یکی از آزمایش های موید نسبیت عام، توضیح حرکت تقدیمی غیر عادی حضیض سیارات می باشد. قبل ازظهور نظریه نسبیت عام تلاش های زیادی برای توضیح و تفسیر این مسئله، در چارچوب فیزیک نیوتنی و نسبیت خاص، صورت گرفت که هیچ یک مورد تأیید همگانی قرار نگرفت. با ظهور نسبیت عام تمام روش های دیگر برای توضیح پیشرفت غیر عادی حضیض کنار گذاشته شد. اما با به دست آمدن شکل خطی معادلات میدان اینشتین در حد میدان های ضعیف به ...

ما در این رساله به بررسی نسبت میان نیهیلیسم و نسبیت اخلاقی پرداخته ایم؛ بررسی اینکه نیهیلیسم و نسبیت اخلاقی هر کدام چه معنایی دارند و آنگاه با نظر به معنای هر کدام ، چه نسبتی میان آنها برقرار است. نخست سه معنا از نیهیلیسم را بدست داده ایم و آنگاه هر کدام از این سه معنا از نیهیلیسم را به ترتیب در فلسفه های نیچه، هایدگر و سارتر بررسی کرده ایم و آنگاه نسبت هر کدام را با نسبیت اخلاقی ای که در فل...

این مقاله با شرح دیدگاه کواین در وجودشناسی که به صورت منطقی در قالب التزام وجود شناختی ارائه می شود،حیثیت نظری موجودات را درنسبت با نظریات علمی بررسی می کندو از رهگذر نقشی که توابع نماینده ایفا می کنند،به نوعی نسبیت درحوزه وجود شناسی می رسد،که کواین از آن به «نسبیت وجود شناختی»تعبیر می کند و روی دیگر آن ساختار گرایی علمی است.اگرچه این نسبیت و ساختار گرایی ضدواقع گرایی به نظر می رسند،کواین در فل...

اصل حرکت جوهری نظریۀ فلسفی بنیان‌برانداز و حتمی‌ای بوده است که در عین این‌که مخالفت‌های بسیاری برانگیخته است، سرانجام، در جمع فیلسوفان مسلمان - و به‌ویژه شیعی - دو سه سدۀ اخیر عموماً مقبول افتاده است. نظریۀ نسبیت انیشتین نیز نظریۀ علمی بنیان‌برافکن و مهمی بوده است که باز، به‌رغم مخالفت‌های فراوانی که در میان فیزیک‌دانان پدید آورده است، بالاخره در عالَم فیزیک ریاضی تثبیت شده است. نویسندة محترم مق...

هدف از این نوشتار، به دست دادن نظر قرآن درباره نسبیت فرهنگى است. در این بحث درون دینى، روى سخن با کسانى است که مدعى هستند قرآن نسبت به فرهنگ‌هاى مختلف، به ویژه ادیان، نظرى مطلق ندارد، و حتى راه هر یک از پیامبران به صورت نکره )صراط( است، و نه »الصراط المستقیم«، این یعنى وجود راه‌هاى راست، نه راه راست. نویسنده برخى از آیاتى که نسبیت فرهنگ‌ها را مى‌رسانند نقل کرده و سپس به آیاتى پرداخته که مدعیات ...

بدون شک ویتگنشتاین در اندیشة متفکران و فیلسوفان دین­شناس در قرن بیستم تأثیر مهمی گذاشته است و لذا تفاسیر، تحلیلها و دیدگاههای متعددی با تکیه بر آثار او به یادگار مانده است. آن چه در این نوشتار دنبال می­کنیم، صرفاً تمرکز بر تفسیرهای دیدگاههای ویتگنشتاین در بحث او از مقولة دین و دین­باوری است. مهم­ترین مشکل پیروان و مفسران ویتگنشتاین در این موضوع فرورفتن در ورطة نسبیت مطلق است. برخی از این دیدگاهه...

مقال? حاضر به شرح تحلیلی اثری برجسته از «ام. سی. اشر» نقاش معاصر هلندی (1898- 1972میلادی) می‎پردازد. در تحلیل این اثرِ هنر مدرن در دوران معاصر که «نسبیت»، نسبی بودن هر اصل، واقعیت یا حقیقتی، نام دارد تلاش می شود تا با اتکا به خود اثر و دقت در تمامی اجزا و زوایای آن، نیت های نقاش کشف و بیان شود. به این ترتیب جستجو در «نسبیت» همانا جستجو در پیوند میان اندیشه و عمل هنرمند است. روش به کار گرفته شده ...

از زمانی که دیلتای بین تبیین و فهم و در نتیجه بین علوم انسانی و علوم طبیعی تمایز نهاد، گرایشی نسبیت گرایانه را دامن گیر فهم، به عنوان روش علوم انسانی ساخت. البته خود دیلتای بر این امر واقف بود و کوشید تا بر این نسبیت گرایی فائق آید، اما راهکار او مورد وفاق واقع نگشت. گادامر با طرح گفتمان بین فاعل شناسا و متعلق شناخت (موضوعات علوم انسانی)، در واقع خواست تا ذهنیت را با ذهنیت محدود کند و از این طر...

اصل حرکت جوهری نظریۀ فلسفی بنیان برانداز و حتمی ای بوده است که در عین این که مخالفت های بسیاری برانگیخته است، سرانجام، در جمع فیلسوفان مسلمان - و به ویژه شیعی - دو سه سدۀ اخیر عموماً مقبول افتاده است. نظریۀ نسبیت انیشتین نیز نظریۀ علمی بنیان برافکن و مهمی بوده است که باز، به رغم مخالفت های فراوانی که در میان فیزیک دانان پدید آورده است، بالاخره در عالَم فیزیک ریاضی تثبیت شده است. نویسنده محترم مقا...

اصل حرکت جوهری نظریۀ فلسفی بنیان برانداز و حتمی ای بوده است که در عین این که مخالفت های بسیاری برانگیخته است، سرانجام، در جمع فیلسوفان مسلمان - و به ویژه شیعی - دو سه سدۀ اخیر عموماً مقبول افتاده است. نظریۀ نسبیت انیشتین نیز نظریۀ علمی بنیان برافکن و مهمی بوده است که باز، به رغم مخالفت های فراوانی که در میان فیزیک دانان پدید آورده است، بالاخره در عالَم فیزیک ریاضی تثبیت شده است. نویسندة محترم مق...