چکیده: با مطالعۀ مبانی و زمینه‌های پیدایش مکاتب ادبی غرب و ادبیات مشرق‌زمین قرابت‌هایی میان این دو یافت می‌شود که نشان می‌دهد بسیاری از این مکتب‌ها قرن‌ها پیش از پیدایش رسمی خود در اروپا، نمودهایی در ادب فارسی داشته‌اند. مکتب سوررئالیسم که تشابهات بسیاری میان مؤلفه‌های آن و خط فکری و زبان عارفان ایرانی همچون بایزید بسطامی، شیخ‌ابوالحسن خرقانی، عین‌القضات همدانی، روزبهان بقلی، بهاءولد، مولانا جل...

ندارد.

مقاله حاضر به بررسی آثار مکتوب و مدون فرهنگ غنی اسلامی ایرانی با محوریت آراء و افکار ادبی حکیم ترمذی در کتاب «الفروق الصغیر فی منع الترادف» با استناد به آیات قرآن کریم پرداخته است. امروز در سراسر سرزمین اسلامی و به خصوص ایران، تلاش‌های مهم و گران‌سنگی در جهت احیاء و تصحیح و تحقیق این میراث گران‌بها، صورت گرفته است. این مقاله علاوه بر بررسی و شناخت ابعاد مختلف کتاب «الفروق الصغیر فی منع...

ادبیات عرفانی قسمتی از میراث منظوم و منثور فارسی است که تحت تأثیر معنوی عرفان اسلامی در تاریخ و تمدن اسلامی به وجود آمده و یکی از موضوعات پژوهشی مورد علاقه مستشرقان بوده است؛ تحقیقات و مطالعاتی که عموماً بر مبنای روش های مطالعاتی غربی تدوین شده و روش هایی که عمدتاً برون دینی بوده اند. از این رو نتایج مطالعات مستشرقان در این عرصه غالباً با نتایج مطالعات مسلمانان متفاوتند؛ چراکه پژوهشگران مسلمان برخ...

حسین ابوالحسن تنهایی استاد برجستۀ جامعه‫شناسی ایران دارای تألیفات متعددی در زمینۀ نظریه‫های جامعه‫شناسی است. به‫لحاظ نظری او شاگرد و میراث‫دار هربرت بلومر (بنیان‫گذار مکتب کنش متقابل نمادی) است. گرایش‫های ذوقی او در مطالعات عرفانی، تتبعات او در جامعه‫شناسی و شناخت او از تاریخ ایران، از او شخصیتی چندمنبعی، چندوجهی و خاص ساخته است. او از عصر سنت و جهان‫بینی ایرانی، گوهر عرفان را برگزیده و از دورۀ...

کرامات منقول در کتب صوفیه در ادوار مختلف تاریخی، به علل گوناگون با تحولات روایی، لفظی و معنایی همراه بوده است؛ چنانکه در دوره‌های اولیه دارای تعبیراتی ساده و محتوایی نسبتاً باورپذیر است، ولیکن با گذر زمان و به موازات تغییر شرایط سیاسی و اجتماعی، این کرامات نیز از سادگی و حقیقت‌مانندی به اغراق و محال‌گویی می‌گراید. این گرایش در قرن ششم به اوج خود می‌رسد؛ به‌گونه‌ای که گاه، جای هیچ توجیهی در آن با...

معماری بخشی از میراث فرهنگی است که از نسلی به نسل دیگر انتقال می یابد، همان طور که آثار معماری گذشتگان به عنوان میراثی فرهنگی به نسل امروز انتقال یافته، آثار معماری معاصر نیز می توانند به نسل آینده انتقال یابند. بر اساس چنین رویکردی، آثار درخشان معماری معاصر بخشی از تاریخ معماری جهان است و به اندازه آثار گذشتگان، لیاقت ثبت شدن به عنوان یک میراث ملی و جهانی را دارا می باشد و م یتواند بی کم و کاس...

بیان‏ناپذیری تجربه‏ عرفانی امری است که صوفیان با استعانت از رمزها و تمثیل‏های متعدد و یا به‌صراحت از آن سخن گفته‎اند. به عقیده آنها، عظمت و کمال «معنی» به اندازه‏ای است که «صورت» ظاهر به‌ هیچ‌رو نمی‏تواند آن را بیان کند. زبان عرفانی در بطن خود تناقض صورت و معنی را بازتاب می‏دهد؛ تناقضی که از ادراک صوفیان نسبت به «راز» سرچشمه می‏گیرد. «راز»ی در عمق «معنی» نهفته است که زبان نمی‏تواند آن را بیان ک...

ادبیات عرفانی قسمتی از میراث منظوم و منثور فارسی است که تحت تأثیر معنوی عرفان اسلامی در تاریخ و تمدن اسلامی به‌وجود آمده و یکی از موضوعات پژوهشی مورد علاقه مستشرقان بوده است؛ تحقیقات و مطالعاتی که عموماً بر مبنای روش‌های مطالعاتی غربی تدوین شده و روش‌هایی که عمدتاً برون‌دینی بوده‌اند. از این‌رو نتایج مطالعات مستشرقان در این عرصه غالباً با نتایج مطالعات مسلمانان متفاوتند؛ چراکه پژوهشگران مسلمان برخ...