با ت...

چامسکی و جرجانی در تعریف زبان بر لزوم اسناد و انطباق مجموعه واژگان بر قواعدنحوی تأکید می کنند. از سویی زبان در نظر هردو نه نظام صوری دستور زبان؛ بلکه قواعد تولید و درک گفتار در ذهن اهل زبان است؛ بنابراین توقع وجود رابطه میان خصوصیات ذاتی ذهن و مشخصه های زبانی بسیار طبیعی می نماید. این ارتباط در نظرات جرجانی به نحوه تولید و ادراک گفتار در ذهن محدود می شود؛ اما چامسکی به دنبال شناخت ماهیت ذهن به ...

در پژوهش حاضر که پژوهشی نظریه بنیاد و داده بنیاد است ضمن معرفی نظریه صرف طبیعی، نظام تصریفی زبان فارسی را طبق اصل تجانس نظام، یکی از اصول مطرح در نظریه وابسته به نظام این نظریه مورد بررسی قرار گرفته است. نگارندگان ضمن ارائه ویژگی های منحصر به فرد وندهای تصریفی و تجزیه و تحلیل آن ها بر اساس پنج ویژگی که در این اصل مطرح شده (وجود نظام های مقوله ای و مقولات، وجود صورت های تصریفی متصل به پایه، وجود...

شعر دارای ویژگی‌های مختلفی از قبیل وزن و آهنگ و قافیه و صور خیال است. هریک از این ویژگی‌ها به گونه‌‌ای معرف هویت شعرند. در این مقاله، به ویژگی‌ها و تفاوت‌ها و شباهت‌های نظام عروضی و نیز وزن و آهنگ شعر در دو زبان روسی و فارسی پرداخته شده‌است. ازآنجاکه این بُعد از ویژگی‌های شعر در زبان روسی، در کشور ما بدان اندازه که باید، بررسی نشده، با هدف آشنایی هرچه بیشتر با زبان شعر، چنین پژوهشی انجام یافته‌ا...

تأثیر دراز مدت بازخورد دستوری نوشتاری مورد مطالعة تجربی دقیق قرار نگرفته است و قسمتی از این مسئله به جاذبة شهودی این نوع بازخورد برمی گردد. تحقیقات معدودی که در زمینة بازخورد دستوری نوشتاری انجام گرفته اند، تأثیر مثبتی برای این نوع بازخورد پیدا نکرده اند (تراسکات، 2007). با این وجود، تعدادی از تحقیقات اخیر تأثیر مثبتی برای بازخورد دستوری گزارش کرده اند. تحقیق حاضر تلاشی است در جهت بررسی تأثیر د...

پژوهش حاضر با هدف آشکار ساختن تفاوت‌های نظام آهنگ زبان فارسی و نظام آهنگ زبان ژاپنی، برای استفاده در گستره‌های زبان‌شناسی مقابله‌ای و آموزش زبان انجام پذیرفت. نخست یک توصیف مرجع از نظام آهنگ هریک از دو زبان در چارچوب نظریه تحقیق برگزیده شد و نظام آهنگ دو زبان در قالب این دو توصیف مطالعه و مقابله شد و تفاوتی ساختاری بین دو زبان در قالب یک فرضیه برای تحقیق مطرح شد که عبارت بود از وجود تکیة ‌زیر و...

برخی از زبان ها که نظام حالت نمایی آشکار مفعول های مستقیم دارند، همه مفعول ها را به شیوه یکسان نشان نمی دهند و تنها حالت زیرمجموعه ای از مفعول های خود را بسته به ویژگی های معنایی و کاربردی آن نشان می دهند؛ این پدیده، مفعول نمایی افتراقی نامیده می شود. ویژگی های مرتبط با مفعول نمایی افتراقی شامل جانداری و معرفگی مفعول های مستقیم است. در این مقاله مفعول نمایی افتراقی در سه زبان ایرانی نو شمال غرب...