ناسیونالیسم از جمله مفاهیمی است که به دنبال آشنایی با تمدن غرب در اوایل قرن نوزدهم، وارد ادبیات سیاسی ایران و کشورهای عربی شد و رشد آن، زیادی محصول استعمار بود. از­آن­جای که وقایع این دوران تمامی جنبه­های زندگی اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده بود، شاعران این دوره در نقش مصلحان اجتماعی ظاهر شدند و محتوای شعرشان را در خدمت بسط اندیشه های جدید مخصوصاً ناسیونالیسم قرار دادند که در نتیجه شعر از حالت ذ...

ایده ملت-دولت تبنای فعلی نظم بین الملل است و ارائه جایگزین برای آن دور از ذهن می نماید:اما این منافاتی باماهیت فراردادی و تصادفی حدود ملت-دولت ها ندارد.آنچه به عنوان مبانی اشتراک اعضای یک ملت و افتراق آن با مللدیگر به شمار می رود-همچون زبان-فرهنگ-تاریخمشترک...تیشتر محصول فرایند ملت سازی است.به همین دلیل-نایونالیسم-اشر چیزی بیش از یک سازه فرهنگی-سیایس باشد-محتاج سبانی عینی تریاست که به دشواری قا...

پس از سرآمدن روزگار مادها، هخامنشیان جای آنان را گرفتند، پارس ها همزمان با مادها در ایران استقرار یافتند. پارس ها بر سر خوانی که مادها گسترده بودند نشستند و آن را تکامل و توسعه دادند و سرانجام توانستند اولین شاهنشاهی جهان را به معنی واقعی کلمه برقرار کنند. برای اولین بار سراسر بین النهرین با حکومت های بسیار مهم و کهن خود تحت تابعیت ایران درآمد و سپس شرق و غرب رویاروی یکدیگر قرار گرفتند. شاهنش...

یکی از جریانهای سیاسی و اجتماعی ایران در طول قرن چهارم هجری، تلاش برای احیاء شاهنشاهی ایرانی، با انگیزه های متفاوت، از سوی حکمرانان ایرانی بود. حکومت سامانی نیز با توجه به اهداف و برنامه های خاصّ خود، تلاش های قابل توجهی در این زمینه انجام داد.    این مقاله در صدد است تا با  روش توصیفی- تحلیلی و از طریق به پرسش کشیدن اندک اطلاعات موجود تاریخی تا حدّ امکان تلاشهای سامانیان در رابطه با احیاء شاهنشا...

تاریخ ایران در سه قرن اخیر خصوصاً در عصر قاجاروپهلوی دارای نوسان، افت و خیز وپیچیدگی پر شتابی بوده است.دراین پژوهش، پژوهشگر در نظر دارد با استفاده از کتب درسی تاریخ و منابع تحقیقاتی با روش تحلیلی و تطبیقی کتابهای درسی تاریخ را از دارالفنون تا پهلوی دوم آسیب شناسی کند. با طرح این فرضیه ها یعنی کتب درسی تاریخ در ناکارآمدی و تحلیل هویت جامعه وهمچنین اهداف و مطالبات در بحرانهاوهرج و مرجها، به بررسی ...

 ناسیونالیسم ایدئولوژی ملت است و بر حاکمیت ملت بر سرنوشت خویش تاکید دارد. ناسیونالیسم ایرانی با پیشینه دوسده‌ای خود، همزاد گریزناپذیر مدرنیته ایرانی است. در مقاله حاضر، با بازخوانی ناسیونالیسم ایرانی در سده نوزدهم، اهداف و ابعاد زمینه‌ساز پیدایش آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. پیدایش ناسیونالیسم ایرانی در این سده، پیامد گریزناپذیر بحران ناشی از رویارویی ایران سنتی با مدرنیت است که به صورت نخبه‌گرای...

از برآمدن جنبش مشروطه خواهی مردم ایران تا روزگار ما، بحث‌های مداوم و چالش‌برانگیز بر سرِ مفهوم‌های نوین همانند ملت، ناسیونالیسم، آزادی و قانون ، در سپهر فکری و اجتماعی- سیاسی ایرانیان، از اختلاف‌های عمیق و نبود اجماع نظر در میان اندیشه وران حکایت می‌کند. در میان این مفهوم‌ها، ناسیونالیسم و نسبتِ آن با اسلام (با قرائت‌های گوناگون) در کانون بحث‌های پردامنه و جدی قرار گرفته است. علی شریعتی به عنوان...

ناسیونالیسم و مدرنیسم و ارتباط آنها از دیدگاه متفکران گوناگون و جریان‌های فکری مختلف،همواره مورد بحث بوده است. متفکران بسیاری در زمینۀ مقولات قومیت، ملت و ملی‌گرایی و ارتباط آنها با مدرنیته به اظهار نظر پرداخته‌اند. اختلاف نظر اصلی میان اندیشمندان و جریان‌های فکری مختلف همواره بر سر این موضوع بوده که آیا می‌توان شکل‌گیری ملت را نیز همانند شکل‌گیری ملی‌گرایی در ارتباط با مدرنیسم قلمداد کرد یا خی...

پژوهش موجود با لحاظ نمودن قدمت سیاسی شدن نشانگرهای فرهنگی و هویتی در مناطق کردنشین و تبلور آن به مطالبات قومی با درون‌مایه‌ی ملی گرایانه، به بررسی گونه‌ها و زمینه های تکوین ناسیونالیسم قومی در مناطق کُردنشین می‌پردازد. بر اساس نتایج بدست آمده از بررسی دیدگاه‌ها و مرور منابع تجربی چارچوب مفهومی تنظیم و در قالب آن فرضیه‌های اصلی مطرح شده است. تحقیق به روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه و در مورد ...

«مشروطه ایرانی» به رغم اهمیتش در فرایند مدرنیته سیاسی در ایران کمتر از منظر ایدئولوژی های ملت سازی/ ناسیونالیسم مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. از رویکرد جامعه شناسی تاریخی رخداد مشروطه زمینه رونمایی چهره های چندگانه ناسیونالیسم ایرانیِ برآمده از سده نوزدهم را فراهم آورد. مشروطه ایرانی از یک سو با تبلور ناسیونالیسم سیاسی مبتنی بر حق حاکمیت ملت و حکومت قانون و از سوی دیگر با واکنش ناسیونالیسم...